Danıştay Kararı 13. Daire 2012/1329 E. 2017/9 K. 02.01.2017 T.

Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2012/1329 E.  ,  2017/9 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2012/1329
Karar No : 2017/9

Davacı : …
Vekilleri : …
Davalı : …
Vekili : …

Davanın Özeti : … İli, … İlçesinde … Barajı ve Hidro Elektrik Santrali kurmak amacıyla üretim lisansı başvurusunda bulunması sonucu, 24.08.2011 tarih ve 3393-33 sayılı Kurul kararı ile kendisine lisans verilmesi uygun bulunan davacı şirketin, başvurusunun uygun bulunmasına ilişkin kararın tebliğinden itibaren 90 günlük süre içerisinde söz konusu karardaki yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle lisans başvurusunun reddine ve başvuru kapsamında sunulan … TL tutarındaki teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 18.01.2012 tarih ve 3648/10 sayılı kararının; 24.08.2011 tarih ve 3393-33 sayılı lisans başvurusunun uygun bulunmasına ilişkin Kurul kararının usulüne uygun tebliğ edilmediği, projenin gerçekleştirilmesi için yükümlülüklerini yerine getirdiği, idarenin haklarından yararlanmada engelleyici tutum sergilediği, bazı firmalar lehine avantajlı durumlar yarattığı, kendisine bu avantajların tanınmayarak eşitliğe aykırı davranıldığı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Tebligatların, davacı şirketin 17.02.2011 tarihli lisans başvurusu sırasında Kurum’a sunduğu başvuru dilekçesinde bildirilen adrese yapıldığı, aynı kişi tarafından teslim alındığı ve davacı şirketin bu konuda Kurum’a yapılmış herhangi bir itiraz başvurusunun bulunmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi … Düşüncesi : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … Düşüncesi : Dava, … İli, … İlçesinde … Barajı ve Hidro Elektrik Santrali kurmak amacıyla üretim lisansı başvurusunda bulunması sonucu 24.08.2011 tarih ve 3393-33 sayılı Kurul kararı ile kendisine lisans verilmesi uygun bulunan davacı şirketin, başvurusunun uygun bulunmasına ilişkin kararın tebliğinden itibaren 90 günlük süre içerisinde söz konusu karardaki yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle lisans başvurusunun reddine ve başvuru kapsamında sunulan 1.000.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 18.01.2012 tarih ve 3648/10 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun “Hükmî şahıslara ve ticarethanelere tebligat” başlıklı 12. maddesinde, hükmî şahıslara tebliğin salâhiyetli mümessillerine, bunlar birden fazla ise, yalnız birine yapılacağı, bir ticarethanenin muamelelerinden doğan ihtilâflarda ticarî mümessiline yapılan tebliğin geçerli olduğu; “Hükmî şahısların memur veya müstahdemlerine tebligat” başlıklı 13. maddesinde ise, hükmî şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimselerin herhangi bir sebeple mutat iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir hâlde oldukları takdirde, tebliğin orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerine yapılacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Tebligat Tüzüğü’nün 18. maddesinin son fıkrasında ise; hükmî şahsın yetkili kişisinin bulunmadığı tebliğ mazbatasında tespit edildiği takdirde, tebligatın o yerdeki diğer memur veya müstahdeme yapılabileceği öngörülmüştür.
Bu düzenlemelere göre; hükmî şahıslara yapılacak tebliğin öncelikle hükmî şahsın yetkilisine yapılması, yetkili kişinin bulunamaması veya evrakı alacak durumda olmaması hâlinde memur veya müstahdemlerine tebligat yapılması yoluna gidilmesi, ancak memur veya müstahdemlere yapılacak tebligatta, tüzel kişiliğin yetkilisinin iş yerinde bulunamaması nedeniyle tebligatın bu kişilere yapıldığının belirtilmesi zorunludur.
