Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2012/2695 E. , 2018/3269 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2012/2695
Karar No:2018/3269
TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI): … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … sayılı parseldeki taşınmazın … Belediyesi’nce 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca satılmasına ilişkin 21/06/2011 tarihli ihalenin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; … Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğü’nün (12/07/2011) tarihli yazısında, ihaleye konu taşınmazın mülkiyetinin … Belediyesi’ne ait olduğunun bildirildiği, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca, belediyelerin mülkiyeti kendilerine ait taşınmazlar üzerinde tasarrufta bulunabilecekleri anlaşıldığından taşınmazın satışına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı idare tarafından, ihaleye konu taşınmazın imar planında kamu hizmet alanında kaldığı, … Yatırım Ortaklığı (GYO) A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından, bu alanda donatı alanı olarak ayrılan kısımların plan kararları doğrultusunda kamu yararına kullanılmak kaydıyla 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ilgili maddeleri ve konu ile ilgili yönetmelikler doğrultusunda … Belediye Başkanlığı ve diğer kamu kuruluşlarına terki hususunda karar alındığı, … GYO A.Ş. ile … Belediyesi arasında protokol imzalandığı, imar planlarında kamu hizmetlerine ayrılmış olan belediye hizmet alanları, spor alanları, teknik altyapı alanları ve kreş alanlarında kalan donatı alanlarının Belediye’ye planlarda tanımlanan amacına uygun kullanılmak kaydıyla devrine karar verildiği, parselin ifrazına karar verildiği, 3194 sayılı Kanun uyarınca imar planlarında toplu taşıma istasyonu ve terminal gibi umum hizmetlere ayrılmış yerlerin tapu kaydının terkin edileceği, bu alanların belediye tarafından satılamayacağı ve başka maksatla kullanılamayacağı, belediye adına kayıtlı olsa da taşınmazın belediye tarafından idarelerine devredilmesi gerektiği, 5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılması Hakkında Kanun kapsamında mülkiyeti idarelerine geçen dava konusu taşınmazın Medeni Kanun’un mülkiyete ilişkin genel hükümleri uyarınca kendilerine devredilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Yatırım Ortaklığı (GYO) A.Ş.’nin … tarih ve 17 nolu toplantısında, … Toplu Konut Alanı 1/1000 ölçekli uygulama imar planında donatı alanları olarak planlanan ve kamuya terki gereken alanların plan kararları doğrultusunda kamu yararına kullanılmak kaydı ile 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ilgili maddeleri ve konu ile ilgili yönetmelikler doğrultusunda … Belediye Başkanlığı ve diğer kamu kuruluşlarına terkin edilebilmesi ve bu konuda ilgili belediye ve diğer kurumlar nezdinde gerekli yazışmaların yapılabilmesi için Genel Müdürlük Makamına yetki verilmesine karar verilmiştir.
… GYO A.Ş. ile … Belediyesi arasında imzalanan protokolde, protokolün konusunun, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli … tasdik tarihli … … Toplu Konut Alanı imar planlarında kamu hizmetlerine ayrılmış olan ve belediye hizmet alanları, spor alanları, teknik alt yapı alanları ve kreş alanlarının planlarda tanımlanan amacına uygun kullanılmak kaydıyla Belediye’ye devrine ilişkin olduğu belirtilmiştir.
… GYO A.Ş.’nin … tarih ve … sayılı … Belediye Başkanlığı’na hitaplı yazısında; Belediye’nin … tarih ve … sayılı yazısı ilgi tutularak, Belediye tarafından 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve tadilatında donatı alanında kalan, belediye hizmet alanı, spor alanı, teknik alt yapı alanları, kreş alanı, idari tesis alanı, yol, yeşil alan, otopark gibi alanların … Belediyesi’ne bilabedel terk edilmeden parsellerde uygulamaya geçilemeyeceğinin ifade edildiği ve gereğinin yapılmasının istenildiği belirtilerek; Kurumlarınca ihalesi yapılan … Doğu Bölgesi ve … Batı Bölgesi I, II, III. Etap Projelerinin ruhsatlarının alınıp inşaatlara başlanabilmesi için imar uygulamasının yapılması gerektiği, … Toplu Konut Alanı 1/1000 ölçekli uygulama imar planında donatı alanı olarak ayrılan kısımların plan kararları doğrultusunda kamu yararına kullanılmak kaydı ile 3194 sayılı Kanun, konu ile ilgili yönetmelikler doğrultusunda … Belediye Başkanlığı ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına terki hususunun yönetim kurulunca karara bağlandığı bildirilmiştir.
… Kaymakamlığı Tapu Müdürlüğü’nün 12/07/2011 tarih ve 2750 sayılı yazısında, … Mahallesi, … ada, … sayılı parseldeki taşınmazın 29/12/1999 tarih ve … yevmiye numarası ile … Konut A.Ş. adına kayıtlı iken 13/07/2005 tarih ve … yevmiye ile ifraz suretiyle kapatılarak …, … ada, … ve … sayılı parseller olarak … Tapu Müdürlüğü’ne aktarıldığı belirtilmiş, yazı ekinde anılan taşınmazlara ilişkin tapu kütük fotokopilerine yer verilmiştir.
