Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2010/4733 E.  ,  2016/4174 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2010/4733
Karar No : 2016/4174

Davacı :
Vekili :
Davalı :
Vekili :
Davanın Özeti : …RES üretim lisansı ile ilgili olarak davacı şirketin ek süre talebine ilişkin 04.02.2010 tarihli dilekçesinde belirtilen nedenlerin uygun görülmemesine, üretim tesisinin öngörülen sürede tamamlanmadığından lisansın iptaline ve 270.000-TL tutarındaki teminatın irat kaydına ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 13.08.2010 tarih ve…sayılı kararının; Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 12. fıkrası gereğince, idari işlemlerin süresinde tesis edilememesi nedeniyle süre uzatımına gidilmesi ihtiyacının doğduğu, yapılan yatırımlar, alınan izinler ve yapılan anlaşmalar nedeniyle enerji santrali yatırımının geri dönülemez bir noktaya geldiği, lisansın iptalinde kamu yararı bulunmadığı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Davacı şirketin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirme noktasındaki kusurlardan kaynaklanan gecikmeler nedeniyle süre uzatımı talebinin reddine, lisansının iptaline ve teminatının irat kaydedilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi ….’nın Düşüncesi : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …..’un Düşüncesi : Dava, davacı şirketin rüzgar enerji santraline ilişkin olan lisansının iptaline ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 13.08.2010 günlü ve… sayılı kararının iptali istemi ile açılmıştır.
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 1. maddesinde “Bu Kanun’un amacı; elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin sağlanmasıdır.”, 5/B maddesinin (h) bendinde ise, “Petrol Piyasası Kanunu hükümlerine, çıkarılan yönetmelik hükümlerine, Kurul tarafından onaylanan tarife ve yönetmeliklere, lisans hüküm ve şartlarına ve Kurul kararlarına aykırı davranıldığı durumlarda, idari para cezası vermek ve lisansları iptal etmek.” hükümleri mevcuttur.
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 12. fıkrasında “Üretim, otoprodüktör ve otoprodüktör grubu lisansları için Kurum tarafından uygun bulunan tesis tamamlanma tarihi ve süresi lisanslara derç edilir. Tesis tamamlanma tarihinin belirlenmesine esas tesis tamamlanma süresi, diğer mevzuat gereği alınması gereken izinler ve kamulaştırma, irtifak hakkı tesisi veya kiralama işlemlerini kapsayan yerleşim yeri teminine ilişkin süreleri içeren inşaat öncesi süre ile lisans kapsamındaki üretim tesisinin niteliğine göre belirlenen inşaat süresi toplamından oluşur. Mücbir sebepler veya lisans sahibi tüzel kişiden kaynaklanmaması kaydı ile; izin, onay gibi idari işlemlerin süresinde tesis edilememesi, kamulaştırma, irtifak hakkı tesisi veya kiralama işlemlerinin tamamlanamamasından oluşan muhik sebepler nedeniyle süre uzatımına gidilmesi ihtiyacının doğması hâlinde, süre uzatımı talebinde bulunulabilir. Bundan başka, lisans sahibi tarafından, projeye bağlı jeolojik ve/veya teknik sorunlar ve/veya bölgesel özellikler ile ulusal veya uluslararası düzeyde ciddi olumsuz ekonomik gelişmeler gibi projenin yatırım sürecini etkileyen ve etkileyebilecek nitelikteki olaylar nedeniyle süre uzatımı talebinde bulunulması hâlinde, ileri sürülen nedenlerin Kurul tarafından uygun görülmesi veya üretim tesisi yatırımının geri dönülemez bir noktaya geldiğinin tespit edilmesi hâlinde Kurul tarafından ilave süre verilebilir ve bu süre lisansa derç edilir.” hükmü düzenlenmiştir.
Dava konusu olayda, ….Enerji Üretim ve Yatırım Limited Şirketi’nin 04.04.2007 tarihli ve EÜ/… sayılı .. RES üretim lisansına ilişkin olarak 04.02.2010 günlü yazıda ileri sürülen nedenler, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 12. fıkrası kapsamında Kurul tarafından uygun görülmemiş, üretim tesisi yatırımının lisansına derç edilen süre içinde gerçekleştirilmemesi nedeniyle 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 3. maddesinin 6. fıkrası ve 11. maddesinin 3. fıkrası gereği davacı şirketin söz konusu lisansının iptal edilmesine ilişkin davaya konu edilen işlem tesis edilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, davacı … Enerji Üretim ve Yatırım Limited Şirketi’nin RES üretim tesisi yatırımının lisansına derç edilen süre içinde gerçekleştirilmemesi karşısında, rüzgar enerji santraline ilişkin olan lisansının iptaline ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 13.08.2010 günlü ve … sayılı kararında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dava,… RES üretim lisansı ile ilgili olarak davacı şirketin ek süre talebine ilişkin 04.02.2010 tarihli dilekçesinde belirtilen nedenlerin uygun görülmemesine, üretim tesisinin öngörülen sürede tamamlanmadığından lisansın iptaline ve 270.000-TL tutarındaki teminatın irat kaydına ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 13.08.2010 tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır.