Dosyada bulunan 24.08.2011 tarih ve 3393-33 sayılı Kurul kararına ilişkin tebliğ alındısının incelenmesinden; şirket yetkilisinin iş yerinde bulunmadığı ya da tebligatı alacak durumda olmadığı yolunda herhangi bir kayıt düşülmeden, lisans başvurusu uygun görülerek davacı şirket hakkında yükümlülükler öngören anılan Kurul kararının, … çalışanı … imzasına … tarihinde tebliğ edildiği görülmektedir.
Bu durumda; Tebligat Kanunu ve Tebligat Tüzüğü’ne uygun olarak yapılmayan tebligat ile davacı şirket hakkında 24.8.2011 tarih ve 3393-33 sayılı Kurul kararından kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin 90 günlük yasal süre başlatılamayacağından ve anılan Kanun ile Tüzük hükümleri çerçevesinde, usulüne aykırı olan tebliği öğrenme tarihinin, başvurularının iptal edilerek teminat mektubunun taraflarına iadesi istemiyle davacı şirket tarafından yapılan başvurunun gerçekleştiği 19.12.2011 tarihinin kabulü gerektiğinden, Kurul kararı ile kendisine lisans verilmesi uygun bulunan davacı şirketin, başvurusunun uygun bulunmasına ilişkin kararın tebliğinden itibaren 90 günlük süre geçmeden tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 18.01.2012 tarih ve 3648/10 sayılı kararının iptali gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce duruşma için taraflara önceden bildirilmiş bulunan 27.12.2016 tarihinde, davacı vekilleri … ve Av. … ve davalı idare vekili … geldikleri, Danıştay Savcısı’nın hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısı’nın düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Dava dosyası incelenip, gereği görüşüldü:
Dava, … İli, … İlçesinde … Barajı ve Hidro Elektrik Santrali kurmak amacıyla üretim lisansı başvurusunda bulunması sonucu 24.08.2011 tarih ve 3393-33 sayılı Kurul kararı ile kendisine lisans verilmesi uygun bulunan davacı şirketin, başvurusunun uygun bulunmasına ilişkin kararın tebliğinden itibaren 90 günlük süre içerisinde söz konusu karardaki yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle lisans başvurusunun reddine ve başvuru kapsamında sunulan 1.000.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunun irat kaydedilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 18.01.2012 tarih ve 3648/10 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun “Hükmî şahıslara ve ticarethanelere tebligat” başlıklı 12. maddesinde, hükmî şahıslara tebliğin salâhiyetli mümessillerine, bunlar birden fazla ise, yalnız birine yapılacağı, bir ticarethanenin muamelelerinden doğan ihtilâflarda ticarî mümessiline yapılan tebliğin geçerli olduğu; “Hükmî şahısların memur veya müstahdemlerine tebligat” başlıklı 13. maddesinde ise, hükmî şahıslar namına kendilerine tebliğ yapılacak kimselerin herhangi bir sebeple mutat iş saatlerinde iş yerinde bulunmadıkları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir halde oldukları takdirde, tebliğin orada hazır bulunan memur veya müstahdemlerine yapılacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Öte yandan, Tebligat Kanunu’nun 32. maddesi ile Tebligat Tüzüğü’nün 51. maddesinde “usulüne aykırı tebliğ” düzenlenmiş olup; bu maddelerde, tebligatın usulüne aykırı yapılmış olsa bile, muhatabı muttali olmuş ise muteber sayılacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla muhatabın beyan ettiği veya öğrendiği tarihin tebliğ tarihi olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirkete lisans verilmesinin uygun bulunmasına ilişkin Kurul kararının, 19.09.2011 tarihli üst yazı ile 22.09.2011 tarihinde, davacı şirketin lisans başvurusunda gösterdiği adreste … çalışanı olduğu kaydı düşülerek … tebliğ edildiği, davacı şirketin bu kararda belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için öngörülen 90 