Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2013/572 E.  ,  2018/394 K.f.y
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2013/572
Karar No:2018/394

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı): Maliye Bakanlığı

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …, K: … sayılı kararının; irtifak tesis edilmesine yönelik Valilikçe oluşturulan komisyon tarafından üç kez kabul edilen teklifin anlaşılmaz bir biçimde Maliye Bakanlığı tarafından kabul edilmediği, aynı taşınmaz hakkında verilen yürütmeyi durdurma kararının doğru uygulanmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’in Düşüncesi: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesinde, iptal davaları; idarî işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlandıktan sonra, 20. maddesinde, idare mahkemelerinin, bakmakta oldukları davalara ait her çeşit incelemeleri kendiliklerinden yapacakları hükmüne yer verilmiş; 24. maddesinde ise, davacının ileri sürdüğü olayların ve dayandığı hukukî sebeplerin özeti, istem sonucu, davalının savunmasının özeti, kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçesi de kararlarda bulunacak hususlar arasında sayılmıştır.
İdarenin “taahhüt edilen yatırımın en az % 20’sini karşılayacak miktarda net öz kaynağa sahip olmadığı” gerekçesiyle davacı şirkete ön izin verilmesinin mümkün olmadığına karar verilmesi üzerine açılan iş bu davada, davacının net öz kaynağının hesaplanabilmesi için gerekli bilanço ve muhasebe defterlerlerinin dava dosyası içinde bulunmadığı, bu iddianın değerlendirilebilmesi için davacının bilançosunun ve muhasebe defterlerinin incelenmesi gerektiği, idare mahkemesince bu inceleme yapılmaksızın salt davalı idarenin savunmasında beyan ettiği değerler üzerinden yaptığı değerlendirme sonucu, yeterli inceleme yapılmadan davanın reddine karar verildiği anlaşıldığından, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun yukarıda yer alan hükümleri ve davacının öne sürdüğü hukuka aykırılık iddiaları dikkate alındığında, davacı iddialarına kararda yer verilmek, işlem dosyası bütünüyle incelenerek hukuka aykırılık sebebi olarak öne sürülen iddialar değerlendirilmek suretiyle tam bir hukuka uygunluk denetimi yapılarak gerekçeli kararın oluşturulması gerekirken, bütün bilgi ve belgeler getirtilmeden yapılan değerlendirmeyle eksik inceleme sonucu verilen İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmadığından, Mahkeme kararının bozularak dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava; … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ve … sayılı parsellerde bulunan taşınmazlar için yapılan ilan sonrası lehine irtifak hakkı tesis edilmesi Valilik tarafından uygun görülen davacı şirkete ön izin verilmemesine ilişkin Maliye Bakanlığı’nın 28.01.2011 tarih ve 3129-14337, 3052 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesi’nce; dava dosyası ve eklerinin birlikte incelenmesinden; … Defterdarlığı Milli Emlak Müdürlüğü’nün internet sitesinde, mülkiyeti Hazine’ye ait … ili, … Mahallesi, Liman mevkii …ve …ada/parsel numaralı taşınmazların 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un Ek-3 maddesi gereğince yayınlanan Kamu Taşımazlarının Yatırımcılarına Tahsisine İlişkin Esas ve Usuller’in 12. maddesi uyarınca talepte bulunan yatırımcılar lehine otel yatırımı yapmak amacıyla 49 yıl süreli nitelikte irtifak hakkı tesis edileceğinin ilan edildiği, ön izin verilmesi için davacı şirket ile … San. A.Ş. tarafından istekte bulunulduğu, Kamu Taşımazlarının Yatırımlara Tahsisine İlişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliği’nin teşvikten yararlanacak yatırımcılar ve yararlanma şartlarını düzenleyen 6. maddesinde; ”Bu Usul ve Esaslarda belirtilen yatırım yeri tahsisi teşvikinden; a) (Değişik bent: 29/07/2010-27656 S.R.G. Yön/1.md.) Hazine Müsteşarlığı’nca verilmiş yatırım teşvik belgesi sahibi olan veya yatırım teşvik belgesine esas olmak üzere Hazine Müsteşarlığı’nca firma adı, yatırımın konusu, kapasitesi gibi yatırımın karakteristik değerlerini içerecek şekilde yatırım yeri tahsis edileceğine ilişkin yazı verilmiş olan, b) İrtifak hakkı veya kullanma iznine konu taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilecek toplam yatırım tutarı, taşınmaz maliki idarelerce bu