Danıştay 12. Daire Başkanlığı         2021/1630 E.  ,  2023/822 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1630
Karar No : 2023/822

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … E Tipi Kapalı ve Açık Cezaevi ikinci müdürü olarak görev yapan davacının, … E Tipi Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu birinci müdürü olarak görev yaptığı dönemde işlediği ileri sürülen fiiller nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (ı) alt bendi uyarınca 3 yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına dair … tarih ve … sayılı işlem ile bu işleme karşı yaptığı itirazın reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; Danıştay Onaltıncı Dairesinin 08/10/2015 tarih ve E:2015/19498, K:2015/6091 sayılı bozma kararına uyularak; kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının uygulanmasına karar veren Disiplin Kurulunca; teklif edilen cezanın kabulü ya da reddi yönünde karar verilmesi gerekirken usule aykırı olarak sonuçlarının ağırlığı hususu tartışmasız görülen üç yıl kademe ilerlemesinin durdurulması yoluna gidildiğinden dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 20/12/2013 tarihli dilekçe ile açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesinin olanaklı olmadığı, davacının ifa ettiği görevin, sıradan bir memuriyet görevi olmayıp görev yerinin cezaevi olması, görevinin diğer memurlara örnek olmayı gerektirecek mahiyette olması, bu kurumlarda en ufak bir personel zafiyetinin dahi vahim sonuçlar doğurduğunun birçok kez gözlemlenmiş olduğu ve bu nedenle cezaevlerinde, disiplin ve güvenilir çalışma ortamının sağlanması gerekliliği ve zorunluğu karşısında, davacının görevinde daha hassas ve disiplinli çalışmasını sağlamaya yönelik olarak tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek temyize konu kararın bozulmasına karar verilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… E Tipi Kapalı ve Açık Cezaevi İkinci Müdürü olarak görev yapan davacının, … E Tipi Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu birinci müdürü olarak görev yaptığı dönemde, 2009 yılı ile 2011 yılları arasında haklarında icra takibi başlatılan ve maaş kesintisi uygulanan bir takım ceza infaz kurumu personeli hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca gerekli disiplin soruşturmasını yapmadığı iddiasının soruşturulması sonucunda eylemi sabit görülerek kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının teklif edildiği Adalet Bakanlığının 16/05/2013 tarihli Olur’u ile davacının üzerine atılı fiilin disiplin yönünden 657 sayılı Kanunun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (ı) alt bendinde yer alan “kişilerin yarar ve zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak” kapsamında değerlendirilerek “kademe ilerlemesinin durdurulması cezası” verilmesi teklifiyle soruşturma dosyasının Adalet Bakanlığı Disiplin Kuruluna gönderildiği, Bakanlık Disiplin Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla; eylemin, 657 sayılı Kanun’un 125/D-(ı) bendinde belirtilen “Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar ve zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak” kapsamında değerlendirilerek takdiren ve teşdiden üç yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılması yönündeki görüşü ile dosyanın iadesine karar verildiği, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı kararıyla; davacının 657 sayılı Kanunun 125/D-ı maddesi uyarınca üç yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına, adı geçenin 19 yıllık tecrübeli bir memur olmasına rağmen bu şekilde disiplinsiz davranması nedeniyle aynı Kanunun 125. maddesinin 3. fıkrasında belirtilen bir alt ceza uygulanmasına takdiren yer olmadığına karar verilmesi ve davacı tarafından söz konusu karara karşı yapılan itirazın Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu’nun … tarih ve … sayılı kararı ile reddi üzerine, anılan işlemlerin iptali istemiyle temyizen incelenen davanın açıldığı görülmüştür.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinde, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, “Fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1-3 yıl durdurulmasıdır.” şeklinde tanımlanmış; aynı bendin (ı) alt bendinde “Görevin yerine getirilmesinde, … kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak,” fiili, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiiller arasında sayılmış; “Disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullar” başlıklı 126. maddesinin birinci fıkrasında, “Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının disiplin amirleri tarafından; kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının ise, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin kurulunun kararı alındıktan sonra, atamaya yetkili amirler, il disiplin kurullarının kararlarına dayanan hallerde ise Valiler tarafından verileceği”; üçüncü fıkrasında ise “Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi olmadığı, cezayı kabul veya reddedeceği; ret halinde atamaya yetkili amirlerin 15 gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttirler.” kurallarına yer verilmiştir.
Dava konusu olay tarihinde yürürlükte olan ve 30/05/1999 tarih ve 23710 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Adalet Bakanlığı Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Yönetmeliği’nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinde, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller yönünden 657 sayılı Kanunla benzer düzenlemeler yapılmıştır. Anılan Yönetmeliğin “Disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullar” başlıklı 8. maddesinde, “Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının, bu Yönetmeliğin 17. maddesinde gösterilen usûle göre, 12’nci maddede belirtilen Bakanlık Disiplin Kurulunun uygun görüşü alınarak, atamaya yetkili âmirce verileceği”; 17. maddesinde “Disiplin Kurulunun, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile ilgili işlerde, soruşturma dosyasını aldığı tarihten itibaren 30 gün içinde, soruşturma evrakına göre karar vereceği ve atamaya yetkili makama bildireceği, bunun üzerine atamaya yetkili âmir tarafından 20 gün içinde kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verileceği” düzenlenmiş; 19.maddede ise “Disiplin Kurulu ve Yüksek Disiplin Kurulunun, 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen alt ceza uygulaması hariç, ayrı bir ceza tayinine yetkisi olmadığı; cezayı kabul veya reddedeceği, ret halinde, atamaya yetkili âmir tarafından, 15 gün içinde bir başka disiplin cezası verilebileceği” kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda belirtilen mevzuat uyarınca; Adalet Bakanlığı memurlarına kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının, Bakanlık Disiplin Kurulu Kararı alındıktan sonra verileceği, “atamaya yetkili amir” sıfatıyla hareket eden makamın ise Kurulun vereceği karar doğrultusunda işlem tesis edeceği; kademe ilerlemesinin durdurulması cezası yönünden cezanın alt veya üst haddinin verilmesinin idarenin takdirinde olduğu, fiilin ağırlığı ve doğurduğu sonuçlar dikkate alınarak kişiye cezanın hangi sınırdan verileceğinin cezayı veren makam tarafından değerlendirileceği açıktır.
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının 1 veya 3 yıl süre ile uygulanmasında, verilen ceza tür olarak değişmemekte, sadece cezanın ağırlığı değişmektedir. Bu açıdan; Disiplin Kurullarının, fiilin ağırlığı ve doğurduğu sonuçları dikkate alarak kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının süresiyle ilgili görüş bildirmesinin, ayrı bir ceza tayin edildiği anlamına gelmeyeceği kuşkusuzdur.
Bakılan uyuşmazlıkta; atamaya yetkili makamca, Adalet Bakanlığı Disiplin Kurulu’na teklif edilen cezanın süre belirtilmeksizin kademe ilerlemesinin durdurulması cezası olması, anılan Disiplin Kurulunun da, icra edilen görevin niteliği, önem ve hassasiyeti, ceza infaz kurumlarının düzeltilmesi için harcanan yoğun çabalar dikkate alınarak, davacıya 3 yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesi gerektiği yolunda görüş bildirmesinde ve atamaya yetkili amir tarafından da aynı şekilde karar verilmiş olmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Bu durumda, İdare Mahkemesince uyuşmazlığın esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, Adalet Bakanlığı Disiplin Kurulu kararının usule aykırı olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 22/02/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.