Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2014/1361 E. , 2020/61 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2014/1361
Karar No:2020/61
TEMYİZ EDEN (DAVALI): Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin akaryakıt istasyonunda yapılan denetim sonucunda alınan numunenin kükürt yönünden teknik düzenlemelerde yer alan özelliklere aykırı olduğundan bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi ile aynı maddenin dördüncü fıkrası uyarınca …-TL tutarında idarî para cezası verilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; davacıya ait “… Mahalle, … Caddesi, No:… (… pafta, …) … Beldesi, …” adresinde faaliyet gösteren akaryakıt istasyonunda 23/02/2011 tarihinde yapılan denetimde alınan numunelerin analiz için TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’ne gönderildiği, numunelerin incelenmesi sonucunda, hazırlanan… tarihli ve … sayılı analiz raporuna göre, alınan akaryakıt numunesinin teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiği, buna karşılık davacı hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığı’nca açılan soruşturmada alınan TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nin 28/03/2011 tarihli ekspertiz raporuna göre davacının iş yerinden alınan benzin numunesinin yapılan analizi sonucunda teknik düzenlemede belirtilen özelliklere uygun ve Türkiye’de bulunan rafinerilerde üretilmiş veya millileştirilmiş akaryakıt olduğunun tespit edildiği ve yapılan soruşturma sonucunda davacının atılı suçu işlemediği anlaşıldığından hakkında kovuşturma yapılmasına yer olmadığı kararı verildiği, davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunede yapılan inceleme sonucunda düzenlenen … tarihli ve … sayılı raporda, kükürt ölçüm değerinin 15,2 mg/kg olduğu ve numunenin teknik düzenlemelere aykırı olduğunun belirtildiği, hukukî belirlilik ilkesinin bir gereği olarak idari yaptırım kararları uygulanmadan önce cezalandırmaya esas alınan tespitin hiçbir şüpheye mahâl vermeyecek, hukuken kabul edilebilir tarzda yapılması gerektiği, şüphe üzerine cezalandırma yoluna gidilmesinin mümkün olmadığı, şüpheli olan fiilin (akaryakıtın teknik düzenlemelere aykırı olması) sübut bulmasını sağlama hususunda ispat külfetinin davalı idare üzerinde olduğu, davacıya ait akaryakıt istasyonundan alınan numunede var olduğu iddia edilen teknik düzenlemelere aykırılığın açık bir şekilde ortaya konulamadığı ve analiz raporlarında da söz konusu numuneler için ulusal marker seviyesinin geçerli olduğu, numuneye ağır veya hafif ürün karıştırılmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacıya ait akaryakıt istasyonunda 23/02/2011 tarihinde yapılan denetimlerde alınan numunenin teknik analizini yapan TÜBİTAK MAM laboratuvarı raporuna göre, akaryakıtın teknik düzenlemelere aykırı olduğunun tespit edildiği, bu nedenle idari para cezası uygulanmasına karar verildiği, dava konusu işlemin usul ve yasaya uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, olayla ilgili olarak … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturmada … tarih ve … sayılı kararla kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği, ceza soruşturması sonucu verilen kararın idareyi de bağlayacağı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Bayilik lisansı sahibi davacıya ait akaryakıt istasyonunda 23/02/2011 tarihinde yapılan denetim sonucu alınan numune inceleme yapılmak üzere 24/02/2011 tarihinde TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Enerji Enstitüsü’ne teslim edilmiştir. Anılan Enstitü tarafından hazırlanan … tarihli ve … sayılı raporda, numunenin marker seviyesinin geçerli olduğu, ancak kükürt parametresinin sınır değerinin en çok 10 mg/kg olması gerekirken sınır değerlerine uygun olmadığı (15,2 mg/kg) belirtilmiştir. Bu rapor esas alınarak, 5015 sayılı Kanun’un 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendine aykırılık oluşturduğundan bahisle anılan Kanun’un 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi uyarınca dava konusu işlem tesis edilmiştir.
Bu işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun “Lisans Sahiplerinin Temel Hak ve Yükümlülükleri” başlıklı 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (ı) bendinde, bu Kanuna göre faaliyette bulunanların; piyasa faaliyetlerinde, Kurul’un belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamakla yükümlü oldukları belirtilmiş; işlem tarihinde yürürlükte bulunan 19. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde, 4. madde hükümlerinin ihlâli hâlinde, sorumlularına ikiyüzellibin Türk Lirası idarî para cezası verileceği, aynı maddenin dördüncü fıkrasında, bayiler için para cezalarının beşte birinin uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Petrol piyasasına ilişkin faaliyetler kapsamındaki tesislerin ve piyasaya sunulan petrol ve madenî yağın teknik düzenlemelere ve standartlara uygunluğu ile ilgili usul ve esasların belirlenmesi amacıyla çıkarılan ve 10/09/2004 günlü, 25579 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Petrol Piyasasında Uygulanacak Teknik Kriterler Hakkında Yönetmeliğin 5. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde, akaryakıtın teknik düzenlemelere uygun olmasının zorunlu olduğu, (b) bendinde, ürünlerin öncelik sırasıyla TS veya EN standartlarına veya bu standartlar da yoksa, TSE tarafından kabul gören diğer standartlara uygun olmasının esas olduğu belirtilmiş; 7. maddesinin (d) bendinde ise, lisans sahiplerinin akaryakıtı teknik düzenlemelere uygun olarak arz etmekle yükümlü oldukları ifade edilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Motorin Türlerine İlişkin Teknik Düzenleme Tebliği’nin 2. maddesinde, piyasaya akaryakıt olarak arz edilen motorin türlerinin, Türk Standartları Enstitüsü tarafından hazırlanan, ekli Eylül 2005 tarihli “TS 3082 EN 590 Otomotiv Yakıtları-Dizel (Motorin)-Gerekler ve Deney Yöntemleri” standardına uygun olmasının zorunlu olduğu, beher kilogramında bulunabilecek en çok kükürt değerinin; motorin için 10, kırsal motorin için 1000 miligramı aşamayacağı belirtilmiştir.
28/12/2010 tarih ve 27799 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan, 22/12/2010 tarih ve 2957 sayılı “Ham Petrol, Akaryakıt, İhrakiye, Madeni Yağ, Baz Yağ ve Petrolle İlişkili Maddelere Dair” Kurul kararının Geçici 2. maddesinde, “01/04/2011 tarihine kadar dağıtıcı depo ve terminallerinden, 31/12/2011 tarihine kadar bayi tanklarından alınan motorin numunelerinin kükürt içeriğinde azami 20 mg/kg’a kadar yapılan tespitlerde idarî para cezası uygulanmaz.” kuralına yer verilmiştir.
Bayilik lisansı sahibi davacı şirkete ait istasyondan 23/02/2011 tarihinde alınan numunenin analizi sonucunda, normal şartlarda en çok 10 mg/kg olması gereken kükürt parametresinin 15,2 mg/kg olarak ölçüldüğü, ancak anılan Kurul kararında azami miktar olarak belirlenmiş olan 20 mg/kg’ı aşmadığı, bu hâliyle numunenin “kükürt” parametresi yönünden teknik düzenlemelere aykırılık taşımadığı, dolayısıyla da davacı şirketin teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlama yükümlülüğünü yerine getirmediğinden söz etmeye olanak bulunmadığından, davacı şirket hakkında idari para cezası uygulanmasına ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka uygunluk, işlemin iptali yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 08/01/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.