Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2012/3336 E. , 2018/2617 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2012/3336
Karar No:2018/2617
TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Tıbbi Malzemeler Pazarlama Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVALI): Kamu İhale Kurumu
VEKİLİ : …
MÜDAHİL
(DAVALI İDARE YANINDA): … Diş Deposu Medikal ve Temizlik Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 01.04.2011 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “2 Kalem Tıbbi Cihaz Alımı” ihalesinin birinci kalemi olan 100 adet kompresörlü diş üniti bölümü ihalesinin davacı şirket üzerinde kalması sonucu ihaleye katılan … Diş Deposu Medikal ve Temizlik Tic. Ltd. Şti.’nin itirazen şikâyet başvurusu üzerine, ihaleyi re’sen iptal eden Kamu İhale Kurulu’nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; İhalelerde, yeterli rekabetin oluşmaması durumlarında, saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olan idarece, bu hususlar gözetilerek ihalenin iptaline karar verebileceği, olayda, yapılan ihalede, iki ayrı kısım için de tek geçerli teklifin bulunduğu ve bu tekliflerin de yaklaşık maliyete çok yakın olduğu gerekçeleriyle ihalenin iptaline karar verildiği, bu durumda, her ne kadar davacı şirket tarafından, geçerli ve yaklaşık maliyetin altında bir teklif verilmiş ise de, tek geçerli teklifin olduğu ihalede rekabet şartları oluşmadığından ve ihalenin iptal edilmesinden sonra yeniden ihale yapılacağından, ihalenin iptal edilmesi işleminde hukuka ve kamu yararına aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, açık ihale usulünde tek geçerli teklif kalmasının ihalenin iptal sebebi olarak değerlendirilemeyeceği, tek geçerli teklifin ihaleyi sonuçlandırmak için yeterli olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, tek geçerli teklifin kalmasının ihalede yeterli rekabetin oluşmadığını gösterdiği, müdahil tarafından ise, tek geçerli teklif kalması nedeniyle temel ihale ilkelerinden olan rekabetin sağlanamadığı ve ihalenin iptal edilmesinin isabetli olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 01.04.2011 tarihinde açık ihale usulü ile “2 Kalem Tıbbi Cihaz Alımı” ihalesi yapılmıştır.
İhalenin birinci kısmına (100 adet Kompesörlü Dış Üniti) 5 istekli katılmış, 4 teklif geçersiz sayılmış ve ihale yaklaşık maliyetin altında tek geçerli teklif veren davacı şirket üzerinde kalmıştır.
İhaleye katılan ve teklifi geçersiz sayılan müdahil şirketin yaptığı itirazen şikâyet başvurusu üzerine, Kurul’un … tarih ve … sayılı kararıyla ihalede tek geçerli teklifin kaldığı ve teklifin yaklaşık maliyete çok yakın olduğu gerekçeleriyle, anılan Kanun’un 54. maddesinin onuncu fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline karar verilmiştir.
Kurul’un … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54. maddesinin ikinci fıkrasında, şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yolları olduğu belirtilmiş; “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56. maddesinin ikinci fıkrasında ise, “Kurum, itirazen şikâyet başvurularını, başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlâl edilip edilmediği açılarından inceler. İdare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvuruları ise idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı incelenir.” kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4734 sayılı Kanun’un 56. maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen başvuru sahibinin iddiaları, idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar, itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlâl edilip edilmediği bakımından inceleme yapılarak itirazen şikâyet başvurusunun neticelendirilmesi zorunlu bulunmaktadır.
Anılan fıkranın gerekçesi, “İdari başvuru yolunun amaca uygun biçimde kullanılmasını temin bakımından Kurum tarafından başvuru sahibinin iddiaları ve idarenin şikâyet üzerine verdiği kararda yer alan hususlar ile itiraz edilen işlemlerin diğer istekliler bakımından uygulanmasının eşit muamele ilkesini ihlâl edip etmediği ile sınırlı bir incelemenin yapılması öngörülmekte, böylece şikâyet inceleme sürecinin kısa sürede sonuçlandırılması amaçlanmaktadır.” şeklinde ifade edilmiştir.
Aktarılan düzenleme ve bu düzenlemeye ilişkin gerekçenin birlikte incelenmesinden, yasa koyucunun Kurul tarafından yapılan incelemenin kısa sürede sonuçlanmasını amaçladığı, bu nedenle de yapılan incelemenin maddede belirtilen hususlarla sınırlı olması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, Kanun’un açık düzenlemesi ve Kanun metnine ilişkin gerekçe karşısında, Kurul’un yapacağı incelemenin maddede belirtilen hususlarla sınırlı olduğunun kabulü gerektiğinden, Kurul’un anılan hususlar dışında başka bir hususu incelemesi, diğer bir ifadeyle re’sen inceleme yapması durumunda, yasa tarafından kendisine verilen inceleme yetkisinin sınırı aşılmış olacaktır.
Uyuşmazlık konusu ihalede, başvuru sahibi tarafından sunulan yabancı dilde düzenlenmiş orijinal katalogların Türkçe tercümelerinin yeminli tercüman tarafından yapılarak sunulduğu, ancak noter tarafından onaylanmadığı, bu nedenle başvuru sahibinin ihale komisyonunca değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olduğu, öte yandan, ihalede sadece bir geçerli teklif kaldığı ve teklifin yaklaşık maliyete çok yakın olduğu için rekabet oluşmadığından bahisle ihalenin Kurul tarafından iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlem sonrasında ihale komisyonunca yeni bir karar alınacağı, bu kararda 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesindeki temel ilkelerin de dikkate alınacağı, ihalenin iptali gerekiyor ise bu yetkinin ihale makamı tarafından kullanılarak ihalenin iptaline karar verilebileceği açıktır. İdarece alınabilecek bu kararlarla yeni bir durum ortaya çıkmış olmasından dolayı, şikâyet ve itirazen şikâyet süreçleri işleyecek, neticede verilecek Kurul kararı da idari davaya konu edilebilecektir.
Bu durumda, ihalede rekabetin oluşup oluşmadığı hususu, başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler bakımından eşit muamele ilkesinin ihlâl edilip edilmediği yönünden yapılan incelemenin kapsamına dâhil olmadığından, Kurul’un bu yönden bir inceleme yapma yetkisi bulunmamaktadır.
Bu itibarla, itirazen şikâyet başvurusunun başvuru sahibinin iddiaları ile idarenin şikâyet üzerine aldığı kararda belirlenen hususlar ve itiraz edilen işlemler açısından eşit muamele ilkesinin ihlâl edilip edilmediği açılarından incelenebileceği ve Kurul tarafından kanunda belirtilen bu sınırlamalara göre yapılan inceleme sonucunda karar verilebileceği dikkate alındığında, ihalenin iptaline yönelik Kurul kararında hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki temyize konu Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ….-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, müdahil tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 26/09/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.