Danıştay Kararı 13. Daire 2013/1666 E. 2019/1137 K. 09.04.2019 T.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2013/1666 E.  ,  2019/1137 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2013/1666
Karar No:2019/1137

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … İli, … İlçesi, … Mahallesi, ….Sokak, No:… adresinde cafe /bar olarak işletilen işyerinin işletmeciliğini yapan davacı şirketin Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (Kurum) toptan satış belgesi almadan alkollü içkilerin toptan satışını yaptığından bahisle 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca … TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 16/11/2011 tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; olayda, Kurum denetim uzmanı tarafından … İli, … İlçesi, …, … Caddesi, … Sokak, No:… adresinde faaliyette bulunan … Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti. nezdinde yapılan denetim sonucu düzenlenen 29/06/2011 tarih ve … sayılı inceleme raporunda, adı geçen firmanın 19/11/2009 tarih ve … no.lu fatura ile davacı şirketten alkollü içki alımı yaptığı ve bu ürünleri pazarladığı, davacı şirketin … ve … Kurum sicil numaralı perakende tütün ve açık alkollü içki satıcılığı belgelerinin bulunduğu, ancak toptan satış belgesinin bulunmadığı, buna rağmen diğer bir toptan satıcı olan … Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’ne alkollü içki satışı yaptığının tespit edildiği, bunun üzerine … İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde cafe /bar olarak işletilen işyerinin işletmeciliğini yapan davacı şirkete, 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca ‘nın 16/11/2011 tarihli işlemi ile … TL idari para cezası verildiği, her ne kadar davacı şirketçe … Turizm Ticaret Ltd. Şti. tarafından 19/11/2009 tarih ve … sayılı fatura ile, sehven … Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti’ne yapılacak satışın kendisine yapıldığı, bu yanlışlığın düzeltilmesi için de aynı tarihte, aynı miktar malın kendisi tarafından … Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’ne 19/11/2009 tarih ve … no.lu fatura ile satılarak yanlışlığın düzeltildiği ve malların mevzuata uygun olarak piyasaya sürülmesinin sağlandığı belirtilmekte ise de, gerek 19/11/2009 tarih ve … sayılı, gerekse 19/11/2009 tarih ve … sayılı faturaların sadece bahsedilen şirketler arasındaki alım-satım faaliyetini ortaya koyduğu, faturanın sehven düzenlendiğine ilişkin davacı şirket tarafından herhangi bir bilgi ve belgenin dosyaya sunulamadığı, sehven düzenlenen faturanın, alım satıma konu malın tekrar satışının yapılması suretiyle düzeltilemeyeceği, sehven düzenlenen faturayı düzenleyen tarafından gerçekleştirilecek işlemlerle iptalinin gerektiği hususları göz önüne alındığında, dava konusu işleme esas faturanın aynı miktar malın tekrar satışının yapılması suretiyle yanlışlığın giderilmesi için düzenlendiği iddiasına itibar edilmediği, bu durumda; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, … Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’ne, … tarih ve … no.lu fatura ile alkollü içkilerin toptan satışını yaptığı sabit olan davacı şirkete, 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca idari para cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçeyle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, şirket ortağı ve müdürü olan … isimli şahsın aynı zamanda … Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’nin de ortağı ve müdürü olduğu, … Üretim Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’nin şirketlerinin grup firması olduğu, perakende satış belgesinin bulunduğu, şirketleri adına … Gıda ve Tüketim Malları Turizm Ticaret Ltd. Şti. tarafından düzenlenen 19/11/2009 tarih ve … sayılı fatura ile sehven … Dağıtım Üretim Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti’ne yapılacak satışın şirketlerine yapıldığı, bu yanlışlığın anlaşılması üzerine … Üretim Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’ne fatura kesilerek ürünlerin yasaya uygun olarak piyasaya dağıtımının yapılmasının sağlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Üretim Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’nin hesap ve işlemlerinin Kurum uzmanı tarafından incelenmesi sonucu, anılan firmaya davacı şirket tarafından 19/11/2009 tarih ve … sayılı fatura ile Kurum’dan toptan satış belgesi almaksızın alkollü içkilerin toptan satışının yapıldığının tespiti üzerine davacı şirketin 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca … -TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 16/11/2011 tarih ve … sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Cezai hükümler” başlıklı 8. maddesinin 5. fıkrası ve devamında, “Tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, işleyen, ihraç veya ithal eden, pazarlayan, alan veya satan gerçek ve tüzel kişilere aşağıda yazılı idarî yaptırımlar uygulanır: …
g) Kurumdan satış belgesi almadan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin toptan satışını yapanlara ellibin Yeni Türk Lirası; perakende satışını yapanlara ise beşbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir. …” kuralına yer verilmiştir.
07/01/2011 tarih ve 27808 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, “Tütün mamulü ve alkollü içki üreticileri ile ithalatçıları; Kurumdan üretim, ithalat ve dağıtım faaliyetleri için almış oldukları belgelere istinaden, toptan satıcılara ürünlerinin satışını ayrı bir toptan satış belgesi almalarına gerek bulunmaksızın yapabilirler. Bu kişilerin, doğrudan açık alkollü içki satıcılarına nargilelik tütün mamulü sunumu yapan kişilereve/veya perakende satıcılara satış yapmak istemeleri halinde toptan satış belgesi almaları zorunludur. Ayrıca; bu kişilerin ve toptan satıcıların, açık alkollü içki satışı ile perakende satış yapmak istemeleri halinde, faaliyet konusuna uygun açık alkollü içki satış belgesi ve/veya perakende satış belgesi almaları zorunludur.” kuralı yer almıştır.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 5. maddesinde, Türk Ceza Kanunu’nun zaman bakımından uygulamaya ilişkin hükümlerinin kabahatler bakımından da uygulanacağı, ancak, kabahatler karşılığında öngörülen idarî yaptırımlara ilişkin kararların yerine getirilmesi bakımından derhal uygulama kuralının geçerli olduğu, kabahatin, failin icraî veya ihmâli davranışı gerçekleştirdiği zaman işlenmiş sayılacağı, neticenin oluştuğu zamanın dikkate alınmayacağı; 17. maddesinin 7. fıkrasında ise, idari para cezalarının her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, 19/11/2009 tarih ve … sayılı faturada davacı şirketin … Üretim Gıda Paz. Tic. Ltd. Şti.’ne 804 adet alkollü içkinin satışını yaptığı, 19/11/2009 tarih ve … sayılı faturada ise aynı miktarda alkollü içkinin … Gıda ve Tüketim Malları Turizm Ticaret Ltd. Şti. tarafından davacı şirkete satışının yapıldığı yazmakta ise de davacı şirketin gerçekten Kurum’dan toptan satış belgesi almadan alkollü içkilerin toptan satışını yapıp yapmadığı hususuna ilişkin olarak davalı idarece yeterli araştırma ve tespit yapılmadan işlem tesis edildiği anlaşılmaktadır.

Öte yandan, davacı şirketin anılan kurala aykırı fiilinin 2009 yılında gerçekleştiği, 5326 sayılı Kanun’un 17. maddesi uyarınca, 2011 yılına göre 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak yaptırım uygulandığı görülmekle birlikte davacı şirkete uygulanan cezaya esas alınan fiillerin 2009 yılında tespit edilmesi nedeniyle …-TL idari para cezası uygulanması gerekirken, 2011 yılı için geçerli miktar olan ….-TL ceza uygulandığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 09/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.