Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2011/3287 E.  ,  2017/7 K.

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2011/3287
Karar No : 2017/7

Davacı : …
Vekilleri : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
Vekili : …
Müdahil (Davalı Yanında) : …
Vekili : …

Davanın Özeti : Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (Kurul) 30.06.2011 tarih ve 3300 sayılı kararının, nihai fiyat aynı kalırken nihai satış fiyatı içerisinde yer alan faaliyetlere ilişkin kalemlerden bazıları azaltılarak diğer kalemlerin düşürüldüğü, böylelikle nihai fiyat sabit kaldığından faaliyetler arasında çapraz sübvansiyon yapıldığı, Bakanlar Kurulu kararı olmadan Kurul onaylı çapraz sübvansiyonun değiştirilemeyeceği, “kayıp-kaçak bedeli”, “iletim sistemi kullanım bedeli” ve “perakende satış tarifesi”nin belirlenmesinde açık hesap hatası olduğu ve bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nda sayılan hizmet bedelleri arasında “kayıp-kaçak bedeli” diye bir tarifenin olmadığı, bu bedelin ikincil mevzuat ile serbest tüketicileri de kapsar şekilde hizmet bedeli olarak belirlendiği ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Davacıların dava açma ehliyetlerinin bulunmadığı, dava konusu Kurul kararı veya daha önceki Kurul kararlarından dolayı değil, kendi ikili anlaşmalarındaki fiyata ilişkin maddelerden dolayı olumsuz etkilendikleri, kayıp-kaçak bedelinin kayıp-kaçağa ilişkin maliyeti yansıttığı, dolayısıyla faaliyetler arasında çapraz sübvansiyon yapıldığı iddiasının gerçeği yansıtmadığı, kaldı ki 4628 sayılı Kanun’un Geçici 9. maddesinde 2012 yılı sonuna kadar faaliyetler arasında çapraz sübvansiyon yapma yetkisi tanındığı, aynı maddede 2011 ve sonrası için Kurul’un çapraz sübvansiyonlu tarifeleri onaylayabileceğinin düzenlendiği, Kanun’ un Kurul’a tanıdığı “rekabetçi bir piyasa oluşturma ve eşit taraflar arasında ayrım yapmama yetkisine dayanarak 01.11.2011 öncesinde teknik ve teknik olmayan kayıpların tedarikçiler tarafından karşılanmasını uygun bulmuşken, 2011-2015 uygulama dönemi için ise söz konusu kayıpların tümünün yalnızca perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerince karşılanmasını uygun bulduğu, iddia edildiği gibi hizmet bedeli şeklinde belirlenmediği ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi … Düşüncesi : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … Düşüncesi : Dava; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 30.06.2011 gün ve 3300 sayılı Kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Davacılar, “Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği ve Elektrik Dağıtım Bölgelerinde Uygulanacak Fiyat Eşitleme Mekanizması Hakkında Tebliğ’in ilgili maddeleri ile kaçak bedelinin perakende satış tarifesinin içerisinden çıkarıldığı ve Kurul’un 2999 ve 3002 sayılı kararları ile 2011 yılı tarifelerinin usul ve esaslarının belirlendiği, 2011 yılı tarifelerinin, 2999 ve 3002 sayılı Kurul Kararları ile ulusal bazda, 2981, 2989, 2993, 2998 sayılı Kurul Kararları ile de …, …, …, … ve diğer dağıtım bölgeleri için ayrı ayrı belirlendiği, anılan Kurul Kararlarının Danıştay 13. Dairesinin, E:2011/690 sayılı dosyasında dava konusu edildiği, ancak davalı idarenin, 2011/690 sayılı dosyada hukuka aykırılığı iddia edilen 2999 ve 3002 sayılı Kurul Kararları ile, her bir dağıtım bölgesi için ayrı ayrı tesis etmiş olduğu Kurul Kararlarındaki hukuka aykırı uygulamalarını, bu kez, ulusal tarife için 3135, …AŞ bölgesi için 3133-1, …AŞ bölgesi için 3133-2, …AŞ bölgesi için 3133-3 ve … bölgesi için 3180 sayılı Kurul Kararları ile aynen devam ettirdiği, bu nedenle, Danıştay 13. Dairesinin E:2011/690 sayılı dosyasında dava konusu edilen 2999 ve 3002 sayılı Kurul Kararlarına dayalı olarak ve bu Kararların devamı niteliğinde tesis edilen dava konusu 3300 sayılı Kurul Kararında da hukuka uyarlık bulunmadığı” iddialarıyla dava konusu Kurul Kararının iptali istemiyle dava açmışlardır.
