Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2014/807 E. , 2019/3267 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2014/807
Karar No:2019/3267
TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
KARŞI TARAF (DAVALI): Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
İSTEMİN_KONUSU: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının 2008 yılı içerisinde tarih ve sayılı Kurul kararının 4. maddesinde belirtilen bildirim yükümlülüklerini yerine getirmediğinden bahisle Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (Kurul) tarih ve sayılı kararı ile davacı hakkında …-TL idarî para cezası uygulanmasına ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; her ne kadar davacı şirket tarafından, davalı idarenin tarih ve sayılı kararı ile faaliyetlerinin 60 gün süre ile durdurulduğu ve o dönem davalı idare tarafından faaliyetlerinin re’sen denetlendiği, faaliyetin durdurulduğu dönemde davalı idarenin kurduğu sistemin boş bildirim yapmaya imkân vermediği, faaliyet durdurma kararının iptali için açılan davanın lehlerine sonuçlanmasına rağmen devam eden süreçte idarenin kusuru nedeniyle telafisi imkânsız zararlara uğranıldığı ve kararın hukuka aykırı olduğu iddia edilmiş ise de; faaliyet durdurma kararının 14/07/2008 tarihi itibarıyla sona erdiği, davalı idarenin ise 1240 sayılı Kurul kararıyla ilgili faaliyet raporunu en geç 01/01/2009 tarihinde istediği, yani aradan yaklaşık 5 ay geçmesine rağmen davacı şirketin 1240 sayılı Kurul kararında yer alan yükümlülüklerini yerine getirmediği, faaliyet durdurma nedeniyle yükümlülüklerini yerine getirmek için davalı idareden ek süre talep etmediği, davacının sözünü ettiği 60 günlük faaliyet durdurmanın ve …-TL’lik idarî para cezasının iptali kararının dava konusu olayla bir bağlantısının olmadığı göz önüne alındığında, tesis edilen idarî para cezasına ilişkin işlemde mevzuata aykırılık görülmediği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, tarihli Kurul kararıyla faaliyetlerinin 60 gün süreyle geçici olarak durdurulmasına karar verildiği, bu işleme karşı açılan davada yürütmenin durdurulması kararının 6 aydan fazla bir süre sonra verildiği, tarihli Kurul kararıyla …-TL idarî para cezası verildiği, 30/04/2008 tarihinden sonra şirketin hiçbir ticari faaliyetinin olmadığı, ticari faaliyetlerini sonlandırmış bir şirketin 2008 yılındaki iş ve işlemleri gösteren bir tabloyu doldurmamış olmasından dolayı idari para cezası uygulandığı, tarihinde dağıtım lisansının iptal edildiği, boş beyanları göndermemek ve dolayısıyla bildirim yükümlülüğüne uymamak nedeniyle tesis edilen idari para cezasının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin sayılı dağıtım lisansı ile faaliyet gösterdiği, 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul Kararı’nın Resmî Gazete’de yayımlanmasının ardından tüm dağıtım şirketlerine 25/11/2008 tarih ve 13525 sayılı yazının gönderildiği ve bu yazıda; Petrol Piyasasında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayi Denetim Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı kararının 4. maddesinde yer alan yükümlü oldukları faaliyetlere ilişkin olarak hazırlanan tabloyu doldurarak en geç 01/01/2009 tarihinde Kurumda olacak şekilde gönderilmesi gerektiğinin tebliğ edildiği, davacı şirketin bu yazıya cevap vermemesi üzerine davacıdan yazılı savunma alınmasına karar verildiği, davacının savunması yerinde görülmeyerek tarih ve sayılı Kurul kararıyla davacıya …-TL idarî para cezası verildiği, bu cezanın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 4. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında, “Lisans, sahibine lisansta yer alan faaliyetin yapılması ile bu konularda taahhütlere girişilmesi haklarını verir. Lisans ile tanınan haklar; bu Kanunun, ilgili diğer mevzuatın ve lisansta yer alan kayıtlı hususların yerine getirilmesi koşuluyla kullanılır.” kuralına yer verilmiş; işlem tarihinde yürürlükte olan 5728 sayılı Kanun’la değişik 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde ise, sahip olunan lisansın verdiği haklar dışında faaliyet gösterilmesi hâlinde sorumlularına … Türk Lirası idarî para cezası verileceği kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, Petrol Piyasasında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayi Denetim Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul Kararı’nın 4. maddesinde, “Dağıtıcı lisans sahipleri, tescilli markası altında piyasaya sunulan akaryakıta ilişkin kalite kontrol izlemesini etkin biçimde yapar, bayilerinde kaçak petrol satışının yapılmasını önleyen teknolojik yöntemleri de içeren bir denetim sistemi kurar ve uygular.” kuralı yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
5015 sayılı Kanun’un 4. maddesindeki düzenlemenin, lisans sahiplerinin genel nitelikli hak, kısıtlama ve yükümlülüklerine ilişkin olduğu, anılan maddenin birinci ve ikinci fıkrasının, lisans sahiplerine, lisans hangi faaliyete (rafinerici, taşıma, iletim, bayilik v.b) ilişkin olarak verilmişse, sadece buna ilişkin alanda piyasa faaliyetinde bulunabileceklerini ve bu hakkın lisansta kayıtlı hususlar dahilinde kullanılabileceğine ilişkin koşulları düzenlediği; Kanun’un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinin ise, lisans sahiplerinin kendilerine verilen lisansta belirtilen faaliyet konuları ve tanınan haklar dışında başka bir konuda ve alanda piyasa faaliyetinde bulunulması hâlinde uygulanacak idarî para cezasına ilişkin bir düzenleme olduğu görülmektedir.
Bu itibarla dağıtıcı lisansı sahiplerinin, 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul kararının 4. maddesi ile getirilen yükümlülükleri konusunda süresi içerisinde davalı idareye bildirim yapmamalarının 5015 sayılı Kanun’un 4. ve 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
Bu durumda, davacı şirkete, 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı Kurul kararının 4. maddesinde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmediği ve bu fiilin anılan Kanun’un 4. maddesinin ihlâli niteliğinde olduğundan bahisle, Kanun’un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 23/10/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.