13. Daire 2005/195 E. , 2005/2134 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No: 2005/195
Karar No: 2005/2134
Davacı: … A.Ş.
Vekili: …
Davalı: Sermaye Piyasası Kurulu
Vekilleri: …
İstemin Özeti : 22.04.2002 tarih ve 24734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Seri:V, No:55 sayılı Yatırım Danışmanlığı Faaliyetine ve Bu Faaliyette Bulunacak Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ’in basın ve yayın özgürlüğüne aykırı düzenlemeler getirdiği ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Dava konusu Tebliğin Sermaye Piyasası Kanunu’nun 22. maddesinin (s) ve (g) bentlerinde tanınan açık yetkiye dayanılarak çıkarıldığı, yasal dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi …’un Düşüncesi: 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 1. ve 22. maddesinin (s) ve (g) bentlerindeki düzenlemeler çerçevesinde çıkarılan tebliğde hukuka aykırılık görülmediğinden davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı …’ün Düşüncesi: Dava, Sermaye Piyasası Kurulunca çıkarılan ve 22.4.2002 günlü ve 24734 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Seri:V, No:55 sayılı Yatırım Danışmanlığı Faaliyetine ve Bu Faaliyette Bulunacak Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İnternet sitesi aracılığı ile ekonomi ve borsa haberciliği yapan davacı, Tebliğin 18., 19. ve 20. maddelerinde yer alan kuralların basın hürriyetini tahdit ettiğini ve bu nedenle Anayasanın 26. ve 28.maddelerine aykırı olduğunu ileri sürmektedir.
Dava konusu Tebliğin 1.maddesinde bu Tebliğin amacının yatırım danışmanlığı faaliyeti ve bu faaliyeti yapacak olan kurumlar ile sermaye piyasasında medya ve elektronik ortam da dahil yatırım tavsiyelerinde bulunacak kişi ve kuruluşlara ilişkin ilke ve esasları düzenlemek olduğu belirtilmiştir.
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 22.maddesinin (s) bendinde sermaye piyasasında medya ve elektronik ortam da dahil yatırım tavsiyelerinde bulunacak kişi ve kuruluşların uyacakları ilke ve esasları belirlemek Sermaye Piyasası Kurulunun görev ve yetkileri arasında sayıldığından, dava konusu Tebliğin “yönlendirici nitelikteki yorum ve tavsiyelerde bulunması gerekli esaslar” başlıklı 18., “yönlendirici nitelikteki yorum ve tavsiyelerde bilgilendirme yükümlülüğü” başlıklı 19. ve “uyarı notunun yayımlanmasına ilişkin esaslar” başlıklı 20.maddesinde yer alan kuralların bu yasa hükmüne dayandığı açıktır.
Öte yandan, yorum ve tavsiyelerin özenle hazırlanması ve objektif olması, “en sağlam”, “en iyi”, “en güvenilir” gibi subjektif ve abartılı ifadelere kesinlikle yer verilmemesi, sunulan yorum ve tavsiyelerin güvenilir kaynak, belge , rapor ve analizlerle mutlaka desteklenmesi, sunulan yorum ve tavsiyelerde yararlanılan veri ve kaynaklara, kullanılan analiz yöntemi ile yöntemin varsayımlarına ilişkin bilgiye yer verilmesi ve yönlendirici nitelikteki yorum ve tavsiyelerde Tebliğin 1 nolu ekinde yer alan uyarı notuna yer verilmesi gibi zorunluluklar getiren Tebliğin sözü edilen maddelerinde yer alan kuralların yasa ile Sermaye Piyasası Kuruluna tanınan düzenleme yapma yetkisinin sınırlarını aşan bir niteliği bulunmadığı gibi içeriği itibariyle 2499 sayılı Yasanın amaç ve ilkelerini gerçekleştirmeye yönelik olması bakımından, kamu yararına aykırı bir yönüde bulunmamaktadır.
Bu itibarla, dava konusu Tebliğde yer alan söz konusu hükümlerin Anayasanın 26. ve 28.maddelerine aykırı olduğu yönündeki davacı iddiaları geçerli görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce Tetkik Hakiminin raporu ve sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Dava, 22.04.2002 tarih ve 24734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Seri:V, No:55 sayılı Yatırım Danışmanlığı Faaliyetine ve Bu Faaliyette Bulunacak Kurumlara İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ’in basın ve yayın özgürlüğüne aykırı düzenlemeler getirdiği ileri sürülerek iptali istemiyle açılmıştır.
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun ” Görev ve Yetkiler” başlıklı 22. maddesinin (g) bendinde (Değişik: 15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanun madde 10 ile) Sermaye piyasasını ilgilendiren her türlü iletişim araçları ile yapılan yayın duyuru ve reklamları izlemek ve bunlardan yanıltıcı olduğu tespit edilenleri yasaklamak ve gereği yapılmak üzere ilgili kuruluşlara bildirmek, aynı maddenin (s) bendinde ise (Ek:24.06.1995 – KHK/558, iptal: Ana Mah. 13.11.1995 tarih ve E.1995/45, K.1995/58 sayılı Kararı ile Yeniden Düzenleme: 15.12.1999 tarih ve 4487 sayılı Kanun md.10) Sermaye piyasasında medya ve elektronik ortam da dahil yatırım tavsiyelerinde bulunacak kişi ve kuruluşların uyacakları ilke ve esasları belirlemek, Sermaye Piyasası Kurulu’nun görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun Yasa ile verilen yetkilerin usul ve esaslarını göstermek amacıyla, yasal çerçeve içinde kalmak ve yasada öngörülen amaç ve yetkileri aşmamak koşuluyla düzenleyici işlemler yapabileceği açıktır.