günlük sürenin bitimine 2 gün kala 19.12.2011 tarihinde davalı idareye yapmış olduğu başvuruda 19.09.2011 tarihli yazıdan bahsederek, yaşanan ekonomik kriz ve bunun üzerine getirilen düzenlemeler sonucunda finansal koşullarda meydana gelen olumsuz gelişmeler nedeniyle projenin yapılabilirliğini kaybettiğini, bunun mücbir sebep kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, lisans başvurusunun iptali ile teminat mektubunun iadesi talebinde bulunduğu, ancak öne sürdüğü bu nedenler Kurul tarafından Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 11. fıkrasında yer alan “mücbir sebepler” veya “Kurul tarafından uygun bulunan haller” kapsamında değerlendirilmeyerek, uygun bulma kararında belirtilen yükümlülüklerini 90 günlük süre içinde yerine getirmediğinden bahisle dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı şirketin davalı idareye yapmış olduğu 19.12.2012 tarihli başvuru dilekçesinde, uygun bulma kararının tebliğine ve kararda belirtilen 90 günlük sürenin başlangıcına ilişkin herhangi bir itirazı olmadığı, aksine, 19.09.2011 tarihli yazı ile bildirildiğini kabul ettiği bu karara göre, kendisinden 90 gün içinde yerine getirmesi beklenen yükümlülükleri, finansal koşullarda meydana gelen olumsuz gelişmeler nedeniyle yerine getiremeyeceğini, bu durumun mücbir sebep kapsamında değerlendirilerek lisans başvurusunun iptali ile teminatının iadesi gerektiğini belirttiği, öte yandan kendisine tebligat yapılan … davacı şirketin yetkili kişilerinin %75 oranında pay sahibi olduğu ve aynı zamanda davacı şirkete %15 hisseyle iştirak eden … çalışanı olduğu, ayrıca, lisans başvuru sürecine ilişkin tüm tebligatların bu kişiye, davacı şirketin Kurum’a lisans başvurusu sırasında belirtmiş olduğu adreste yapılmış olduğu, daha önce yapılan tebligatların usulsüz olduğuna ilişkin bir itirazın da bulunmadığı hususları dikkate alındığında, davacı şirketin 24.08.2011 tarihli uygun bulma kararında belirtilen yükümlülüklerini, bu kararın … tebliğ edildiği tarihte öğrendiğinin kabulü gerekmektedir.
Bu durumda, somut olaya ilişkin açıklanan olgularla birlikte belirtilen yasal düzenlemeler karşısında, davacı şirkete yükümlülüklerini yerine getirmesi için tanınan 90 günlük sürenin başlangıcında, bu kararın … tebliğ edildiği tarihin esas alınması suretiyle tesis edilen dava konusu işlemde tebligat işlemleri bakımından hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 3. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinin 8 numaralı alt bendinde “…8. Tüzel kişiler lisans almanın yanısıra, faaliyet alanlarına göre yürürlükteki mevzuatın gereklerini yerine getirmekli yükümlüdür.” hükmü,
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 7. maddesinin 4. fıkrasında “…üretim faaliyetinde bulunmak üzere yapılan lisans başvurularında, MW cinsinden beher kurulu güç başına Kurul kararı ile belirlenen tutarda, Kuruma muhatap düzenlenmiş ve Kurul kararı ile belirlenen örneğe uygun banka teminat mektubu tutarının üst sınırı Kurul kararı ile belirlenir…” düzenlemesi,
Anılan Yönetmeliğin 10. maddesinin 3. fıkrasında “İnceleme ve değerlendirme sonucu lisans alması Kurul kararıyla uygun bulunan başvuru sahibi tüzel kişiye;
a) Şirket ana sözleşmesinde gerekli değişiklikleri yapması,
b) Lisans alma bedelinin kalan tutarının Kurum hesabına yatırıldığına ilişkin belgeyi ibraz etmesi,
c) Üretim faaliyetinde bulunmak üzere yapılan lisans başvuruları açısından; kaynak türü ve kurulu güç bazında Kurul kararı ile belirlenen oranlara karşılık gelen tutardan 7 nci madde uyarınca Kuruma sunulan banka teminat mektubunun tutarının düşülmesi ile bulunan ve Kurul kararıyla belirlenen üst sınırı geçmeyecek tutarda, Kuruma muhatap düzenlenmiş ve Kurul kararı ile belirlenen örneğe uygun banka teminat mektubu sunması,…
