Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2021/6531 E. , 2023/932 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6531
Karar No : 2023/932
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bursa Adliyesi Denetimli Serbestlik Müdürlüğünde süresiz geçici görevli şoför olarak görev yapan davacı tarafından; görev yaptığı döneme ilişkin yürütülen ceza ve disiplin soruşturmaları sonrası sabit görülen dolandırıcılık fiili nedeniyle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca devlet memurluğundan çıkarılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun kararının iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı özlük haklarının iadesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince, Danıştay Beşinci Dairesinin 20/11/2017 tarih ve E:2016/25261, K:2017/22951 sayılı bozma kararına uyularak; davacıya yüklenen suçun Türk Ceza Kanunu’nda tanımlanmış olması nedeniyle, davacının, anılan suçu işleyip işlemediğinin ancak ceza mahkemesince verilecek karar ile belirlenebileceği, davacı hakkında, aynı eylemleri nedeniyle, “Dolandırıcılık” suçundan yapılan yargılama neticesinde … Ağır Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile “sanığın üzerine atılı suçu işlediği hususunda savunmasının aksine her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği” gerekçesiyle beraatine karar verildiği, bu durumda, davacının üzerine atılı suçu işlediği, her türlü şüpheden uzak, kesin, somut delillerle ortaya konulamadığı gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline ve davacının devlet memurluğundan çıkarıldığı 09/01/2015 tarih ile emekli olduğu 14/01/2015 tarihi arasındaki süreye ilişkin parasal haklarının hesaplanarak, ödenmesi gereken tarihten ödeme tarihine kadar işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Ceza yargılamasında suçun niteliği ve delillerin takdirinde uygulanan ilke ve kuralların birbirinden farklı olduğu, ceza yargılaması sonucunda beraat kararı verilmesinin disiplin cezası verilmesine engel teşkil etmeyeceği, davacı hakkında tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Bursa Adliyesi Denetimli Serbestlik Müdürlüğünde süresiz geçici görevli şoför olarak görev yapan davacının, Bursa E Tipi Açık Ceza İnfaz Kurumunda denetimli serbestliğe tabi olan bir hükümlüye, kendisinin hakim ve savcıların üstünde bir görev yaptığını beyan ederek, infaz dosyasını İzmir ilinden Bursa iline getirtmek karşılığında hükümlüden 1.400,00 TL aldığından bahisle Cumhuriyet Başsavcılığınca
başlatılan ceza ve disiplin soruşturması sonucunda fiillin sabit görüldüğü, davacının anılan eylemi nedeniyle memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunduğu gerekçesiyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) maddesi uyarınca devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bedinde; “Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak,” fiili, Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında belirtilmiştir.
Aynı Kanunun 131. maddesinde, “Aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması disiplin kovuşturulmasını geciktiremez. Memurun ceza kanununa göre mahkum olması veya olmaması halleri, ayrıca disiplin cezasının uygulanmasına engel olamaz.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
657 sayılı Kanunun anılan hükmü kapsamında ceza mahkemesi kararlarının, disiplin cezalarına etkisinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Disiplin cezasının sebebini oluşturan eylemler, aynı zamanda ceza kanununda da suç sayılabilir. Bu durumda, disiplin cezası yaptırımı ile birlikte ceza yaptırımı da uygulanabilir. Bu iki yaptırım türünün hukuki dayanağı, amaç ve sonuçları birbirlerinden farklıdır. Ceza yargılamasında suçun niteliği ve delillerin takdirinde uygulanan ilke ve kurallar ile disiplin hukuku açısından uygulanan ilke ve kurallar birbirinden farklı olduğundan, idarenin, kamu görevlisi hakkında disiplin cezası vermemesi, ceza mahkemelerince ceza verilmesine hukuki engel oluşturmayacağı gibi, aynı şekilde, ceza yargılaması sonucu beraat kararı verilmiş olmasının da, kuramsal olarak, disiplin cezası verilmesine engel teşkil etmeyeceği açıktır.
Ancak; ceza yargılaması neticesinde suçun unsurlarının oluşmadığı ya da suçun o kişi tarafından işlenmediği gerekçesiyle verilen beraat kararının, disiplin cezası bakımından da sadece aynı suç nev’i bakımından bağlayıcı olacağı; bir başka ifadeyle, ceza yargılamasının (beraat kararının) konusunu teşkil eden suç, disiplin hukuku yönünden de aynı suç kapsamında değerlendirilerek disiplin cezası verilemeyeceği kuşkusuzdur.
Öte yandan, ceza yargılaması neticesinde suçun unsurlarının oluşmadığı gerekçesiyle ya da delil yetersizliğinden dolayı beraat eden memurun eylem, tutum ve davranışlarının bir başka disiplin suçu kapsamına girmesi halinde, disiplin hukuku yönünden başka bir disiplin cezası ile cezalandırılmasına hukuki bir engel bulunmamaktadır.
Davacının üzerine atılı bulunan ve disiplin soruşturmasına konu olan fiillin aynı zamanda Türk Ceza Kanunu kapsamında da suç teşkil etmesi nedeniyle “nitelikli dolandırıcılık” suçundan dolayı yargılandığı davada, … Ağır Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile sanığın üzerine atılı suçu işlediği hususunda her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil elde edilemediği gerekçesiyle beraatine karar verildiği, anılan kararın 15/04/2021 tarihinde istinaf edilmeden kesinleştiği görülmüştür.
Disiplin cezasına esas olan soruşturma raporunun içeriği bilgi ve belgelere göre; davacının üzerine atılı disiplin suçunun sübuta ermediği anlaşıldığından, 657 sayılı Kanun’un 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendinde ifadesini bulan; “Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlere bulunmak” fiilinin karşılığı olarak davacı hakkında tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmamıştır.
Bu durumda, İdare Mahkemesi kararının gerekçesinde hukuki isabet bulunmamakta ise de, temyize konu karar sonucu itibarıyla yerinde görüldüğünden, bu husus anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline, davacının tazminat isteminin kabulü ile, davacının dava konusu işlemin iptaline ve davacının devlet memurluğundan çıkarıldığı 09/01/2015 tarih ile emekli olduğu 14/01/2015 tarih arasındaki süreye ilişkin parasal haklarının hesaplanarak, ödenmesi gereken tarihten ödeme tarihine kadar işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 08/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.