Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2013/935 E.  ,  2019/976 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2013/935
Karar No:2019/976

TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Şarapçılık Bağcılık İmalat Pazarlama ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Kaymakamlığı
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (Kurum) toptan satış belgesi almadan toptan satış yaptığından bahisle 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenlenme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca 61.638 TL idari para cezası verilmesine ilişkin 24/03/2011 tarih ve 344 sayılı … Kaymakamlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce; Kurum uzmanı tarafından davacıya ait işletmede yapılan denetim sonucu hazırlanan ve …… Şarapçılık yetkilisi …… tarafından da imzalanan 03/11/2010 tarihli görüşme ve tespit tutanağında; “…… Şarapçılık firmasının davacı şirket ile herhangi bir pazarlama ve satış protokolünün bulunmadığı ve davacı şirketin Kurum’dan alınmış (toptan satış belgesi, perakende satış belgesi v.b.) herhangi bir belgeye sahip olmadığının tespit edildiği, konuyla ilgili olarak ……’in her iki firmanın da kendisine ait olması dolayısıyla üretim belgesi olan …… Şarapçılık firmasının ürettiği şarapların toptan satıcılığını yapmak amacıyla kurdukları, davacı şirketin hâlen sürdürdüğü faaliyetini yürütebilmesi için Kurum’dan toptan satış belgesi almaları gerektiğini bilmediği, üretim firmasının dağıtım yetki belgesi ile davacı şirketin de bu faaliyetini sürdürebileceğini düşündükleri, bu sebeple Kurum’dan herhangi bir belge almadıklarını beyan ettiği” ifadelerine yer verildiği, hazırlanan bu tutanak sonucu Kurum’un davalı Kaymakamlığa gönderdiği 24/02/2011 tarih ve 02544 sayılı yazı ile, …… Şarapçılık firması ve davacı şirket adına düzenlenmiş herhangi bir satış belgesine rastlanmaması nedeniyle davacı şirketin idari para cezası ile cezalandırılmasının istenildiği, dava konusu işlem ile davacının 61.638 TL idari para cezası ile cezalandırılması üzerine bakılan davanın açıldığı, dosyada bulunan 03/11/2010 tarihli görüşme ve tespit tutanağı, eki olan belgeler ve dosyada mevcut olan diğer bilgi ve belgelerin incelenmesi ve değerlendirilmesinden; davacı şirket tarafından Kurum’dan alınmış toptan satış belgesi olmaksızın, 2008 ile 2010 yılları arasında bir çok kez çeşitli gerçek ve tüzel kişilere, davacı şirket adına basılmış fatura ile toptan ve perakende alkollü içki satışı yapıldığı hususunun açık bir biçimde anlaşıldığı, bu nedenle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, davacı şirket tarafından her ne kadar, “…… Şarapçılık firmasının hem üretim hem de dağıtım belgesinin mevcut olduğu, yine de bunun bir ikaz kabul edilerek toptan satış belgesinin alındığı, toptan satışı da şahıs firması olan …… firmasının yaptığı, davacı şirketin, ……’in diğer firması ve tamamen mali açıdan daha rahat olacağı için kurulmuş ikinci bir şirket olduğu, asıl toptan satışı yapan …… Şarapçılık olduğu, davacı şirket tarafından toptan satış yapılmadığı, satışı yapan …… Şarapçılık firmasının toptan satış belgesinin mevcut olduğu” ileri sürülmekte ise de, 2008 ve 2010 yılları arasında toptan ve perakende satış yapılmasına ilişkin faturalar üzerinde davacı şirketin isminin bulunduğu, davacı şirket yetkilisi …… tarafından imzalanan 03/11/2010 tarihli tutanakta da toptan satış yapmak amacıyla davacı şirketin kurulduğunun ve faaliyetinin devam ettirildiğinin beyan edildiği, bu hâliyle satışın davacı şirket tarafından yapıldığının kabulü gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, toptan satış belgesi alınması gerektiğini bilmedikleri, dağıtım yetki belgesine sahip oldukları, asıl toptan satışı diğer firmanın yaptığı, dolayısıyla şirketlerinin toptan şarap satışında bulunmadığı, cezanın şirket yetkilisine verildiği, şirket yetkilisinin ise idari para cezası verildikten sonra ve dava devam ederken vefat ettiği, bu sebeple cezaların şahsiliği ilkesi uyarınca idari para cezası verilemeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu idari para cezasının şirket yetkilisine değil şirket adına verildiği, işlemin Kurum uzmanlarınca düzenlenen denetim raporundaki tespitler dikkate alınarak tesis edildiği, görüşme ve tespit tutanağında, her iki şirketin de sahibi olan yetkili tarafından suçun işlendiğinin itiraf edildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Davacı şirketin, 01/05/2008-31/08/2010 tarihleri arasındaki hesap ve işlemlerinin Kurum uzmanı tarafından incelenmesi sonucu, anılan tarihler arasında Kurum’dan toptan satış belgesi almaksızın toptan satış yaptığının tespiti üzerine 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca 61.638,00 -TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 24/03/2011 tarih ve 344 sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Cezai hükümler” başlıklı 8. maddesinin 5. fıkrası ve devamında, “Tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, işleyen, ihraç veya ithal eden, pazarlayan, alan veya satan gerçek ve tüzel kişilere aşağıda yazılı idarî yaptırımlar uygulanır: …
g) Kurumdan satış belgesi almadan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin toptan satışını yapanlara ellibin Yeni Türk Lirası; perakende satışını yapanlara ise beşbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir. …” kuralına yer verilmiştir.
07/01/2011 tarih ve 27808 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, “Tütün mamulü ve alkollü içki üreticileri ile ithalatçıları; Kurumdan üretim, ithalat ve dağıtım faaliyetleri için almış oldukları belgelere istinaden, toptan satıcılara ürünlerinin satışını ayrı bir toptan satış belgesi almalarına gerek bulunmaksızın yapabilirler. Bu kişilerin, doğrudan açık alkollü içki satıcılarına nargilelik tütün mamulü sunumu yapan kişilereve/veya perakende satıcılara satış yapmak istemeleri halinde toptan satış belgesi almaları zorunludur. Ayrıca; bu kişilerin ve toptan satıcıların, açık alkollü içki satışı ile perakende satış yapmak istemeleri halinde, faaliyet konusuna uygun açık alkollü içki satış belgesi ve/veya perakende satış belgesi almaları zorunludur.” kuralı yer almıştır.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 5. maddesinde, Türk Ceza Kanunu’nun zaman bakımından uygulamaya ilişkin hükümlerinin kabahatler bakımından da uygulanacağı, ancak, kabahatler karşılığında öngörülen idarî yaptırımlara ilişkin kararların yerine getirilmesi bakımından derhal uygulama kuralının geçerli olduğu, kabahatin, failin icraî veya ihmâli davranışı gerçekleştirdiği zaman işlenmiş sayılacağı, neticenin oluştuğu zamanın dikkate alınmayacağı; 15. maddesinin 2. fıkrasında, aynı kabahatin birden fazla işlenmesi hâlinde, her bir kabahatle ilgili olarak ayrı ayrı idari para cezası verileceği, kesintisiz fiille işlenebilen kabahatlerde, idarî yaptırım kararı verilinceye kadar fiilin tek sayılacağı; 17. maddesinin 7. fıkrasında ise, idari para cezalarının her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının anılan kurala aykırı fiillerinin 01/05/2008-31/08/2010 tarihleri arasında gerçekleştiği, 5326 sayılı Kanun’un 15. maddesi uyarınca, fiilleri içtima ettirilmek suretiyle, söz konusu Kanun’un 17. maddesi uyarınca, 2011 yılına göre 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak yaptırım uygulandığı görülmektedir.
Bu durumda, davacının 01/05/2008-31/08/2010 tarihleri arasında alkollü içki toptan satış belgesi olmaksızın perakende satış belgesi olan bir çok kişiye toptan satış yaptığının sabit olduğu, davacının da bu durumu doğruladığı dikkate alındığında, davacının eylemlerinin 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi kapsamında bulunduğu açık olmakla birlikte, davacıya uygulanan cezaya esas alınan fiillerin 2010 yılında tespit edilmesi nedeniyle 57.232,00.-TL idari para cezası uygulanması gerekirken, 2011 yılı için geçerli miktar olan 61.638,00.-TL ceza uygulandığından, dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 28/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.