Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2013/1581 E.  ,  2019/977 K.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2013/1581
Karar No:2019/977

TEMYİZ EDEN (DAVACI): … İçecekler İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Kaymakamlığı
İSTEMİN KONUSU : …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K: … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirketin Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (Kurum) toptan satış belgesi almadan perakende satıcılara alkollü içkilerin toptan satışını yaptığından bahisle 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca 61.638,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin 16/11/2011 tarih ve 2011/01 sayılı … Kaymakamlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesi’nce; olayda, Kurum uzmanı tarafından yapılan denetim neticesinde düzenlenen 24/02/2011 tarihli raporda, davacı şirketin toptan satış belgesi bulunmamasına rağmen toptan satış yaptığının belirlenmesi sonucunda 61.638-TL idari para cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin … İlçe Özel İdaresi’nin 16/11/2011 tarih ve 2011/01 sayılı işleminin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı, uyuşmazlıkta, davacı şirketin toptan satış belgesi bulunmamasına rağmen alkollü içkilerin toptan satışını yaptığı açık olduğundan, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, haklarında 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (f) bendi uyarınca idari para cezası uygulanması gerekirken (g) bendi gereği ceza verilmesinin hukuka aykırı olduğu, satış yaptığı ticari işletmelere ait satış belgesi olmaması durumunun kontrolü dışında olduğu, denetleme yetkisinin de bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı şirketin 2009 yılı itibarıyla Kurum’dan toptan satış belgesi almaksızın üç farklı firmaya toptan alkollü içki satışında bulunduğunun Kurum uzmanınca tanzim edilen 24/02/2011 tarihli inceleme raporunda tespit edilmesi üzerine 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi uyarınca 61.638,00-TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 16/11/2011 tarih ve 2011/01 sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Cezai hükümler” başlıklı 8. maddesinin 5. fıkrası ve devamında “Tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, işleyen, ihraç veya ithal eden, pazarlayan, alan veya satan gerçek ve tüzel kişilere aşağıda yazılı idarî yaptırımlar uygulanır: …
g) Kurumdan satış belgesi almadan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin toptan satışını yapanlara ellibin Yeni Türk Lirası; perakende satışını yapanlara ise beşbin Yeni Türk Lirası idarî para cezası verilir. …” kuralına yer verilmiştir.
07/01/2011 tarih ve 27808 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 7. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, “Tütün mamulü ve alkollü içki üreticileri ile ithalatçıları; Kurumdan üretim, ithalat ve dağıtım faaliyetleri için almış oldukları belgelere istinaden, toptan satıcılara ürünlerinin satışını ayrı bir toptan satış belgesi almalarına gerek bulunmaksızın yapabilirler. Bu kişilerin, doğrudan açık alkollü içki satıcılarına nargilelik tütün mamulü sunumu yapan kişilereve/veya perakende satıcılara satış yapmak istemeleri halinde toptan satış belgesi almaları zorunludur. Ayrıca; bu kişilerin ve toptan satıcıların, açık alkollü içki satışı ile perakende satış yapmak istemeleri hâlinde, faaliyet konusuna uygun açık alkollü içki satış belgesi ve/veya perakende satış belgesi almaları zorunludur.” kuralı yer almıştır.
5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 5. maddesinde, Türk Ceza Kanunu’nun zaman bakımından uygulamaya ilişkin hükümlerinin kabahatler bakımından da uygulanacağı, ancak, kabahatler karşılığında öngörülen idarî yaptırımlara ilişkin kararların yerine getirilmesi bakımından derhal uygulama kuralının geçerli olduğu, kabahatin, failin icraî veya ihmâli davranışı gerçekleştirdiği zaman işlenmiş sayılacağı, neticenin oluştuğu zamanın dikkate alınmayacağı; 17. maddesinin 7. fıkrasında ise, idari para cezalarının her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacağı kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacının anılan kurala aykırı fiilinin 2009 yılında gerçekleştiği, söz konusu Kanun’un 17. maddesi uyarınca, 2011 yılına göre 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak yaptırım uygulandığı görülmektedir.
Bu durumda, davacının 2009 yılında alkollü içki toptan satış belgesi olmaksızın perakende satış belgesi olan bir çok kişiye toptan satış yaptığının sabit olduğu dikkate alındığında, davacının eylemlerinin 4733 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 5. fıkrasının (g) bendi kapsamında bulunduğu açık olmakla birlikte, davacıya uygulanan cezaya esas alınan fiillerin 2009 yılında tespit edilmesi nedeniyle 56.000,00.-TL idari para cezası uygulanması gerekirken, 2011 yılı için geçerli miktar olan 61.638,00.-TL ceza uygulandığından, dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 28/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.