Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2014/3452 E. , 2019/3483 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2014/3452
Karar No:2019/3483
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : Çanakkale Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin…tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: tarafından düzenlenen “Kent Meydanı ve Çevresi Düzenlemesi Kentsel Tasarım Proje Yarışması Şartnamesine” ilişkin olarak davacı tarafından söz konusu proje yarışmasının asıl jüri üyeliğine atanan … ‘nun ismi korunarak beş kişilik jüride peyzaj mimarı olan ikinci bir asıl jüri üyesinin ve bir peyzaj mimarının da yedek jüri üyeliğine atanması için yapılan 26/06/2013 tarihli başvurunun reddine ilişkin…tarih ve…sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce; dava konusu yarışma şartnamesinin incelenmesinden; yarışmanın amacının, konusunun ve yerinin belirlendiği 1 ve 2. maddelerinde, yapılacak projenin amaçları arasında, … kent meydanı ve çevresini … kimliğine ve gelecek vizyonuna uygun olarak günümüz kullanıcılarının ihtiyaçlarına hizmet edecek şekilde, kentsel, mimari ve peyzaj tasarımı ilkeleri çerçevesinde yeniden düzenlemek olarak gösterildiği, Şartnamenin 7. maddesinde; “Seçici Kurul Asıl Üyeleri” başlığı altında 5 asıl üye belirlendiği, 5 asıl üyenin içerisinde 4 mimar ve 1 peyzaj mimarının bulunduğu, “Seçici Kurul Yedek Üyeliği” başlığı altında ise 3 yedek üye belirlendiği, 3 yedek üyenin içerisinde ise 2 mimar ve 1 şehir plancısının bulunduğu, yarışmaya katılan projelerin seçici kurul asli üyeleri tarafından 04/10/2013 tarihinde yapılan toplantı neticesinde değerlendirilerek sonucun 09/10/2013 tarihinde ilan edildiği, dava konusu kentsel tasarım projesine ilişkin olarak oluşturulan seçici kurul asıl ve yedek jüri üyelerinin Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği’nin 19. maddesine uygun olarak, kentsel tasarım yarışmalarında, yarışma konusunun özelliğine göre asıl jüri üyeleri arasında mimar, şehir plancısı ve peyzaj mimarı bulundurulacağı kuralına uyulmak suretiyle asli seçici kurul üyeleri arasında peyzaj mimarına da yer verilmek suretiyle yarışmanın sonuçlandırıldığı, ilgili yönetmelikte seçici kurul asıl üyeleri arasında birden fazla peyzaj mimarı bulundurulması gerektiği yönünde bir kurala yer verilmediği, uyuşmazlık konusu kentsel proje yarışması asıl jüri oluşumuna ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, öte yandan, her ne kadar yönetmelikte yer alan düzenleme ile, dava konusu kentsel proje yarışması jüri oluşumunda seçici kurul yedek jüri üyeleri arasında peyzaj mimarı bulundurulması gerekmekte ise de, yarışmanın mevzuata uygun olarak oluşturulan seçici kurul asıl üyeleri tarafından sonuçlandırıldığı, bu hususun dava konusu işlemde sakatlık oluşturmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, mevzuat gereği yedek jüri üyesi belirlenirken peyzaj mimarına yer verilmemesinin bilimsel esaslar ve kamu yararına aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen reddi, kısmen de kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY:
Dosyanın incelenmesinden; davalı Belediye tarafından düzenlenen “Kent Meydanı ve Çevresi Düzenlemesi Kentsel Tasarım Proje Yarışması” için değerlendirmeyi yapacak olan jürinin 5 kişiden oluşmasına karar verildiği, jüri üyelerinin seçimi için Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği kuralları çerçevesinde … Birliği’nden … tarih ve … sayılı yazı ile 1 asıl, 1 yedek jüri üyesinin bildirilmesinin istenildiği, söz konusu yazıya … tarafından verilen … tarih ve … sayılı cevabi yazıda, proje yarışması için istenilen asıl jüri üyesi olarak … ve yedek jüri üyesi olarak …’un isimlerinin bildirilmesi üzerine 1 peyzaj mimarı, 3 mimar, 1 şehir plancısından oluşan jüri üyelerinin tespit edilerek 14/06/2013 tarihinde ulusal ve yerel birer gazete ile resmî gazete ve meslek odası ve belediye web sayfalarında ilan yapılarak yarışma sürecine başlandığı, davacı Oda tarafından söz konusu proje yarışmasının asıl jüri üyeliğine atanan …’nun ismi korunarak beş kişilik jüride peyzaj mimarı olan ikinci bir asıl jüri üyesinin ve bir peyzaj mimarının da yedek jüri üyeliğine atanması için 26/06/2013 tarihinde yapılan başvurunun…tarih ve…sayılı işlemi ile reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde; yarışmanın, mimarlık, peyzaj mimarlığı, mühendislik, kentsel tasarım projeleri, şehir ve bölge planlama ve güzel sanat eserleri ile ilgili bir konunun gerçekleştirilmesi için gerekli fikrin, tasarının, projenin, planın veya eserin bu Yönetmelik kurallarına göre çoklu katılıma açık ve oluşturulacak bir jüri tarafından seçilmesi amacıyla yapılacak organizasyon olarak tanımlandığı, “Yarışma türleri” başlıklı 7. maddesinin (e) bendinde; kentsel tasarım proje yarışmalarının, stratejik planlarla uygulama önceliği belirlenmiş kamusal alanlarda, kent kimliğini belirleyici, kentin doğal, kültürel, tarihi ve sosyal özellikleri ile kullanımları açısından önem taşıyan kesimleri için özel uygulama ayrıntıları içerecek biçimde hazırlanan plan ve projeler ile üst ölçekte kimlik-imaj çalışması, orta ölçekte yapı ve çevresinin bütüncül bir anlayışla tasarlanmasını amaçlayan kitle-açık alan düzenleme çalışması, alt ölçeklerde ise kitlelerarası boşlukların çevresel tasarımını içeren yarışmalar olduğu şeklinde tanımlanmıştır.
