Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2013/1302 E. , 2018/3244 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2013/1302
Karar No:2018/3244
TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVALI): …
VEKİLİ : …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, … Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca 19/04/2012 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “… Yeni Fuar Alanı Yapılması İşi” ihalesine katılan ve teklifi değerlendirme dışı bırakılan dava dışı ortak girişim tarafından idareye yapılan şikâyet başvurusunun reddi üzerine ‘na yapılan itirazen şikâyet başvurusu üzerine alınan … tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının “07/07/2009 tarih ve … sayılı iş bitirme belgesinin iptal edilmesi hususunun davacı şirkete bildirilmesine” ilişkin kısmının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda, ilgili mevzuat uyarınca ihaleyi yapan idarenin, Kamu İhale Kurulu’nun kararlarını uygulamak zorunda olduğu, bu kararların aksi yönünde herhangi bir karar alma yetkisinin bulunmadığı, ihaleyi yapan idare dışında kalan resmî ve özel bütün kurum, kuruluş ve kişilerin ise Kurulun görevini yerine getirirken ihtiyaç duyduğu belge, bilgi ve görüşleri yerine getirmesi gerektiği, dava konusu “… A.Ş. adına düzenlenen 07/07/2009 tarihli ve … sayılı iş bitirme belgesinin iptal edilmesi hususunun … İmar Plan Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş.’ye bildirmesine” ilişkin … tarih ve … sayılı kararın davacı şirket açısından yerine getirilmesi zorunlu bir karar olmadığı ve davacı şirketin bu karar üzerine yeniden bir değerlendirme yapabileceği, bu değerlendirme neticesinde de aksi yönde karar alma yetkisinin de bulunduğu görüldüğünden, dava konusu edilen Kamu İhale Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararının davacı şirket bakımından idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olmadığı, anılan bu davanın esasının incelenmesine imkânı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14/3-d ve 15/1-b maddeleri uyarınca davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Kamu İhale Kurulu’nca alınan kararların kamu kurum ve kuruluşları için bağlayıcı olduğu, iş bitirme belgesinin iptal edilmesinin yüklenici firmaların tecrübelerini ispat etmelerine imkân vermeyeceğinden … ‘ın düzenlediği ihalelere olan rağbeti düşüreceği ve ticari itibarının zedeleneceği, dolayısıyla menfaatlerinin doğrudan etkilendiği, dava konusu işlemin icraî nitelikte olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin mevzuat hükümleri çerçevesinde tesis edildiği, usule ve hukuka uygun olduğu, davacı şirketçe düzenlenen … tarihli ve … sayılı iş bitirme belgesinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki yapım işlerinde iş deneyimini tevsik eden belge olarak kullanılamayacağı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nca 19/04/2012 tarihinde açık ihale usulü ile “… Yeni Fuar Alanı Yapılması İşi” ihalesinin yapıldığı, … Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.- … A.Ş. ortak girişimince teklif verildiği, … A.Ş.’ye ait iş deneyim belgesinin kamu kurum ve kuruluşlarınca onaylı olmadığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ortak girişimin 07/06/2012 tarihinde şikâyet başvurusunda bulunduğu, başvurunun “iş deneyim belgesinin bedel içermeyen kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında düzenlenmesi nedeniyle uygun olmadığı” iddiası ile idarenin 21/06/2012 tarihli yazısı ile reddedildiği, bunun üzerine “söz konusu iş deneyim belgesinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin %51 hissesine sahip olduğu … Konut İmar Plan Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş.’nce (…) düzenlenmiş olması ve bedel içermesi nedeniyle idarenin gerekçelerinin yerinde olmadığı” iddiasıyla ortak girişimce 26/06/2012 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşılmaktadır.
İtirazen şikâyet başvurusu üzerine … tarih ve … sayılı Kamu İhale Kurulu kararı ile “… Büyükşehir Belediyesi’nin %51’den fazla hissesine sahip olduğu … tarafından iş deneyim belgesi düzenlenmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı, ancak … tarafından tanzim edilen söz konusu iş deneyim belgesine dayanak teşkil eden sözleşmenin, gerçekleştirilen yapım işine ait bedel içermediği anlaşıldığından, anılan belgenin 4734 sayılı Kanun kapsamındaki yapım işlerinde iş deneyimini tevsik eden belge olarak kullanılamayacağı sonucuna varılarak aynı Kanun’un 54. maddesi uyarınca düzeltici işlem belirlenmesine ve … tarihli ve … sayılı iş bitirme belgesinin iptal edilmesi hususunun … Konut İmar Plan Turizm Ulaşım San. ve Tic. A.Ş.’ye bildirilmesine,” karar verilmiştir.
Davacı şirket tarafından anılan Kurul kararının “07/07/2009 tarih ve … sayılı iş bitirme belgesinin iptal edilmesi hususunun tarafına bildirilmesine” ilişkin kısmının iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun idari dava türlerinin sayıldığı 2. maddesinde; iptal davaları, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlâl edilenler tarafından açılan davalar olarak tanımlanmış; dava dilekçesi üzerinde yapılacak ilk incelemeye ilişkin düzenleme yapan 14. maddesinin 3/d bendinde, dava dilekçesinin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönünden de inceleneceği belirtilmiş; 15. maddesinin 1/b bendinde ise, 14. maddenin 3/d bendinde yazılan halde davanın reddedileceği kurala bağlanmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 56. maddesinin 8. fıkrasında, “İdareler hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek zorundadır.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı Kanun’un 2. maddesiyle tanımlanan iptal davasına, idarenin tek taraflı irade beyanıyla kişilerin hukuksal durumlarında değişiklik meydana getiren, etkili ve yürütülmesi zorunlu işlemlerin konu edilebileceği tartışmasızdır. Kesin ve yürütülmesi zorunlu olan, idari davaya konu edilebilecek işlemler, idarenin kamu gücüne dayanarak, tek yanlı irade beyanıyla tesis ettikleri, hukuk düzeninde değişiklik yapan, başka bir deyişle ilgililerin hukukunu etkileyen işlemlerdir.
Öte yandan, kamu ihale mevzuatına göre, idarelerin hukuki durumda değişiklik yaratan Kurul kararlarının gerektirdiği işlemleri ivedilikle yerine getirmek mecburiyetinde oldukları hususu açıktır.
Bu durumda, dava konusu işlemin, kişilerin hukuki durumunu etkileyecek değişiklik meydana getirecek, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gerekli bir idari işlem niteliği taşıdığı anlaşıldığından davanın incelenmeksizin reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 20/11/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.