Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2014/2894 E. , 2020/3027 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2014/2894
Karar No:2020/3027
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Enerji Üretim Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, … ili sınırları içerisinde tesis edilip işletilmesi planlanan “Çardaklı Regülatörü ve HES Projesi”ne ilişkin proje başvurusunun iptaline ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile bu işleme yapılan itirazın reddine ilişkin 10/12/2012 tarih ve 601748 sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; sudan ve zaruret halinde yardımcı diğer kaynaklardan enerji üretmenin idarenin görev ve yetkileri arasında sayıldığı, bu kapsamda yapılan başvurularda sunulan fizibilite raporlarının idarece projenin DSİ’nin mevcut, inşa hâlinde ve mutasavver projelerine olan etkisi ve ilişkisi, hidrolojisi, optimizasyonu, teknik ve ekonomik yönden yapılabilirliği açısından inceleneceği, somut olayda, davalı idarece yapılan değerlendirmeler sonucu proje başvurusunun iptal edilmesinde takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı bir şekilde kullanıldığına ilişkin bir saptama bulunmadığı ve idarenin takdir yetkisinin kullanımı konusunda mahkeme kararıyla zorlanamayacağı; bu durumda, … İli sınırları içerisinde bulunan Çardaklı Deresi üzerinde işletilmesi planlanan “Çardaklı Regülatörü ve HES Projesi”ne ilişkin başvurunun iptaline ilişkin işlem ile bu işleme yapılan itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu işlemde dört belediyenin su ihtiyacını … drenaj kaynaklarından sağladığı belirtilerek DSİ 8. Bölge Müdürlüğü teknik heyetince hazırlanan rapora atıf yapıldığı, fizibilite raporunda belirtilen hususlarda su kullanımına ilişkin bir hata olmadığının hidrojeoloji uzmanı tarafından hazırlanan bilimsel raporda ortaya konulduğu, projenin nehir santrali tipindeki biriktirmesiz bir proje olduğu ve regülatörden alınacak olan suyun santralden sonra yeniden nehir yatağına bırakılacağı, başvurucu belediyelerin Çardaklı deresinden su sağlamadığı ve burada kurulacak HES’in içme suyuna olumsuz bir etkiye sahip olmayacağı, projenin daha verimli ve ekonomik olmasını sağlamak için yapılan kot kaydırma teklifinin değerlendirilmediği, projeye ilişkin herhangi bir tadil isteği bildirilmediği, projenin detaylı çalışmaların yapılması gerektiği üzerinde durulan rapora dayanılarak iptal edildiği, başvuru dosyasında yer alan genel vaziyet planından regülatörlerden birinin … Deresi üzerinde olduğunun görüleceği, savunma dilekçesinde işlemin gerekçelerinden biri olarak gösterilen belediyelerin ve köy muhtarlıklarının projenin iptaline yönelik taleplerinin, ikinci savunma dilekçesinde işleme gerekçe olmadığının belirtildiği, proje hayata geçtiğinde elde edilecek elektrik enerjisinin öneminin hiçe sayıldığı, fizibilite raporu değerlendirilmeden alelacele siyasi baskılar veya saiklerle karar alındığı, kamu yararının göz ardı edildiği, her ne kadar Mahkeme kararı ve davalının dilekçelerinde işlemin dayanağı olarak yönetmeliğin 9. maddesi gösterilse de işlemi bildiren yazıda yalnızca 8. maddeden bahsedildiği, Mahkeme kararında yer almakla birlikte, işleme gerekçe oluşturan sebepler arasında idarenin fizibilite raporlarını incelediğine ilişkin bir bilginin bulunmadığı, işlemin yegane gerekçesinin içme suyu kaynaklarının projeden olumsuz etkilenecek olması olduğu, bu konunun tamamen teknik bir husus olduğu, bu nedenle bilirkişi incelemesi ve keşif yaptırılarak karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle karar verildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacının ön başvuru raporu genel vaziyet planında … Deresi üzerinde regülatör yapısı belirtilmiş olmakla birlikte, rapor içeriğinde buna dair bir ifadenin bulunmadığı, ayrıca fizibilite raporunun Çardaklı deresi üzerinde hazırlanmasının istenildiği, işlemin tesis nedenlerinden birinin de yayımlanan projeler içerisinde yer almayan … Deresi üzerindeki regülatörün projeye dahil edilmesi olduğu, zira dahil edilen yeni proje için usûlî prosedürlerin yerine getirilmesi gerektiği, son yıllardaki yağış oranlarının düşüklüğü ve kuraklık riskinin artmasının, su kirliliğinin önlenmesine ve su tasarrufuna yönelik tedbirlerin alınmasını zorunlu hâle getirdiği, içme ve kullanma suyuna olan ihtiyacın artan nüfusla birlikte katlanarak artacağı, yerel yönetimlerin ve yönetilenlerin suya olan taleplerinin kendilerine karşı yöneltilmesinin görevlerinin gereği olduğu, işlemin gerekçelerinden birinin davacı tarafından yeterli etüt yapılmadan fizibilite raporu hazırlanması ve sonrasında raporda yapılan değişiklikler olduğu, davacının yıllar sonra kot kaydırma talebinde bulunmuş olmasının bu durumun kanıtı olduğu, fizibilite raporlarının değerlendirilmesi sonucu belirlenen eksikliklerin düzeltilmesinin talep edilmesine yönelik herhangi bir düzenleme olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun’un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 04/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.