taşınmazlara takdir edilecek rayiç değerin tarım ve hayvancılık yatırımı için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katından az olmayan (ancak, toplam sabit yatırım tutarı I ve II’nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, III ve IV’üncü bölgelerde ise beşyüzbin Türk Lirasından az olmayan), c) Talep edilen taşınmazın bulunduğu ilçenin mülkî sınırları içinde organize sanayi veya endüstri bölgesi bulunması hâlinde, bu bölgelerde yer alabilecek yatırımlar için tahsis edilecek boş parsel bulunmaması veya bu bölgelerde yapılması uygun görülmeyen yatırımlardan olması şartlarını taşıyan, ç) Taahhüt edilen yatırımın en az yüzde yirmisini karşılayacak miktarda net özkaynağa sahip olan, d) Yatırımın ne şekilde finanse edileceğini beyan eden, e) Taahhüt edilen yatırımın toplam tutarı on milyon Türk Lirasını aşan yatırımlarda fizibilite raporu ve finansman tablosunu veren, f) Bu Usul ve Esaslarda belirtilen diğer şartları yerine getiren, gerçek ve tüzel kişiler yararlanabilir.” kuralı bulunduğu, tekliflerin değerlendirilmesi sonrasında … San. A.Ş.’nin değerlendirme dışı bırakıldığı … Valiliği bünyesinde oluşturulan komisyonun 24.06.2010 tarihli kararı ile turizm amaçlı tesisler kurulmak üzere davacı şirket lehine 49 yıl süreli, bedelsiz ön izin verilmesi ve irtifak hakkı tesis edilmesinin uygun görülerek dosyanın nihaî karar verilmek üzere Maliye Bakanlığı’na (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) intikal ettirildiği, Maliye Bakanlığı’nın 21.07.2010 tarih ve 26092 sayılı yazısı ile “komisyonca yatırıma ilişkin olarak istihdam ve yatırım tutarı ile ilgili hususların Hazine Müsteşarlığı’nca verilmiş yatırım teşvik belgesine veya yatırımın karekteristik değerlerini içeren yazı dikkate alınmak suretiyle yapılması gerekirken, yatırımcı tarafından düzenlenen yatırım bilgi formundaki verilere göre değerlendirme yapıldığının görüldüğü”, bu nedenle davacı şirkete ön izin verilmesinin uygun olmayacağının değerlendirilerek söz konusu taşınmazların yeniden ilana çıkarılması, yapılacak başvuruların komisyonca değerlendirilmesinin bildirilmesi üzerine, … İdare Mahkemesi’nin E: … sayılı dosyasında 01.10.2010 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı verildiği, anılan karar sonrasında …n Valiliği tarafından yapılan yeni değerlendirmede de Komisyon tarafından 13.12.2010 tarihinde 24.06.2010 tarihli Komisyon kararında olduğu gibi turizm amaçlı tesisler kurulmak üzere davacı şirket lehine 49 yıl süreli, bedelsiz ön izin verilmesi ve irtifak hakkı tesis edilmesinin uygun görülerek dosyanın nihaî karar verilmek üzere Maliye Bakanlığı’na (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) intikal ettirildiği, bunun üzerine … İdare Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen yürütmeyi durdurma kararındaki gerekçeye uygun olarak yapıldığı belirtilen değerlendirme ile Maliye Bakanlığı’nın 28.01.2011 tarih ve 3129-14337, 3052 sayılı işlemi ile “taahhüt edilen yatırımın en az % 20’sini karşılayacak miktarda net öz kaynağa sahip olmadığı” gerekçesiyle davacı şirkete ön izin verilmesinin mümkün olmadığına karar verilmesi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, olayda; davacı şirket tarafından Hazine Müsteşarlığı’ndan alınan yatırımın karakteristik değerini gösteren belgede toplam sabit yatırım tutarının …-TL olduğu, özkaynakların, ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kâr yedekleri, geçmiş yıl kârları ve dönem net kârından oluştuğu dikkate alındığında 31.12.2009 tarihli bilançosuna göre şirket öz …-TL, ödenmiş sermayesinin ise …-TL olduğu ve bu miktarın da yukarıda anılan Usul ve Esaslara uygun olarak taahhüt edilen toplam sabit yatırım tutarının % 20’sini karşılamaya yetecek miktarda olmadığı, dolayısıyla, söz konusu Hazine taşınmazları üzerinde davacı şirkete ön izin verilmemesine yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki temyize konu … İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E: …, K: … sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, temyiz istemi yerinde görülmeyerek anılan Mahkeme kararının ONANMASINA; temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine, dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 09.02.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.