28.12.2010 gün ve 2999 sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı ile 01.01.2011 tarihinden itibaren dağıtım şirketleri tarafından uygulanmasına karar verilen tarifelerin belirlendiği, 29.12.2010 gün ve 3002 sayılı Kurul Kararı ile de 01.01.2011 tarihinden itibaren uygulanmasına karar verilen 21 dağıtım şirketi için tarife uygulamalarına ilişkin usul ve esasların tespit edildiği ve parekende satış lisansı sahibi dağıtım şirketleri dışındaki tedarikçilerden enerji alan dağıtım sistemi kullanıcısı serbest tüketicilerin de kayıp enerji bedeli uygulamasına dahil edildiği görülmüştür.
Dava konusu 30.06.2011 gün ve 3300 sayılı Kurul Kararı ile de, 24.03.2011 tarihli ve 3135 sayılı Kurul Kararı ile 01.04.2011 tarihinden itibaren uygulanmak üzere onaylanan tarife tablolarının Temmuz-Eylül 2011 dönemi için güncellenmesine karar verilmiştir.
01.01.2011 tarihinden önceki dönemde Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği’nin 4. maddesinin 35 numaralı bendinde perakende satış fiyatı, perakende satışa ilişkin tavan fiyat, hedef kayıp kaçak oranı ve brüt kar marjı dikkate alınarak hesaplanan fiyat olarak tanımlanmış iken, 31.12.2010 gün ve 27802 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan değişiklikle, perakende satış fiyatının perakende satışa ilişkin tavan fiyatı ile brüt kar marjından oluştuğu belirtilmiştir. Böylece kayıp/kaçak bedeli perakende satış tarifesi içinden çıkarılmış ve dava konusu Kurul kararı ile dağıtım sistem maliyeti şeklinde belirlenmiştir.
Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği’nin 31.12.2010 tarih ve 27802 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değişik 10. maddesinin 1. fıkrasındaki “Perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından serbest olmayan tüketiciler ile tüketim miktarı serbest tüketici limitini geçmesine rağmen ikili anlaşmalarla tedarikçisini seçmeyen tüketicilere yapılan elektrik enerjisi ve/veya kapasite satışı için hazırlanan perakende satış tarifesi; perakende satış fiyatı ile tarifenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslardan oluşur. Kayıp kaçak enerji miktarı perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketleri tarafından temin edilir.” hükmü de 30.12.2012 tarih ve 28513 sayılı (2.mükerrer) Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değiştirilmiş ve perakende satış tarifesinin, perakende satış fiyatı ile tarifenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslardan oluşacağı kuralı getirilmiştir. Aynı Yönetmeliğin 15/2 maddesindeki “Perakende satış fiyatlarına ilişkin parametreler; enerji alımına ilişkin tavan fiyat, hedef kayıp-kaçak oranı ve brüt kar marjı ve verimlilik hedefine ulaşılması ölçüsünde elektrik piyasası hesap planı, düzenlemeye tabi unsurlar ve raporlamaya ilişkin tebliğ ile ilgili mevzuattaki diğer hükümlere uygun olarak hesaplanmış perakende satış hizmeti maliyetlerini içerecek şekilde belirlenir.” hükmü de, 31.12.2010 tarih ve 27802 