Anılan Yönetmeliğin jüri seçimine ilişkin esasların belirlendiği 18. maddesinde; “Jüri heyeti, asli, yedek ve danışman üyeler ile raportörler ve raportör yardımcılarından kurulur. Asli, yedek ve danışman jüri üyelerinin, ihtisas alanlarında yarışma konusu işlerle ilgili bulunması ve bu kimselerin mesleklerinde seçkin kişiler olması şarttır. Ortakçıl yarışmaların jüri teşkilinde, meslek disiplinlerinin yarışmadaki ağırlığına uygun bir dağılım sağlanmalıdır.
Jüri üyeleri (asli, yedek, danışman), raportörler ve raportör yardımcıları (teknik ressam, daktilo ve benzeri) yarışmayı açan idare tarafından seçilir.
Asli jüri üyelerinin; beş (5) kişilik jürilerde en az biri, yedi (7) kişilik jürilerde en az ikisi, yedek jüri üyelerinin ise en az biri Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin ilgili meslek odasından istenecek iki katı aday listesinden idarelerce seçilerek atanır.
Fikir ve güzel sanat eseri yarışmalarında jüri oluşumu özel koşullara göre idarelerce belirlenir.” kuralı; “Asli ve yedek jüri üyeleri” başlıklı 19. maddesinde ise; “Asli ve Yedek Jüri üyelerinin; mesleklerinde en az on (10) yıl benzer tasarım konusunun tanzim veya tasdik işlerinde fiilen çalışmış olması ile birlikte;
a) Benzeri tasarım yarışmalarında ödül, mansiyon kazanmış olması veya projesi satın alınmış olması,
b) İlgili ihtisas konusunda seçkin, özgün ve örnek gösterilebilecek bir tasarının müellifi olması,
c) İlgili ihtisas konusunda, bir tasarının tüm projelerini, uygulama proje ve detaylarını hazırlayarak yetkili mercilere tasdik ettirmiş olması,
d) İlgili ihtisas konusunda akademik bir çalışma yaparak, yetkili mercilere kabul ettirmiş ve o konudaki bir araştırmayı yayınlamış olması, şartlarından en az birine sahip olması zorunludur.
Yarışmalarda jüri asli üyelerinin sayısı, konunun önem ve özelliğine göre ilgili meslek disiplinlerinden beş (5) veya yedi (7) kişi olarak idarece tespit edilir.
Yedek jüri üyeleri, beş (5) kişilik jürilerde üç (3), yedi (7) kişilik jürilerde ise dört (4) kişi olmak üzere, idare tarafından seçilir.
Özelliği olan konularda, konuyla ikinci derecede ilgili meslek mensupları arasında bir kişi jüri asıl üyesi olarak idarece seçilir.
Mimari proje yarışmalarında, asıl ve yedek jüri üyeleri arasında birer inşaat mühendisi bulundurulur.
Kentsel tasarım yarışmalarında, yarışma konusunun özelliğine göre asıl ve yedek jüri üyeleri arasında mimar, şehir plancısı ve peyzaj mimarı bulundurulur.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu Mahkeme kararının, dava konusu asıl jüri üyelerinin belirlenmesine ilişkin iddiaya ilişkin kısmı yönünden davanın reddine dair kısmı incelendiğinde;
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, asıl jüri üyesi belirlenmesine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Mahkeme kararının, yedek jüri üyelerinin belirlenmesine ilişkin iddiaya ilişkin kısmı yönünden davanın reddine dair kısmına gelince;
Mimarlık, Peyzaj Mimarlığı, Mühendislik, Kentsel Tasarım Projeleri, Şehir ve Bölge Planlama ve Güzel Sanat Eserleri Yarışmaları Yönetmeliği’nin 19. maddesi uyarınca; kentsel tasarım yarışmalarında, yarışma konusunun özelliğine göre asıl ve yedek jüri üyeleri arasında mimar, şehir plancısı ve peyzaj mimarı bulundurulması gerekmektedir. Temyize konu Mahkeme kararında da belirtildiği üzere, yedek jüri üyeleri arasında peyzaj mimarı bulundurulması gerektiği hâlde listede peyzaj mimarı bulunmamaktadır. Uyuşmazlığın konusunun; anılan yarışmanın iptali olmadığı, bir peyzaj mimarının yedek jüri üyeliğine atanması yolundaki başvurunun reddine ilişkin işlem olduğu da aşikârdır. Dolayısıyla, seçici kurul yedek üyeleri arasında peyzaj mimarına yer verilmesi gerekirken, peyzaj mimarı yer almayan davaya konu yarışmanın seçici kurul yedek üye belirlenmesinin hukuka aykırı olduğu anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararının yedek jüri üyelerinin belirlenmesi ile ilgili kısmında hukukî isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kısmen reddine,
2. … İdare Mahkemesi’nin…tarih ve E:…, K:… sayılı kararının asıl jüri üyelerinin belirlenmesi ile ilgili kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının bu kısmı ile davalı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne;
4. Mahkeme kararının yedek jüri üyeliği ile ilgili kısmının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
5. DAVA KONUSU İŞLEMİN YEDEK JÜRİ ÜYELİĞİNE İLİŞKİN KISMININ İPTALİNE,
6. Dava kısmen iptal, kısmen ret ile sonuçlandığından, davacı tarafından ilk derece ve temyiz aşamalarında yapılan ve ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin yarısı olan …-TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına; kalan …-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
7. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
8. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
9. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 06/11/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.