Dava konusu Tebliğin 1. maddesi ile tebliğin amacı, yatırım danışmanlığı faaliyeti ve bu faaliyeti yapacak olan kurumlar ile sermaye piyasasında medya ve elektronik ortam da dahil yatırım tavsiyelerinde bulunacak kişi ve kuruluşlara ilişkin ilke ve esasları düzenlemek olarak belirlenmiş; 18. maddesinde “Sermaye piyasasında medya ve elektronik ortam da dahil olmak üzere, sermaye piyasası araçları ile bunları ihraç eden ortaklık ve kuruluşlar hakkında ve sermaye piyasası ile ilgili diğer konularda yönlendirici nitelikte yorum ve tavsiyelerde bulunacak kişi ve kuruluşların aşağıdaki esaslara uymaları zorunludur.
a) Yorum ve tavsiyelerin özenle hazırlanması ve objektif olması,
b) Halkı yanıltan ve aldatan, bilgi ve tecrübe eksikliklerini istismar eden tarzda ifadelere kesinlikle yer verilmemesi,
c) ” En sağlam”, “en iyi”, “en güvenilir” gibi subjektif ve abartılı ifadelere kesinlikle yer verilmemesi,
d) Sunulan yorum ve tavsiyelerin güvenilir kaynak, belge, rapor ve analizlerle mutlaka desteklenmesi,
e) Her hangi bir sermaye piyasası aracının halka arzına ilişkin olarak yapılan yorum ve analizlerde, yatırımcıların doğru ve eksiksiz bilgilendirilmesini teminen, yayımlanmışsa izahname ve sirkülerde yer alan bilgilerin kullanılması, aksi takdirde söz konusu halka arza ilişkin ayrıntılı bilgilerin yer aldığı izahname ve sirkülerin yayımlanacağının belirtilmesi,
f) Belli bir getirinin sağlanacağına dair harhangi bir vaad ve/veya taahhütte kesinlikle bulunulmaması,
g) Kurulun faaliyet alanına giren sonuçlanmış ya da sonuçlanmamış konular hakkında yalan, yanlış, yanıltıcı ve mesnetsiz bilgi, haber ve yorum surulmaması,
h) Sunulan yorum ve tavsiyelerin 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun ilke ve esaslarına uygun olması,” kuralı yer almıştır.
Tebliğin 19. maddesinde ise “18 inci madde çerçevesinde sunulan yorum ve tavsiyelerde;
a) Hazırlayanın kimliğine ve/veya ticaret unvanına.
b) Yararlanılan veri ve kaynaklara.
c) Sunulan yorum ve tavsiyeleri hazırlayan ve/veya yayımlayan kişi veya kuruluşun basın yayın hizmeti karşılığında alınan olağan ücretler dışında kendisi ve/veya üçüncü şahıslar lehine harhangi bir menfaat temin etmesi halinde menfaat tutarına, yer verilmesi şarttır.” düzenlemesine yer verildikten sonra, 20. maddesinde “Yönlendirici nitelikteki yorum ve tavsiyelerde; Tebliğin 1 nolu ekinde yer alan uyarı notuna aşağıdaki esaslara uygun olarak yer verilmesi zorunludur.
a) 3 üncü maddede belirtilen medya tanımı içinde bulunan gazete, dergi ve diğer periyodik yayınlarda yer alan yorum ve tavsiyelerde; yorum ve tavsiyelerle aynı yazı karakterinde ve punto büyüklüğünde olmak kaydıyla, uyarı notuna dikkat çekici bir şekilde tavsiyenin yer aldığı metnin sonunda yer verilmesi,
b) 3 üncü maddede belirtilen elektronik ortam tanımı içinde yer alan bilgisayarla oluşturulan iletişim ağları vasıtasıyla sunulan yorum ve tavsiyelerde; yorum ve tavsiyelerle aynı yazı karekterinde ve punto büyüklüğünde olmak kaydıyla, uyarı notunun yorum ve tavsiyelerin yer aldığı sayfanın görüntülenmesi öncesinde ve dikkat çekici bir şekilde görüntülenmesi,
c) 3 üncü maddede belirtilen elektronik ortam tanımı içinde yer alan televizyon ve radyo gibi her türlü görsel ve işitsel kitle iletişim aracı vasıtasıyla sunulan yorum ve tavsiyelerde; uyarı notunun radyo da programın başında ve sonunda bir defa okunması; televizyon ekranında ise uyarı metnine, rahatlıkla okunabilmesini teminen ekranın bütününü kapsayacak şekilde olmak kaydıyla, programın başında ve sonunda 30 saniye süreyle yer verilmesi, ayrıca program süresince okumayı güçleştirmeyecek biçimde akan bir bant olarak iki defa sunulması” kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; Sermaye Piyasası Kanunu ile Sermaye Piyasası Kurulu’nca verilen yetkiler çerçevesinde 2499 sayılı Yasa’nın 22. maddesinin (g) ve (s) bentleri uyarınca belirlenen ilkeler uyarınca yatırım danışmanlığı ve bu faaliyeti yapacak olan kurumlar ile sermaye piyasasında medya ve elektronik ortam da dahil yatırım tavsiyelerinde bulunacak kişi ve kuruluşlara ilişkin ilke ve esasları düzenlemeye yönelik olarak dava konusu Tebliğin düzenlendiği, düzenleme ile 2499 sayılı Yasa’da öngörülen amaç ve ilkelerin gerçekleştirilmesinin amaçlandığı, yasayı aşan bir nitelik taşımadığı, basın ve yayın özgürlüğünü engelleyecek hükümler içermediği 2499 sayılı Yasa’ya ve hukuka uygun bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle hukuki dayanağı bulunmayan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı idare vekili için belirlenen …-YTL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, 19.04.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.