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değiştirilmiş ve “Perakende satış fiyatlarına ilişkin parametreler; enerji alımına ilişkin tavan fiyat, brüt kar marjı ve verimlilik hedefine ulaşılması ölçüsünde elektrik piyasası hesap planı, düzenlemeye tabi unsurlar ve raporlamaya ilişkin tebliğ ile ilgili mevzuattaki diğer hükümlere uygun olarak hesaplanmış perakende satış hizmeti maliyetlerini içerecek şekilde belirlenir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Elektrik Piyasasında Gelir ve Tarife Düzenlemesi Kapsamında Düzenlemeye Tabi Unsurlar ve Raporlamaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğin 19. maddesinde, lisans sahibi tüzel kişilerin düzenlemeye esas işletme gideri ve yatırım harcamalarına temel teşkil eden veriler arasında kayıp kaçak hedefleri sayılmıştır. Mülga Perakende Satış Hizmet Geliri ile Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ’in 4. maddesine göre hesaplanan bedelin kayıp/kaçak enerji bedelini de içerdiği belirtildikten sonra kayıp kaçak enerji miktarının, bu maddedeki formülasyon doğrultusunda perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketi tarafından temin edileceği düzenlenmiştir.
Yukarıda özetlenen mevzuat değişikliği ile kayıp/kaçak bedeli perakende satış tarifesi içinden çıkarılmış ve dava konusu Kurul kararı ile dağıtım sistem maliyeti olarak bedel şeklinde belirlenmiş ve serbest ve serbest olmayan tüketicilere uygulanmıştır. Ancak kayıp/kaçak enerji bedeli, perakende satış lisansına sahip dağıtım şirketlerince temin edilmesi gerektiği gibi Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 40. maddesinde belirtildiği üzere, kayıp/kaçak enerjiyi asgariye indirecek önlemleri almak lisans sahibinin temel yükümlülükleri arasındadır. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13. maddesinde de, kaçakların önlenmesi konusunda dağıtım şirketlerine görev verilmiştir. Bu nedenle, kayıp/kaçak enerjiyi temin etmekle, teknik ve teknolojik yatırımları yaparak kayıp ve kaçakları önlemekle dağıtım şirketleri yükümlü bulunduğundan ve dağıtım şirketinin satışı ve işletme sorumluluğu ile ilgili olduğundan, serbest ve serbest olmayan dağıtım sistemi kullanıcısı tüketicilere yansıtılmasının hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 30.06.2011 gün ve 3300 sayılı kararının, kayıp enerji bedeli yönünden hukuka aykırılığı nedeniyle iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce duruşma için taraflara önceden bildirilmiş bulunan 27.12.2016 tarihinde, davacılar vekili A…, davalı vekili … geldiği, davalı yanıda müdahil vekilinin gelmediği, Danıştay Savcısı’nın hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflara usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısı’nın düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Dava dosyası incelenip, gereği görüşüldü:
Dava, 30.06.2011 tarih ve 3300 sayılı kararı ile onaylanan “Faaliyet Bazlı Tarife Tabloları”ndaki “Kayıp” başlıklı tarife kalemlerinin iptali istemiyle açılmıştır.