… pafta, … sayılı parseldeki taşınmazın tapu kütüğünde; taşınmazın 29/12/1999 ve … yevmiye numaralı işlem ile … Konut A.Ş adına kaydedildiği, taşınmaz kaydının 13/07/2005 tarih ve … yevmiye nolu ifraz işlemi ile kapatıldığı, sonrasında … pafta, … ada, … sayılı parseldeki belediye hizmet alanlı taşınmazın ifraz suretiyle tekrardan … Yatırım Ortaklığı A.Ş. adına kaydedildiği ve 13/07/2005 tarih ve … yevmiye ile “hibe” suretiyle ihaleye konu taşınmazın mülkiyetinin … Belediyesi’ne devredildiği anlaşılmaktadır.
… Belediye Encümeni’nin 31/05/2011 tarih ve … sayılı kararı ile, … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … sayılı parseldeki 54.872,67 m2 yüzölçümlü taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 36. maddesi uyarınca 87.796.272,00.-TL muhammen bedel üzerinden satılmasını teminen 21/06/2011 tarihinde ihaleye çıkarılmasına karar verilmiştir.
İhaleye ilişkin ilanda ve arsa satışına ilişkin özel şartnamede, taşınmazın 20/06/2010 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında oto terminal alanı olarak planlı olduğu belirtilmiştir.
Bunun üzerine söz konusu ihalenin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 1. maddesinde, “Bu Kanun, yerleşme yerleri ile bu yerlerdeki yapılaşmaların; plan, fen, sağlık ve çevre şartlarına uygun teşekkülünü sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.
“; 18. maddesinde, “Düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tâbi tutulan yerlerin ihtiyacı olan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilk ve ortaöğretim kurumları, yol, otoyol hariç erişme kontrolünün uygulandığı yol, su yolu, meydan, park, otopark, çocuk bahçesi, yeşil saha, ibadet yeri ve karakol gibi umumî hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka maksatlarla kullanılamaz. ” kuralına yer verilmiştir.
İmar Kanununun 18’inci maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlenmesi İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesinde ise, “Düzenleme sahasında bulunan okul, hastane, kreş, belediye hizmet veya diğer resmi tesis alanı gibi umumi tesislere ayrılan alanların parselleri, düzenlemeye giren parsellerin alanları oranında pay verilmek suretiyle hisselendirilir.” kuralı yer almıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, kamusal kullanımlara tahsisli parsellerin kamu yararı amacı dışında özel mülkiyete konu edilmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlığa konu kamusal amaca tahsisli (belediye hizmet alanı) taşınmaz, … GYO A.Ş. tarafından … Belediyesine kamu yararı amacıyla kullanılmak kaydı ile hibe edildiğinden, bu taşınmazın 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında satışa konu edilebilecek belediyenin özel mülkü olarak kabulüne imkân bulunmamaktadır.
Bu itibarla, … Belediye Başkanlığınca … GYO A.Ş.’ye yazılan yazıda, yürürlükte bulunan 1/1000 ölçekli uygulama imar planında donatı alanında kalan belediye hizmet alanı, spor alanı, kreş alanı, teknik alt yapı alanları, idari tesis alanı, yol yeşil alan, otopark gibi alanların … Belediyesine bedelsiz terk edilmeden parsellerde uygulama yapılamayacağının ifade edildiği; … GYO A.Ş.’nin … tarih ve … sayılı yazısında da, … Doğu Bölgesi ve … Batı Bölgesi I, II, III. Etap Projelerinin ruhsatlarının alınıp inşaata başlanabilmesi için imar uygulaması yapılmasının gerektiği, … Toplu Konut Alanı 1/1000 ölçekli uygulama imar planında donatı alanı olarak ayrılan kısımların imar planı kararı doğrultusunda kamu yararına kullanılmak kaydı ile 3194 sayılı Kanun, ilgili yönetmelikler doğrultusunda … Belediye Başkanlığı ve diğer kamu kuruluşlarına terki yönünde karar alındığından ve uyuşmazlığa konu … ili, … ilçesi, … mevkii, 2456 sayılı, uygulama imar planında “belediye hizmet alanında” (otogar alanında) kalan parselin … GYO A.Ş. tarafından … Belediye Başkanlığı’na imar planı kararı doğrultusunda kamu yararı amacıyla kullanılmak şartı ile hibe edildiği anlaşılmakta olup; aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, kamu yararı dışında özel kullanıma sebebiyet verecek dava konusu ihale işleminde imar mevzuatına ve hukuka uygunluk bulunmadığından, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. Fazla yatırılan …-TL harcın istemi hâlinde davalı idareye iadesine,
6. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
7. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
8. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 21/11/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.