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan hâliyle 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 1. maddesinin 1. fıkrasında; bu Kanunun amacının; elektriğin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek, mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf bir elektrik enerjisi piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin sağlanması olduğu belirtilmiş; Kanun’un 5. maddesinin 7. fıkrasının (l) bendinde; Kurul’un bu Kanun hükümlerine, çıkarılan yönetmelik hükümlerine, Kurul tarafından onaylanan tarife ve yönetmeliklere, lisans hüküm ve şartlarına ve Kurul Kararlarına aykırı davranıldığı durumlarda, idari para cezası vermek ve lisansları iptal etmek yetkisinin bulunduğu ifade edilmiş; “Lisans genel esasları ve lisans türleri” başlıklı 3. maddesinin 6. fıkrasında da, üretim tesisi yatırımını ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenen süreler içerisinde gerçekleştiremeyen tüzel kişilerin ilgili lisanslarının iptal edileceği, lisansı iptal edilen tüzel kişi ile Kurumca sorumlulukları tespit edilmiş bulunmak kaydıyla, bu tüzel kişilikte yüzde ondan fazla paya sahip ortaklar ile görevden ayrılmış olan veya halen görevde bulunan yönetim kurulu başkan ve üyelerinin, lisans iptalini takip eden üç yıl süreyle lisans başvurusunda bulunamayacağı, lisans başvurusu yapan tüzel kişiliklerde doğrudan veya dolaylı pay sahibi olamayacakları kurala bağlanmış; diğer yandan, Kanun’un 3. maddesinin 4. fıkrasında Kurumun, mevcut üretim lisanslarında ve lisans başvurularında teminat isteyeceği, teminat alınması ve irat kaydedilmesine ilişkin hususların ilgili yönetmelikle düzenleneceği öngörülmüştür.
4628 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan ve dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin “İnceleme ve değerlendirmenin sonuçlandırılması” başlıklı 10. maddesinin 12. fıkrasında, ”Üretim, otoprodüktör ve otoprodüktör grubu lisansları için Kurum tarafından uygun bulunan tesis tamamlanma tarihi ve süresi lisanslara derç edilir. Tesis tamamlanma tarihinin belirlenmesine esas tesis tamamlanma süresi, diğer mevzuat gereği alınması gereken izinler ve kamulaştırma, irtifak hakkı tesisi veya kiralama işlemlerini kapsayan yerleşim yeri teminine ilişkin süreleri içeren inşaat öncesi süre ile lisans kapsamındaki üretim tesisinin niteliğine göre belirlenen inşaat süresi toplamından oluşur. Mücbir sebepler veya lisans sahibi tüzel kişiden kaynaklanmaması kaydı ile; izin, onay gibi idari işlemlerin süresinde tesis edilememesi, kamulaştırma, irtifak hakkı tesisi veya kiralama işlemlerinin tamamlanamamasından oluşan muhik sebepler nedeniyle süre uzatımına gidilmesi ihtiyacının doğması hâlinde, süre uzatımı talebinde bulunulabilir. Bundan başka, lisans sahibi tarafından, projeye bağlı jeolojik ve/veya teknik sorunlar ve/veya bölgesel özellikler ile ulusal veya uluslararası düzeyde ciddi olumsuz ekonomik gelişmeler gibi projenin yatırım sürecini etkileyen ve etkileyebilecek nitelikteki olaylar nedeniyle süre uzatımı talebinde bulunulması hâlinde, ileri sürülen nedenlerin Kurul tarafından uygun görülmesi veya üretim tesisi yatırımının geri dönülemez bir noktaya geldiğinin tespit edilmesi hâlinde Kurul tarafından ilave süre verilebilir ve bu süre lisansa derç edilir.” kuralı yer almış; “Lisansların iptali” başlıklı 16. maddesinin 3. fıkrasında da, 4628 sayılı Kanun’un 3. maddesinin 6. fıkrasına koşut bir düzenleme yer almış; 4. fıkrasında ise, “Kapsamındaki üretim tesisinin geçici kabulü yapılmamış olan lisansın iptal edilmesi durumunda, söz konusu üretim tesisi için Kuruma sunulmuş bulunan banka teminat mektupları irat kaydedilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı şirkete, ili, ilçesi, mevkiinde kurulacak olan 4,5 MW gücünde rüzgar enerji santrali için 04.04.2007 tarihli Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararı ile üretim lisansı verildiği, tesisin inşaat öncesi 14 ay ve inşaat sonrası 9 ay olmak üzere 23 ay içinde 04.03.2009 tarihine kadar kurulmasının öngörüldüğü, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 20.11.2008 tarih ve .. sayılı kararı ile de verilen sürenin 04.02.2010 tarihine kadar uzatıldığı, RES üretim tesisine yönelik olarak davacı şirket tarafından, davalı idareye sunulan Mayıs 2010 dönemine ait raporda kümülatif ilerlemenin %34.9 olarak belirtildiği, 05.08.2009 tarihli Başkanlık Olur’u çerçevesinde yerinde yapılan incelemede sonucunda ilerleme raporuna göre, fiili ilerlemenin %1,2 olduğu, lisans alma tarihinden itibaren 36 ay geçmiş olmasına rağmen, imar planlarının henüz yaptırılmadığı, sistem kullanım ve bağlantı anlaşmalarının yapılmadığı, davacı şirketten, 12.01.2010 tarihli yazıyla yukarıda yer alan hususlara ilişkin olarak gecikme nedenleri hakkında açıklama talep edildiği, davacı şirketin 04.02.2010 tarihli yazısında, özetle yaşanan gecikmenin kendilerinden kaynaklanmadığının ifade edildiği, 06.07.2010 tarihli yazıyla türbin tedarikçisi ile sözleşme örneklerinin sunulduğu, 04.02.2010 tarihi itibarıyla lisansa derç edilen tesis tamamlanma tarihinin dolduğu, bunun üzerine, dava konusu Kurul kararıyla, davacı şirketin hisse devir ve süre uzatımı talebinin reddine, üretim lisansının iptal edilmesine ve banka teminat mektubunun irat kaydedilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Bakılan uyuşmazlıkta, davacı şirket tarafından, rüzgâr enerji santralinin faaliyete geçirilebilmesi için 04.03.2009 tarihinde … Belediye Başkanlığı’ndan imar planının yapılmasının istendiği, Belediye Başkanlığı’nca 08.10.2010 tarihinde, başvurudan 18 ay sonra yetki ve görev alanında bulunmadığı gerekçesiyle dosyanın İl Özel İdaresine gönderildiği, …Valiliği İl Çevre Müdürlüğü’nce 12.11.2010 tarih ve … sayılı yazısıyla, tesis projesinin 1/100.000 ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Planı kapsamındaki alanda bulunduğu, 1/25.000 ölçekli çevre planı onaylandıktan sonra mevzii imar planı yapılacağının bildirildiği, bu nedenle gecikilen sürenin Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 12. fıkrası gereğince, mevcut süreye eklenmesi gerektiği ileri sürülmüşse de, Belediye Başkanlığı’na yapılan başvurunun lisansına derç edilen ilk tamamlanma tarihi olan 04.03.2009 tarihinde yapıldığı, davalı idarenin lisans dosyasında mevcut Belediye Başkanlığı’nın 04.05.2009 tarihli ilgili kurum ve kuruluşlardan görüş sorma yazısında 1/100.000 Revizyon Çevre Planı kapsamındaki alanda bulunduğunun belirtildiği, davacı şirketin Türk Ticaret Kanunu kapsamında, basiretli bir iş adamı gibi davranmakla yükümlü olduğu, 30.06.2010 tarihinde türbin anlaşması, 11.01.2010 tarihinde de temel ve türbinler arası servis yollları inşaatı için şirket ile sözleşme imzalandığı yapılan yatırımlar, alınan izinler ve yapılan anlaşmalar nedeniyle enerji santrali yatırımının geri dönülemez bir noktaya geldiği ileri sürülmekte ise de, davalı idarece yapılan inceleme sonucunda düzenlenen ilerleme raporuna göre, fiili ilerlemenin %1,2 olduğu ve zemin üzerinde bir çalışmanın bulunmadığı, lisans iptal tarihi itibarıyla türbinlere ilişkin herhangi bir ödemenin yapıldığına ilişkin dosyada davacı şirket tarafından sunulmuş bilgi ve belge bulunmadığı, 04.04.2007 tarihinde lisans verildiği, Kurul’un 20.11.2008 gün ve 1855 sayılı kararı ile de tesis tamamlama tarihinin 04.02.2010 tarihi olarak uzatılmış olduğu ve bu tarih itibarıyla lisansa derç edilen tesis tamamlama tarihinin dolduğu, 13.08.2010 tarihinde üretim lisansının iptal edildiği, sistem kullanım ve bağlantı anlaşmalarının yapılmadığı, mülkiyet veya kullanım hakkı edinilmesine ilişkin davalı idareye bir bilgi sunulmadığı dikkate alınarak, süre uzatım talebine ilişkin gerekçelerin inşaat öncesi döneme ilişkin yapılması gereken işlemlere ilişkin olması hususları göz önüne alınarak, davacı şirketin durumunun, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 10. maddesinin 12. fıkrasında belirtilen mucbir sebepler kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, davacı şirketin, uyuşmazlık konusu projede, gerekli özen ve dikkati göstermediği, izin ve onay işlemlerinin gecikmesinin bürokratik işlemlerin uzaması yanında, davacı şirketin ilgili mevzuat hükümleri gereği yerine getirmesi gereken işlemleri zamanında yerine getirmemesinden de kaynaklandığı ve buna gerekçe olarak da makul nedenler ortaya konulamadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda; üretim lisansındaki süreye ilişkin yükümlülüğün, davacı şirket tarafından yerine getirilmediğinin anlaşılmış olması karşında, davacı şirketin lisansının iptali ve teminatının irat kaydı yönündeki dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; davanın REDDİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam ….-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ….-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi hâlinde davacıya iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 12.12.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.