Davalı idarenin usule yönelik itirazları yerinde görülmeyerek işin esasına geçildi:
Uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun (6446 sayılı Kanun’la başlığı nun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun şeklinde değiştirilmiştir) “Amaç, kapsam ve tanımlar” başlıklı 1. maddesinde, iletimin; elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV üzerindeki hatlar üzerinden naklini; dağıtımın; elektrik enerjisinin 36 kV ve altındaki hatlar üzerinden naklini, perakende satışın; elektriğin tüketicilere satışını; perakende satış hizmetinin; perakende satış lisansına sahip şirketlerce, elektrik enerjisi ve/veya kapasite satımı dışında tüketicilere sağlanan diğer hizmetleri; serbest tüketicinin; Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimde bulunması veya iletim sistemine doğrudan bağlı olması nedeniyle tedarikçisini seçme serbestisine sahip gerçek veya tüzel kişiyi; serbest olmayan tüketicinin; elektrik enerjisi ve/veya kapasite alımlarını bölgesinde bulunduğu perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketi veya perakende satış şirketlerinden yapabilen gerçek veya tüzel kişiyi; tarifenin; elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi, dağıtımı ve satışı ile bunlara dair hizmetlere ilişkin fiyat, hüküm ve şartları içeren düzenlemeyi ifade ettiği belirtilmiş; 4. maddesinde, ‘nun bu Kanun’da yer alan fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten sorumlu olduğu belirtilmiş; 5. maddesinde ise, tüketicilere güvenilir, kaliteli, kesintisiz ve düşük maliyetli elektrik enerjisi hizmeti verilmesini teminen gerekli düzenlemeleri yapmak, ilgili lisans hükümleri uyarınca hazırlanacak olan; …. Anonim Şirketi’nin toptan satış fiyat tarifesini, iletim tarifesini, dağıtım tarifeleri ile perakende satış tarifelerini incelemek ve onaylamak, iletim, dağıtım, toptan satış ve perakende satış için yapılacak fiyatlandırmaların ana esaslarını tespit etmek ve gerektiğinde ilgili lisans hükümleri doğrultusunda revize etmek Kurul’un görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Öte yandan, 09.07.2008 tarih ve 5784 sayılı Kanun’un 7. maddesiyle değişik 4628 sayılı Kanun’un Geçici 9. maddesinde de; 31.12.2012 tarihinde sona erecek geçiş döneminde düzenlemeye tâbi tarifeler üzerinden elektrik enerjisi satın alan tüketicileri, dağıtım bölgeleri arası maliyet farklılıkları nedeniyle var olan fiyat farklılıklarından kısmen veya tamamen koruyacak şekilde tesis edilmiş ve uygulamaya ilişkin hususları tebliğle düzenlenmiş olan fiyat eşitleme mekanizması uygulanacağı, tüm kamu ve özel dağıtım şirketlerinin fiyat eşitleme mekanizması içerisinde yer aldığı, geçiş dönemi süresince ulusal tarife uygulamasının gereklerinin esas alınacağı ve ulusal tarifede çapraz sübvansiyon uygulanacağı, ulusal tarifenin Kurum’ca hazırlanacağı ve Kurul onayıyla yürürlüğe gireceği, Kurul onaylı çapraz sübvansiyonun ancak Bakanlar Kurulu kararı ile değiştirilebileceği kurala bağlanmıştır.
4628 sayılı Kanun’un Geçici 9. maddesinde yer alan kuralla, dağıtım ve perakende satış şirketlerine maliyetlerini yansıtan tarifeler uygulanması sonucunda bölgeler arasında özellikle kayıp-kaçak nedeniyle oluşan aşırı farklılaşmaların ulusal tarifeye yansıtılmasının önlenmesi, tüketicilere ulusal bazda tek bir satış fiyatı uygulanması, toptan ve perakende satış fiyatlarına müdahale edilmeden perakende satışta rekabet ortamının ve dağıtım şirketlerinin gelirlerinin önceden tahmin edilebileceği bir mekanizmanın oluşturulması, eşitleme mekanizmasının uygulanması sürecindeki kayıpların eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin tüm kullanıcılara yansıtılmasında gerekli şartların tesisi asıl amaç olarak belirlenmiştir.
Aktarılan mevzuat hükümlerine göre, davalı idarenin elektrik piyasasında faaliyet gösteren tüzel kişilerin uygulayacakları tarifeleri belirleme konusunda yetkisi bulunduğu, bu yetkiyi kanunla kendisine bırakılmış alan ve sınırlar içerisinde kullanarak karar alabileceği açıktır.