durumunda lisans alabileceği ve bu yükümlülüklerin yapılan tebliğden itibaren doksan gün içerisinde yerine getirilmesi halinde lisansının verileceği yazılı olarak bildirilir. Bu fıkradaki diğer yükümlülüklerin doksan gün içerisinde yerine getirilmesi kaydıyla, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında Çevresel Etki Değerlendirmesine tabi projeler için alınan Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararının Kuruma sunulması için bu süre üçyüz gün olarak uygulanır. Lisans başvurusunda bulunan tüzel kişiler uygun bulma kararının kendilerine yapılan yazılı bildirimi izleyen otuz gün içerisinde, Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği çerçevesinde ilgili kuruma başvurmak zorundadır.” düzenlemesi,
Aynı maddenin 11. fıkrasında “Mücbir sebepler ya da gerekçeleri Kurul tarafından uygun bulunan haller ile tüzel kişiden kaynaklanmayan nedenlerle Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında Çevresel Etki Değerlendirmesi olumsuz kararının alınması hali dışında, üçüncü fıkrada belirlenen süreler içerisinde bu madde kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde lisans başvurusu Kurul kararıyla reddedilir ve 7 nci madde çerçevesinde Kuruma sunulan banka teminat mektubu irat kaydedilir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Aktarılan mevzuat düzenlemelerinden; lisans alması kurul kararıyla uygun bulunan kişilerin Kuruma banka teminat mektubu sunacağı ve tebliğden itibaren 90 gün içinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda lisans başvurusunun reddedilerek banka teminat mektubunun gelir kaydedileceği anlaşılmaktadır.
Davacı şirket tarafından 17.02.2011 tarihli dilekçe ile davalı Kurum’a … Barajı ve HES üretim tesisi için üretim lisansı verilmesi talebinde bulunulduğu, davalı Kurumun 24.08.2011 tarihli ve 3393-33 sayılı uygun bulma kararı ile belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilerek, lisans verilmesinin uygun bulunmasına ilişkin Kurul kararının şirkete tebliğ tarihinden itibaren 90 (doksan) günlük süre içinde Kuruma sunulması gerektiğinin bildirilmesine karar verildiği, bahse konu uygun bulma kararı ve kararda belirtilen yükümlülüklerin 19.09.2011 tarihli ve 10948-54594 sayılı yazı ile davacı şirkete bildirildiği, şirketin söz konusu yazıyı 22.09.2011 tarihinde tebellüğ ettiği ve yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin 90 günlük sürenin sonunun 21.12.2011 olduğu, davacı şirketin 19.12.2011 tarihli başvurusu ile mücbir sebep olarak değerlendirilmesini talep ettiği nedenlerden ötürü lisans başvurusunun iptal edilerek teminat mektubunun iadesi talebinde bulunduğu, Kurulun 18.01.2012 tarihli ve 3648-10 sayılı kararı ile mücbir sebep başvurusunun reddedilmesine ve yükümlülüklerin 90 günlük süresi içerisinde yerine getirilmemiş olması nedeniyle lisans başvurusunun reddedilerek teminat mektubunun irat kaydedilmesine karar verildiği görülmektedir.
Bu durumda, lisans başvurusunun uygun bulunmasına ilişkin kararı 22.09.2011 tarihinde tebellüğ eden davacı şirketin, bahse konu kararda geçen yükümlülükleri 90 (doksan) gün içerisinde yerine getirmemesi nedeniyle 18.01.2012 tarihli ve 3648-10 sayılı Kurul kararı ile lisans başvurusunun reddedilerek teminat mektubunun irat kaydedilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; davanın REDDİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, posta gideri avansından artan tutarın davacıya iadesine, davalı idarenin YD İtiraz aşamasında yatırdığı posta gideri avansından artan tutarın davalı idareye iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 02.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.