Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2015/1061 E. , 2020/3220 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/1061
Karar No:2020/3220
TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Ltd. Şti.
KARŞI TARAF (DAVALI): Kamu İhale Kurumu
VEKİLİ: …
İSTEMİN_KONUSU: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nce 28/05/2014 tarihinde yapılan “İdaremize Ait Garajlarda Çelik Karkas Çatı Sistemlerinin Boyanması ve Elektrik Kablo Sistemlerinin Yenilenmesi” ihalesine yönelik olarak davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin 06/08/2014 tarih ve 2014/44.ll-2809 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali ve Kamu İhale Kurumu’na yatırılan …-TL başvuru bedelinin tazminine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; başvuru konusu ihaleye 12 istekli tarafından teklif verildiği, sınır değer olarak belirlenen …-TL’nin altında teklif sunan aralarında davacı şirketin de bulunduğu üç şirketten aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, davacı şirketin süresi içinde sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının, Özel 5 Hareketli İskele Pozu için istenen 10,2 metre ayak basma yüksekliğinin davacı tarafından 5 metre ayak basma yüksekliği olarak kabul edilip buna göre fiyat teklifi verildiği gerekçesiyle yerinde görülmediği ve davacı şirketin değerlendirme dışı bırakıldığı, İhale Komisyonu’nun 23/06/2014 tarihli kararı ile ihalenin … Ltd. Şti üzerinde bırakıldığı, davacının ilgili poza ilişkin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamasının yerinde olduğu gerekçesine dayalı olarak yaptığı şikâyet başvurusunun reddi üzerine aynı iddialarla itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu’nca düzeltici işlem belirlenerek davacı da dahil aşırı düşük teklif açıklaması sunan üç firmadan usulüne uygun olarak yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilerek bundan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi yönünde dava konusu Kurul kararının verilmesi üzerine bu kararın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu ihale kapsamında yaklaşık maliyetin kamu kurum ve kuruluşlarının yayımlanmış birim fiyatları ile piyasada faaliyet gösteren firmalardan alınan fiyat tekliflerinin ortalaması esas alınarak belirlendiği, ihale onay belgesinin ekinde sıralı iş kalemleri listesine yer verildiği, dolayısıyla yaklaşık maliyete oranlarının kümülatif toplamı %80 oranına kadar olan iş kalemleri/grupları ile kümülatif toplama eklendiğinde %80 oranının aşılmasına neden olan iş kalemi/gruplarının belirlendiği, buna karşın yaklaşık maliyet hesabı kapsamında malzeme, işçilik, nakliye vb. girdilerin gösterildiği detaylı analizlerin ve sıralı analiz girdileri listesinin hazırlanmadığı, ayrıca aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan isteklilere gönderilen 30/05/2014 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması talep yazılarının ekinde yalnızca sıralı iş kalemleri/grupları listesinin yer aldığı, yaklaşık maliyet hesabı yapılırken idarece yaklaşık maliyeti oluşturan iş kalemlerinin tutarlarının gösterildiği, sıralı iş kalemleri listesi ile bu kalemlere ilişkin ayrıntılı analiz girdilerini içeren sıralı analiz girdileri tablosunun hazırlanması gerektiği hâlde, idarece yaklaşık maliyet hesabı yapılırken sıralı iş kalemleri listesi hazırlanmasına karşın ayrıntılı analiz girdilerini içeren sıralı analiz girdileri tablosunun yapılmadığı, ayrıca açıklama istenilen iş kalemleri için ayrıntılı analiz girdilerinin hazırlanıp açıklama istenilecek firmalara aşırı düşük teklif açıklaması yazısı ile birlikte gönderilmesi gerekirken, açıklama istem yazısı ve eki belgelerde bahse konu ayrıntılı analiz girdilerini içeren bir belgenin bulunmadığı anlaşıldığından, yukarıda sıralanan eksikliklerin idarece tamamlanarak ihaleye ilişkin iş ve işlemlerin belirlenen eksiklikler yönünden yeniden yapılacak işlemlerle giderilmesi gerekmekte olup, bu yönde tesis edilen düzeltici işlem belirlenmesine ilişkin Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Davacının; itirazen şikayet başvurusunda yer alan konular irdelenmeden davalı idarenin resen incelemeye giderek ihtilaf konusu olmayan konulardan dolayı ihaleyi yapan idarenin bir kısım eksiklikleri gidermesi ve ihaleyi bu şekilde nihayete erdirmesi yönünde karar aldığı, alınan kararın 4734 sayılı Kanunun 56. maddesine aykırı olduğu şeklindeki iddiası açısından yapılan değerlendirmede;
Davacı şirketin aşırı düşük teklif açıklaması istenilen bir pozda açıklamayı uygun yapmadığı gerekçesiyle ihale dışı bırakıldığı, şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularında davacı şirketin bu poz için yapılan açıklamanın yerinde olduğunu çeşitli gerekçelere dayandırarak hukuka aykırı olduğunu ortaya koymaya çalıştığı, Kamu İhale Kurulu ise idarenin yaklaşık maliyet belirlemesi yaparken ve aşırı düşük teklif açıklaması istenilirken hazırlaması gereken belgeleri eksik bir biçimde hazırladığı gerekçesiyle düzeltici işlem belirlenmesine ve davacı gibi aşırı düşük teklif açıklaması istenilen firmalardan belirlenen eksiklikler giderilerek yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi gerektiğine hükmettiği anlaşılmıştır.