4628 sayılı Kanun’un Geçici 9. maddesinde, 10.05.2006 tarih ve 5496 sayılı Kanun’la yapılan ilk düzenleme uyarınca alınan ve 01.09.2006 – 31.12.2010 tarihleri arasında uygulanacak tarifeleri belirleyen 24.08.2006 tarih ve 875 sayılı Kurul kararı ile dağıtım şirketleri tarafından uygulanan tarife bileşenleri; serbest olmayan tüketiciler için, perakende satış tarifesi (aktif/net enerji bedeli (tek zamanlı tarife, çok zamanlı tarife) + kayıp/kaçak bedeli), dağıtım sistemi kullanım tarifesi, sayaç okuma ve faturalama gibi hizmetlerden oluşan perakende satış hizmet tarifesi ve iletim tarifesi bileşenlerinden, serbest tüketiciler için ise, dağıtım bedeli, sayaç okuma ve faturalama gibi hizmetlerden oluşan perakende satış hizmet bedeli ve iletim bedelinden oluşturulmuşken, 4628 sayılı Kanun’un 09.07.2008 tarih ve 5784 sayılı Kanun’un 7. maddesiyle değişik Geçici 9. maddesindeki düzenleme uyarınca ikinci uygulama dönemine ilişkin olarak 01.01.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere elektrik dağıtım şirketleri tarafından serbest olan ve olmayan tüketicilere uygulanacak tarife bileşenleri ve bu tarife bileşenlerine ilişkin bedeller, 28.12.2010 tarih ve 2999 sayılı Kurul kararı ile yeniden belirlenmiştir.
28.12.2010 tarih ve 2999 sayılı Kurul kararı incelendiğinde; 24.08.2006 tarih ve 875 sayılı Kurul kararı esas alınarak tesis edilen 24.12.2009 tarihli ve 2363 sayılı Kurul kararı ile 01.01.2010 tarihinden itibaren uygulanmak üzere onaylanan tarife tablolarının; 4628 sayılı Kanun’un Geçici 9. maddesi, Yüksek Planlama Kurulu’nun 14.02.2008 tarihli ve 2008/T-5 sayılı kararı ile kabul edilen Enerji KİT’lerinin Uygulayacağı Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması Usul ve Esasları, ilgili mevzuat ile elektrik dağıtım şirketlerinin talepleri çerçevesinde güncellenmesine ve tarife tablolarının onaylanmasına ilişkin olduğu ve anılan karar ile belirlenen tarife bileşenlerinin, net enerji bedeli (tek zamanlı veya çok zamanlı), kayıp-kaçak enerji bedeli, dağıtım bedeli, sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmet bedeli, sayaç okuma dışındaki perakende satış hizmet bedeli ve iletim bedelinden oluştuğu görülmektedir.
29.12.2010 tarih ve 3002 sayılı Kurul kararında ise, abone grupları, perakende satış tarifesi (tek zamanlı tarife, çok zamanlı tarife) ve dağıtım sistemi kullanım tarifesi kapsamındaki uygulamalar (dağıtım bedeli, güç bedeli, güç aşım bedeli, reaktif enerji bedeli), dağıtım sistemine bağlı kullanıcılara uygulanacak tarife sınıfları, dağıtım sistemine bağlantı durumuna göre tarifelerin, perakende satış hizmetleri bedeli ve perakende satış hizmeti verilen tüm kullanıcılara, kWh bazında belirlenen perakende satış hizmet bedelinin uygulanması, dağıtım sistemine bağlı üreticiler için tarife uygulaması, iletim bedellerinin yansıtılması ve abonelere uygulanacak tarife çizelgelerindeki kr/kWh bazındaki tarifelerin tek veya çok zamanlı perakende enerji satış tarifesi, dağıtım bedeli, perakende satış hizmet bedeli, iletim bedeli bileşenlerinin toplamından oluşacağı belirtilmiştir.
