Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2013/1036 E.  ,  2016/457 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2013/1036
Karar No:2016/457

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
Vekili :
İstemin_Özeti : … 1. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının; Mahkeme’nin bilirkişi raporunu yeterli görerek bölgenin “Hassas Zon” kapsamında olmadığına karar vermesinin hukuka uygun olmadığı, bilirkişi raporunun teknik yönden yetersiz olduğu, eksik incelemeye dayalı olarak hukuka aykırı bir karar verildiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın_Özeti : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay_Tetkik_Hâkimi_’nın_Düşüncesi_: Uyuşmazlığın Ankara idare mahkemelerinin yetkisinde kalması ve Mahkeme’nin yetkisiz olarak işin esası hakkında karar vermesinden dolayı kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava; … ili, …Özel Çevre Koruma Bölgesi içerisinde yer alan … üzerinde …Su Ürünleri ve Enerji Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile yapılan Otoprodüktör Statüsünde Üretim Tesisi Kurulması, İşletilmesi ve Enerji Fazlasının Satışına İzin Verilmesine İlişkin Sözleşme’nin iptali istemiyle yapılan 05.11.1999 tarih ve 3253 sayılı başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesi’nce; söz konusu tesisin Hassas Zon A alanında kalmaması, davacı idare ile Ege Üniversitesi’nin birlikte yaptığı incelemede de, söz konusu tesisin çevreye zararı olduğuna dair tespite yer verilmemesi karşısında, alabalık üretme ve yetiştirme tesisinin elektrik ihtiyacının karşılanması amacıyla kurulan ve üretilen elektrik miktarının ihtiyaçtan fazla olması hâlinde, fazladan üretilen elektriğin satılmasına yönelik tesis edilen sözleşmenin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 14/3. maddesinde, dilekçelerin görev ve yetki, idarî merci tecavüzü, ehliyet, idarî davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, süre aşımı, husumet ve aynı Kanun’un 3. ve 5. maddelerine uygun olup olmadıkları yönlerinden sırasıyla inceleneceği belirtilmiştir. Kanun’un 15/1-a maddesinde ise; yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın yetki yönünden reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
2577 sayılı Kanun’un “İdarî davalarda genel yetki” başlıklı 32. maddesinde ise; ”1. Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması hâlinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idarî işlemi veya idarî sözleşmeyi yapan idarî merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. 2. Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir.” kuralı yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, … ili, … Su Ürünleri Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye 600 ton/yıl kapasiteli “Alabalık Üretim ve Yetiştirme Projesi”nin 15.08.1986 tarihinde onaylandığı, kapasite artırımı başvurusu üzerine 900 ton/yıl kapasite artırımı için 12.03.1997 tarihinde izin verildiği, tesisin de bulunduğu yeri kapsayan alanın 12.06.1988 tarihinde Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilerek, 18.01.1990 tarihinde sınırlarının genişletildiği, otoprodüktör santrali kurulması amacıyla yapılan 23.07.1996 tarihli başvuru sonrasında ilgili kuruluşlardan alınan görüşler doğrultusunda 19.08.1997 tarihli dava konusu sözleşmenin imzalanması üzerine, işletmenin “Hasas Zon A” içerisinde kaldığı ve kaynağında 1. sınıf kalitedeki suyun, çıkışta 4. sınıf kalite sulama suyu niteliğine kadar düştüğü ve Köyceğiz Gölü’nü besleyen en önemli kaynak durumunda olan … Çay’ın su kalitesinin bozularak çevre ve insan sağlığı için tehdit oluşturduğundan, söz konusu sözleşmenin iptal edilmesi istemiyle yapılan 05.11.1999 tarih ve 3253 sayılı başvurunun zımnen reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu sözleşmenin ‘nca imzalandığı, söz konusu sözleşmenin iptaline ilişkin başvurunun da davalı idareye yapılması karşısında, uyuşmazlığın çözümünde görevli ve yetkili mahkemenin Ankara idare mahkemeleri olduğu anlaşıldığından, yetkisiz yargı yerince işin esasına girilerek verilen kararda usul hükümlerine uygunluk bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca …. 1. İdare Mahkemesi’nin …. tarih ve … sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 25.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.