Buna göre, davacının ilgili poza ilişkin açıklamasının yerinde olduğuna dair iddiasının sağlıklı bir biçimde irdelenebilmesi için öncelikle idarenin usulüne uygun bir biçimde yaklaşık maliyetin ve aşırı düşük teklif açıklamasının eki belgeleri hazırlaması ve böylelikle idarenin yaptığı sorgulamanın mevzuata uygun olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğin belirlenmesi gerektiğinden, dava konusu Kurul kararının 4734 sayılı Kanunda çizilen çerçeve içerisinde tesis edildiği, dolayısıyla davacının iddiasının dava konusu işlemi kusurlandırmayacağı sonucuna varılmıştır.
Kamu İhale Kurumu’na yatırılan …-TL başvuru bedelinin tazmini istemine ilişkin yapılan değerlendirmede;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53. maddesinin (j) bendinde 6 alt bent halinde Kamu İhale Kurumu’nun gelirlerinin sayıldığı, söz konusu (j) bendinin 2 nolu alt bendinde mal, hizmet ve yapım ihalelerinin yaklaşık maliyetine göre belirlenen ve her yıl Kamu İhale Kurumu Tebliği ile güncellenen miktarda yatırılması zorunlu olan itirazen şikâyet başvuru bedelinin de Kurumun gelirleri arasında sayıldığı, mevzuatta itirazen şikâyet başvurusunun reddedilmesi hâlinde bu başvuru bedelinin itirazen şikâyette bulunanlara iadesi ile ilgili bir hüküm bulunmadığı anlaşıldığından, davacı tarafından, davalı idareye yatırılan itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesine karar verilmesi yönündeki talebinin kabulüne olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, Kamu İhale Kurulu’nun itirazen şikâyet başvurularını başvuru sahibinin iddiaları açısından değerlendirebileceği, başvuruda yer alan konuları irdelemeden resen incelemeye giderek ihtilaf konusu olmayan konulardan dolayı ihaleyi yapan idarenin bir kısım eksiklikleri gidermesi gerektiği yönünde alınan dava konusu Kurul kararının 4734 sayılı Kanun’un 56. maddesine aykırı olduğu, Özel 5 Hareketli İskele Pozu için taraflarınca sunulan proforma faturanın söz konusu iş kalemi için ihaleyi yapan idarenin ihale dosyası kapsamında yer verdiği yapım şartlarını içeren tarife birebir uygun olduğu, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından, ihaleyi yapan idarenin yaklaşık maliyet hesabında malzeme, işçilik, nakliye vb. girdilerin gösterildiği detaylı analizlerin ve sıralı analiz girdileri listelerinin hazırlanmadığının tespit edildiği, aşırı düşük teklif açıklaması istem yazısının ekinde sadece sıralı iş kalemleri/grupları listesinin yer aldığı, açıklama istenilmeyecek analiz girdileri listesinin gönderilmediği, mevzuata aykırılığı tespit edilen bu durumun düzeltici işlem belirlenmek suretiyle giderilebileceği, davacının aşırı düşük teklif açıklamasının eşit muamele ilkesi çerçevesinde sağlıklı biçimde değerlendirilebilmesi için öncelikle ihaleyi yapan idarenin buna ilişkin sorgulamayı mevzuata uygun biçimde yapıp yapmadığı hususunun incelenmesi gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 18/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.