28.12.2010 tarih ve 2999 sayılı Kurul kararının akabinde üçer aylık dönemlerde uygulanacak faaliyet bazlı tarife tablolarının belirlendiği 24.03.2011 tarih ve 3135 sayılı, 30.06.2011 tarih ve 3300 sayılı, 29.09.2011 tarih ve 3443 sayılı, 28.12.2011 tarih ve 3612 sayılı, 31.03.2012 tarih ve 3759 sayılı Kurul kararları alınmıştır. Dağıtım şirketleri tarafından serbest olmayan tüketicilere uygulanacak tarifeye ilişkin bedeller, net enerji bedeli (tek zamanlı veya çok zamanlı), kayıp enerji bedeli, dağıtım bedeli, sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmet bedeli, sayaç okuma dışındaki perakende satış hizmet bedeli ve iletim bedelinden; serbest tüketicilere uygulanacak tarifeye ilişkin bedeller ise, kayıp enerji bedeli, dağıtım bedeli, sayaç okumaya ilişkin perakende satış hizmet bedeli ve iletim bedellerinden meydana gelmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; 4628 sayılı Kanun’un Geçici 9. maddesi uyarınca 31.12.2012 tarihine kadar uygulanacak geçiş dönemine ilişkin olarak daha önce 24.12.2009 tarih ve 2363 sayılı Kurul kararı ile 01.01.2010 tarihinden itibaren 31.12.2010 tarihine kadar uygulanmak üzere onaylanan tarife tablolarının, 4628 sayılı Kanun’un Geçici 9. maddesi ve Yüksek Planlama Kurulu’nun 14.02.2008 tarih ve 2008/T-5 sayılı kararı ile kabul edilen Enerji KİT’lerinin Uygulayacağı Maliyet Bazlı Fiyatlandırma Mekanizması Usul ve Esasları ve de ilgili mevzuat gereği, elektrik dağıtım şirketlerinin talepleri çerçevesinde güncellenmesine ve tarife tablolarının onaylanmasına ilişkin 28.12.2010 tarih ve 2999 sayılı Kurul kararının alındığı, bu karardan sonra ise sırasıyla 29.12.2010 tarih ve 3002 sayılı, 24.03.2011 tarih ve 3135 sayılı, dava konusu 30.06.2011 tarih ve 3300 sayılı, (sonrasında ise 29.09.2011 tarih ve 3443 sayılı, 28.12.2011 tarih ve 3612 sayılı, 31.3.2012 tarih ve 3759 sayılı) Kurul kararlarının alındığı, 30.06.2011 tarih ve 3300 sayılı kararın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
21 elektrik dağıtım şirketinin bölgesinde uygulayacağı hedef kayıp-kaçak oranları, bu bölgelerde gerçekleşen kayıp-kaçak oranları esas alınarak 28.12.2010 tarih ve 2977-2998 sayılı Kurul kararları ile onaylanmıştır. Tarifeler, bu Kurul kararlarında yer alan hedef kayıp-kaçak oranları dikkate alınarak 2999 sayılı Kurul kararı ile ulusal bazda abone grupları bazında Türkiye genelinde tek fiyat olarak belirlenerek 01.01.2011 tarihi itibarıyla uygulanmaya başlanmıştır.
Uyuşmazlık, kayıp-kaçak bedelinin tüketiciden alınıp alınmayacağı noktasında toplanmaktadır. Kayıp-kaçak miktarı, dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı göstermektedir. Dağıtım sistemine giren enerji ile tahakkuk ettirilen enerji arasında oluşan bu fark, elektriğin dağıtımı için gerekli olan hat, trafo ile sayaçlarda meydana gelen teknik kayıp miktarı ve yasal olmayan bir şekilde elektriğin kaçak kullanılması sonucunda oluşan miktarın toplamından oluşmaktadır. Kaçak elektrik tüketiminin tamamen ortadan kaldırıldığı bir durumda dahi teknik kayıp söz konusu olacaktır. Teknik ve teknik olmayan kayıplar elektrik maliyetinin bir unsurudur. Elektriğin kesintisiz bir şekilde sağlanması için teknik ve teknik olmayan kayıpların karşılanması gerekir. Kayıpsız bir elektrik üretimi söz konusu olamayacağından, tüketicilere sunulan elektriğin kesintisiz sağlanabilmesi için her bir dağıtım bölgesinin kayıp-kaçak oranları dikkate alınarak elektriğin üretilmesi gerekmektedir. Üretilen elektriğin maliyetinin tüketicilere yansıtılması, faaliyetin doğal bir sonucudur.
