Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2011/1189 E. , 2017/1856 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2011/1189
Karar No:2017/1856
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı):…
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı): …
Vekili : …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; teklif birim fiyat cetvelinin ekinde bulunması gereken iş kalemlerinin yapım şartlarına göre belirlenmiş analizleri dosya içerisinde bulunmadığı gerekçesiyle ihale dışı bırakılmalarının ihale mevzuatına ve yerleşik yargı içtihatlarına aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi…’in Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, … A.Ş. tarafından 23.06.2009 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “… ” ihalesine katılan ve teklifi değerlendirme dışı bırakılan davacı şirket tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54. maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince reddine dair Kamu İhale Kurulu’nun 24.08.2009 tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi’nce; anılan ihalede yaklaşık maliyet tutarının …-TL olarak belirlendiği, 20 adet ihale dokümanı satın alındığı ve ihaleye 17 isteklinin katıldığı, 17.09.2009 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin…-… üzerinde bırakıldığı, davacı şirketin ise teklif birim fiyat cetvelinin ekinde bulunması gereken iş kalemlerinin yapım şartlarına göre belirlenmiş analizlerinin teklif dosyasında bulunmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, idari şartnamenin 6 nolu dip notundaki düzenleme ve ihale ilanının 9’uncu maddesinde yer alan ” İstekliler tekliflerini her bir iş kaleminin miktarı ile bu iş kalemleri için teklif edilen birim fiyatların çarpımı sonucu bulunan toplam bedel üzerinden teklif birim fiyat şeklinde verecektir, ihale sonucu üzerine ihale yapılan istekliyle birim fiyat sözleşme imzalanacaktır. Teklif edilen fiyatlara ilişkin olarak idarenin tanımladığı bir iş kaleminin yapım şartlarına göre ihale dokümanı kapsamında verilen analiz formatına uygun analizler sunulacaktır.” açıklaması gereğince fiyat analizi verilmesinin zorunlu olduğu bu durumda, davacı şirketin, teklif dosyası ile birlikte verilmesi gereken fiyat analizlerini vermemesi nedeniyle ihale komisyonu tarafından teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına ilişkin işlemde ve bu işleme karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kamu İhale Kurulu kararında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı şirket tarafından temyiz edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, ihaleye katılacak isteklilerden, mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak istenebilecek bilgi ve belgeler dokuz madde halinde belirtildikten sonra, ihale konusu işin niteliğine göre, belirtilen bilgi ve belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağının, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilan veya davet belgelerinde belirtileceği; aynı maddenin 4. fıkrasının (h) bendinde ise, bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen isteklilerin ihale dışı bırakılacağı kurala bağlanmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 10. maddesinin gerekçesinde ise, önceki uygulamada Kanun’da yer almaması nedeniyle şeffaf olarak uygulanmadığı gerekçesi ile uluslararası alanda eleştiri konusu edilen ihalelere katılımda yeterlik kriterlerinin yeni Kanun’da ayrıntılı olarak düzenlendiği, işi yapabilecek nitelikteki isteklilerin ihalelere katılımını sağlamak amacıyla, isteklilerin ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesi için gerekli olan bilgi ve belgelerin sayıldığı, uluslararası ihale mevzuatına uygun olarak belirlenen bu belge ve bilgilerden hangilerinin kullanılacağının işin niteliğine göre belirlenerek ihale dokümanında ve ilan veya davet belgelerinde belirtileceği ve ihalelerde, bu maddede sayılan bilgi ve belgeler dışında herhangi bir belge istenilmesinin mümkün bulunmadığı açıklamasına yer verilmiştir.
Aktarılan Kanun maddesi ve gerekçesinden, teklif ekinde sunulması gereken belgelerin, ihalelerde şeffaflığın sağlanabilmesi, isteklilerin hukuka aykırı olarak değerlendirme dışı bırakılmasının engellenmesi amacıyla, tahdidi olarak sayıldığı ve belirtilen belgelerden başka bir belgenin ihaleyi yapan idarelerce talep edilmesinin mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, Resmî Gazete’nin 11.09.2003 tarih ve 25226 sayılı nüshasında yayımlanarak yürürlüğe giren Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 34. maddesinin 3. fıkrasında yer alan “… isteklilerden tekliflerinin ekinde …” sözcüklerinin iptali istemiyle açılan davada Dairemizin, 09.01.2009 tarih ve E:2006/731, K:2009/116 sayılı kararıyla, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ihaleye katılım kurallarını düzenleyen bölümünde yer alan 10. maddesinin 4. fıkrasının (h) bendi uyarınca isteklilerin, tekliflerinin ekinde istenilen belgeleri vermemeleri halinde, ihale dışında bırakılmaları sonucu doğacağından, Kanun’da düzenlenmeyen bir belgenin, Yönetmelik hükmü ile istenebilecek belgeler kapsamına dahil edilmesine hukuken imkân bulunmadığı, bu itibarla, teklifler değerlendirildikten sonra, ancak aşırı düşük tekliflerin varlığı hâlinde Kanun’un 38. maddesi uyarınca istenmesi mümkün olan analizlerin, böyle bir durumun ortaya çıkıp çıkmayacağının belli olmadığı tekliflerin verilmesi aşamasında, bir ihaleye katılım şartı olarak istenilmesine olanak sağlayan Yönetmelik hükmünde yer alan “… isteklilerden tekliflerinin ekinde …” ibaresinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle anılan ibarenin iptaline karar verildiği; yine Dairemizin 26.04.2010 tarih ve E:2010/93 sayılı kararı ile aynı gerekçelerle 04.03.2009 tarih ve 27159 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 30. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinde yer alan “… teklifleri ekinde …” ibaresinin yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği; bu itibarla, Kanun’da düzenlenmeyen bir belgenin Yönetmelik hükümleri ile istenebilecek belgeler kapsamına dahil edilmesine hukuken olanak bulunmadığından, analizlerin ihaleye katılım şartı olarak istenilmesinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu durumda, teklif dosyası ile birlikte vermesi gereken fiyat analizlerini vermediğinden bahisle davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasında ve bu işleme karşı yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu Kamu İhale Kurulu kararında hukuka uygunluk bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali gerekirken davanın reddi yolunda verilen temyize konu Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacı şirkete verilmesine, posta giderleri avansından artan tutarın davacı şirkete iadesine, dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 07.06.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.