Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2013/2984 E. , 2019/978 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2013/2984
Karar No:2019/978
TEMYİZ EDEN (DAVACI) :
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (Kurum) toptan satış belgesi alınmamasına rağmen alkollü içkilerin toptan satışının yapıldığından bahisle, 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca …-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce; davacı şirketin 01/01/2010-31/05/2011 tarihleri arasındaki hesap ve işlemlerinin Kurum uzmanı tarafından incelendiği, yapılan inceleme neticesinde hazırlanan ve dosyaya da ibraz edilen 09/08/2011 tarihli inceleme raporunda; davacı şirketin toptan satış belgesi olmamasına rağmen içki satıcılarına alkollü içki satışında bulunduğu tespitine yer verildiği, bu durumdan mülki idare amirinin haberdar edilmesi üzerine davacı şirkete dava konusu …-TL idari para cezası verildiği, bu durumda, söz konusu inceleme raporu, rapor özeti, tutanaklar, fatura örnekleri ve tüm evrak münderecatından, davacı şirketin toptan satış belgesi bulunmamasına rağmen alkollü içkilerin toptan satışını yaptığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, yasalarla kendisine yüklenen tüm yükümlülükleri yerine getirdiği, yapılan kontrol sonucu eksik olduğu bildirilen hususların giderildiği, dağıtım yetki belgesinin bulunduğu, şirket yetkililerinin uyarılmadığı, doğrudan idari para cezası uygulanmasının hukuka aykırı olduğu, toptan satış belgesi alma ihtiyacı duymadıkları ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin 01/01/2010-31/05/2011 tarihleri arasındaki hesap ve işlemlerinin Kurum uzmanı tarafından incelenmesi sonucu, anılan tarihler arasında Kurum’dan toptan satış belgesi almaksızın perakende alkollü içki satıcıları ile açık alkollü içki satıcılarına toptan satış yaptığının tespiti üzerine 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca …-TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Cezai hükümler” başlıklı 8. maddesinin 5. fıkrası ve devamında “Tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, işleyen, ihraç veya ithal eden, pazarlayan, alan veya satan gerçek ve tüzel kişilere aşağıda yazılı idarî yaptırımlar uygulanır: …
g) Kurumdan satış belgesi almadan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin toptan satışını yapanlara ellibin Yeni Türk Lirası; perakende satışını yapanlara ise beşbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir. …” kuralına yer verilmiştir.
07/01/2011 tarih ve 27808 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, “Tütün mamulü ve alkollü içki üreticileri ile ithalatçıları; Kurumdan üretim, ithalat ve dağıtım faaliyetleri için almış oldukları belgelere istinaden, toptan satıcılara ürünlerinin satışını ayrı bir toptan satış belgesi almalarına gerek bulunmaksızın yapabilirler. Bu kişilerin, doğrudan açık alkollü içki satıcılarına nargilelik tütün mamulü sunumu yapan kişilereve/veya perakende satıcılara satış yapmak istemeleri halinde toptan satış belgesi almaları zorunludur. Ayrıca; bu kişilerin ve toptan satıcıların, açık alkollü içki satışı ile perakende satış yapmak istemeleri halinde, faaliyet konusuna uygun açık alkollü içki satış belgesi ve/veya perakende satış belgesi almaları zorunludur.” kuralı yer almıştır.
Öte yandan, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 21. maddesinde, 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasında sayılan fiillere yönelik yaptırımdan önce ilgililerin uyarılmasının gerekmediği belirtilmektedir.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 5. maddesinde, Türk Ceza Kanunu’nun zaman bakımından uygulamaya ilişkin hükümlerinin kabahatler bakımından da uygulanacağı, ancak, kabahatler karşılığında öngörülen idarî yaptırımlara ilişkin kararların yerine getirilmesi bakımından derhal uygulama kuralının geçerli olduğu, kabahatin, failin icraî veya ihmâli davranışı gerçekleştirdiği zaman işlenmiş sayılacağı, neticenin oluştuğu zamanın dikkate alınmayacağı; 15. maddesinin 2. fıkrasında, aynı kabahatin birden fazla işlenmesi hâlinde, her bir kabahatle ilgili olarak ayrı ayrı idari para cezası verileceği, kesintisiz fiille işlenebilen kabahatlerde, idarî yaptırım kararı verilinceye kadar fiilin tek sayılacağı; 17. maddesinin 7. fıkrasında ise, idari para cezalarının her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının anılan kurala aykırı fiillerinin 01/01/2010-31/05/2011 tarihleri arasında gerçekleştiği, 5326 sayılı Kanun’un 15. maddesi uyarınca, fiilleri içtima ettirilmek suretiyle, söz konusu Kanun’un 17. maddesi uyarınca, 2012 yılına göre 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak yaptırım uygulandığı görülmektedir.
Bu durumda davacının 01/01/2010-31/05/2011 tarihleri arasında alkollü içki toptan satış belgesi olmaksızın perakende satış belgesi olan bir çok kişiye toptan satış yaptığının sabit olduğu, davacının da bu durumu doğruladığı dikkate alındığında, davacının eylemlerinin 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi kapsamında bulunduğu açık olmakla birlikte, davacıya uygulanan cezaya esas alınan fiillerin 2011 yılında tespit edilmesi nedeniyle …-TL idari para cezası uygulanması gerekirken, 2012 yılı için geçerli miktar olan …TL ceza uygulandığından, dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 28/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.