Davalı idare, tüketicilere elektrik sağlamaya yönelik hizmet sunumu sırasında teknik ve teknik olmayan nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan ve tamamen engellenmesi ve yok edilmesine imkan bulunmayan kayıp-kaçağın belli bir hedef doğrultusunda giderek azaltılması için gerekli tedbirlerin alınmasına yönelik özendirici ve teşvik edici uygulamalarla, kaliteli ve sürekli elektrik hizmetini temin için gerekli önlemleri almakla görevlidir.
Davaya konu olan kayıp-kaçak bedeli, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun Geçici 9. maddesinde ulusal tarife adı altında Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından belirlenerek uygulanmaktadır. Ulusal tarife uygulaması ile, kayıp-kaçağın yüksek olduğu dağıtım bölgelerinin maliyetleri, geçici bir süre için, kayıp-kaçağın düşük olduğu dağıtım bölgelerindeki kullanıcılardan karşılanmaktadır. Bu uygulama, 4628 ve 6446 sayılı Kanunlarla belirlenen bir geçiş dönemiyle sınırlı olarak “fiyat eşitleme mekanizması” adı verilen ulusal tarife düzenlemesinden kaynaklanmaktadır. Fiyat eşitleme mekanizması, tek bir satış fiyatı olması için, dağıtım bölgeleri arasındaki maliyet farklılıklarını ortalama birim fiyatta eşitleme ve dağıtım bölgeleri arasında çapraz sübvansiyon yapma yetkisi vermektedir.
Geçiş döneminde öngörülen “fiyat eşitleme mekanizması”nın temel amacının; toplumsal nitelikli olan aşırı yüksek kayıp-kaçakların toplumun bütünü tarafından eşit olarak bölüşülmek suretiyle ödenmesi, geçiş dönemi sonuna kadar abone grupları arasındaki çapraz sübvansiyonun tedrici olarak azaltılması ve geçiş dönemi sonunda her dağıtım bölgesinin ve abone grubunun kendi maliyetlerine katlanmaya başlaması olduğu dikkate alındığında ve bu sistemin verimli dağıtım şirketlerinin faaliyette bulunduğu istikrarlı ve doğal tekel niteliğini haiz faaliyetler dışında kalan faaliyetlerin serbest rekabet koşullarında yürütüldüğü bir piyasa yapısını hedeflediği gözetildiğinde, fiyat eşitleme mekanizması ile öngörülen sistemin eşitlik, hakkaniyet ve nesafet ilkeleriyle bağdaşmadığından söz etmek mümkün değildir.
Bu itibarla, elektrik üretim, iletim, dağıtım ve tedarikinde oluşan ve maliyetin bir parçası olan kayıp-kaçak bedelinin, elektrik piyasası faaliyetlerinin düzgün yürütülmesi, kaliteli ve sürekli bir elektrik hizmeti sağlanmasının temini için Kurum tarafından belirlenen hedef kayıp kaçak oranları ölçüsünde tüketicilere yansıtılmasında ve buna yönelik olarak alınan dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; davanın REDDİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine, posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacılara iadesine, davalı yanında müdahil tarafından yapılan ve aşağıda ayrıntısı gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacılardan alınarak davalı yanında müdahile verilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 02.01.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.