Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2015/3441 E.  ,  2017/3645 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/3441
Karar No:2017/3645

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
Vekili : …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin .. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; davaya konu ihalenin taşınmaz ihalesi olmadığı, personel teminine dayalı hizmet alım ihalesi olduğu, Mahkeme kararında ise taşınmaz için yeterli rekabet oluşmadığı belirtilerek davanın reddine karar verildiği, ihalede verilen tekliflerin yaklaşık maliyetin altında kaldığı, ihalede geçerli teklifler bulunması sebebiyle rekabetin sağlandığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hâkimi … ‘nın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Gençlik Hizmetleri ve Spor … İl Müdürlüğü’nce açık ihale usulüyle 15.12.2014 tarihinde gerçekleştirilen “Temizlik Personeli (5 Kişi Engelli Eleman Olmak Üzere Toplam 166 Kişi) Hizmeti Alımı” ihalesinin, ihaleye yeterli katılım olmaması nedeniyle firmalar arası rekabet ortamı oluşmadığından bahisle iptaline ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi’nce; ihale dosyası alan 42 firma olduğu, bu firmalardan sadece 4 firmanın teklif verdiği, iki firmanın ise geçerli teklif vermemesi nedeniyle ihale dışı kalmasıyla davacı firmayla birlikte iki firmanın geçerli teklifi olduğu, yaklaşık maliyetin …-TL olarak belirlendiği, davacı tarafın teklifinin …-TL olduğu, geçerli diğer teklifin ise …-TL olduğu, geçerli tekliflerin yaklaşık maliyetin altında olduğu, yaklaşık maliyetin net bir gider tablosu olmaması ve genel hesaplamalarla ortaya çıkarılması karşısında, her iki teklifin de yaklaşık maliyetten düşük olması ve başkaca tekliflerin de bulunması durumunda daha düşük teklifin bulunabileceği düşünüldüğünde, dava konusu taşınmaz için yeterli rekabet koşullarının oluşmadığı anlaşıldığından, kamu ihalelerinin temel ilkelerinden olan rekabetin sağlanmadığı gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde, kamu yararı ve hizmet gerekleri bakımından hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı şirket tarafından temyiz edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5. maddesinde, idarelerin, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları; “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39. maddesinde, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ihalenin iptal edilmesi hâlinde bu durumun bütün isteklilere derhâl bildirileceği, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, ancak idarenin, isteklilerin talepte bulunması hâlinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildireceği; 40. maddesinde ise, 37 ve 38. maddelere göre yapılan değerlendirme sonucunda ihalenin, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren isteklinin üzerinde bırakılacağı, ihale komisyonunun gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunacağı, kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenlerinin belirtileceği, ihale yetkilisinin, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylayacağı veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal edeceği kurala bağlanmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 40. maddesi ile ihale yetkilisine ihale komisyonu kararını onaylama ya da onaylamayarak iptal etme konusunda tanınan yetki, ihale işlemlerinin sırf mevzuata uygunluğunu denetlemeye yönelik olmayıp, aynı zamanda ihale konusu işin özelliği, benzer işlere ilişkin diğer ihalelerin sonuçları, ihalede oluşan fiyatın piyasa şartlarına uygun olup olmadığı gibi hususları değerlendirmek suretiyle ihale yetkilisinin yerindelik denetimi yaparak idare menfaatini koruması amacıyla düzenlenmiştir.
Bu itibarla, hem hukuka uygunluk ve hem de yerindelik denetimi yapan ihale yetkilisi tarafından bu konuda alınan idari kararın yargısal denetiminin de özellik arz edeceği açıktır. Bir diğer ifade ile, 4734 sayılı Kanun’un 40. maddesi ile ihale yetkilisine ihale komisyonu kararlarını onaylama zorunluluğu getirilmemesi nedeniyle anılan madde ile ihale yetkilisine tanınan yetkinin onaylamama yönünde kullanılması hâlinde bu yetkinin kamu yararına kullanıldığının ispatı bakımından, ihale yetkilisince hukuken kesin delil niteliği taşıyan belgelere dayanılması gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır. Bu nedenle, ihale iptali işleminin idari davaya konu edilmesi hâlinde, gerek davalı idarenin mahkemeye yapacağı açıklamalar ve sunduğu belgeler ve gerekse mahkemece re’sen yapılacak araştırma sonucunda elde edilen bulgular, işlemde kamu yararına aykırılık bulunmadığını ortaya koyar nitelikte ise işlemin sebep, konu ve amaç yönünden hukuka aykırılığından söz edilemeyeceği açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, Gençlik Hizmetleri ve Spor … İl Müdürlüğü’nce açık ihale usulüyle 15.12.2014 tarihinde gerçekleştirilen “Temizlik Personeli (5 Kişi Engelli Eleman Olmak Üzere Toplam 166 Kişi) Hizmeti Alımı” ihalesinde aralarında davacının da bulunduğu kırkiki (42) firma tarafından doküman satın alındığı, ihale tarihi itibarıyla ihaleye dört (4) istekli tarafından teklif sunulduğu, sunulan tekliflerden ikisinin belgelerinde uygunsuzluk görülmesi sebebiyle sadece 2 teklifin geçerli olarak kabul edildiği, ihalede yaklaşık maliyetin …-TL olarak belirlendiği; davacı şirketin teklifinin …-TL, diğer teklifin ise …-TL olduğu; 26.12.2014 tarihli ihale komisyonu kararıyla, ihaleye yeterli katılım olmadığı, dolayısıyla ihalede rekabet ortamının sağlanamadığı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verilmesi ve bu kararın 29.12.2014 tarihinde ihale yetkilisince onaylanması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 4734 sayılı Kanun uyarınca ihaleyi yapan idarenin, anılan Kanun’un 5. maddesinde belirtilen saydamlık, rekabet, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkelerini gözetmek zorunda olduğu ve söz konusu ilkelere uygun olarak ihale işlemlerinin yerine getirilmemesi durumunda, kanunla idareye tanınan ihaleyi iptal yetkisini kullanması gerektiği, dava konusu ihalede ihaleye katılan istekli sayısı ile isteklilerin teklif fiyatları ve yaklaşık maliyetin birlikte değerlendirilmesi neticesinde; ihalede 42 doküman satılmasına rağmen 2 geçerli teklifin kalması ve söz konusu tekliflerin de yaklaşık maliyet civarında olması nedeniyle, idarenin takdir yetkisi çerçevesinde ihalenin iptali için makul sebebin oluştuğu sonucuna varıldığından, ihalenin iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, davanın reddi yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
Davanın reddi yolundaki temyize konu … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, temyiz istemi yerinde görülmeyerek anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA; temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine, dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 07.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.