Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2021/1589 E. , 2023/513 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1589
Karar No : 2023/513
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : İstanbul Büyükçekmece … İcra Müdürlüğünde icra müdür yardımcısı olarak görev yapan davacının, … icra müdürü olarak görev yaptığı dönemde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (C) bendinin (e) alt bendi uyarınca 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ve yoksun kaldığı mali haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; davacı hakkında yapılan disiplin soruşturması sonucunda, fiilinin disiplin yönünden 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin D fıkrasının “1” bendinde belirtilen “Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşları veya iş sahiplerine hakarette bulunmak veya bunları tehdit etmek” şeklinde oluştuğundan kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesi için teklifte bulunulduğu, disiplin soruşturmasına konu olay bakımından ilgili hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığınca “hakaret” suçlaması ile yürütülen soruşturma sonucu … Asliye Ceza Mahkemesinin E:…, K:… sayılı dosyasında dava açıldığı ve davanın sanık … ‘nun 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu 125/3-a maddesi uyarınca cezalandırılması şeklinde sonuçlanarak 6.080,00-TL para cezası ile cezalandırıldığı ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verildiği, davacının savunmasındaki kısmi ikrarı, tanık zabıt kâtibi …’nın beyanı, olayın gelişimi, soruşturma raporu ile tüm dosya kapsamı dikkate alındığında, ilgilinin hâkime yönelik olay esnasında sarfetmiş olduğu sözler dolayısıyla eyleminin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (C) bendinin (e) alt bendinde tanımlanan “Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek” fiili kapsamında olduğunun anlaşıldığı, davacı hakkında tatbik edilen 1/30 aylıktan kesme cezasında hukuka aykırılık olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu, hakkında yapılan ceza yargılaması neticesinde beraat kararının verildiği belirtilerek İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul Büyükçekmece … İcra Müdürlüğünde icra müdür yardımcısı olarak görev yapan davacının, … İcra Müdürlüğünde çalıştığı dönemde, Hâkim …’nın odasına giderek işlerle ilgili görüştükten sonra hakime hitaben, “Hâkim bey, ben Çardak’tan gideceğim ama şunları söylemeden gitmeyeceğim. Bütün bu olayların sebebi sizsiniz. Kâtiplerin şikâyetleri üzerinde fazlasıyla durup beni azarlıyorsunuz. Hakkımda yapılan şikâyetlerin sebebi sizsiniz. En başta şikâyetlere karşı tavır koysaydınız bu güne gelmezdik. Siz zaafiyet gösterdiğiniz için sürekli şikâyete geliyorlar. Kâtipler hakkınızda sürekli konuşuyor. Benim psikolojimin bozulmasına siz neden oldunuz. Size hakkımı helal etmiyorum.” dediği iddialarıyla yapılan disiplin soruşturması sonucunda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (C) bendinin (e) alt bendi uyarınca 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılması üzerine temyizen incelenen davanın açıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun, 125. maddesinin birinci fıkrasının (C) bendinin (e) alt bendinde, “Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek” fiili aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Aynı Kanunun 131. maddesinde, “Aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması disiplin kovuşturulmasını geciktiremez. Memurun ceza kanununa göre mahkum olması veya olmaması halleri, ayrıca disiplin cezasının uygulanmasına engel olamaz.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Kamu görevlilerinin disiplin cezasıyla cezalandırılabilmeleri için, disipline aykırı eylem veya işlemlerin sübut bulup bulmadığının usulüne uygun olarak yapılacak soruşturma ile ortaya konulması, soruşturma aşamasında kamu görevlisinin lehinde ve aleyhinde olan her türlü bilgi ve belgenin toplanması, bilahare disipline aykırı davranış olarak tespit edilen eylemin hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde ispatlanarak eylemine uygun olan disiplin cezası maddesinin tayini ve uygulanması gerekmektedir.
Uyuşmazlık konusu olayda; soruşturma raporu ve ekleri ile dava dosyasındaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, disiplin soruşturması kapsamında, davacı ve davacının hakaret ettiği ileri sürülen hakim …’nın ifadesi dışında, olayın tanığı olabilecek zabıt kâtibi …’nin ifadesinin alındığı, …’nin ifadesinde davacının eylemini ortaya koyacak bir hususu gördüğünü veya duyduğunu belirtmediği, diğer ifadesi alınan personelin ise olayla ilgili bir bilgisinin bulunmadığı görülmektedir.
Öte yandan, davacının kamu görevlisine hakaret suçundan yargılandığı … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla davacının üzerine atılı suçun sabit olmadığı gerekçesiyle beraatine karar verildiği ve anılan kararın temyiz edilmemesi üzerine kesinleştiği anlaşılmış olup, 657 sayılı Kanun’un 131. maddesinde yer alan düzenleme ile ceza mahkemesi kararlarının, disiplin cezalarına etkisinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Disiplin cezasının sebebini oluşturan eylem ve davranışlar, aynı zamanda Ceza Kanununda da suç sayılabilir. Bu durumda, disiplin cezası yaptırımı ile birlikte ceza yaptırımı da uygulanabilir. Bu iki yaptırım türünün hukuki dayanağı, amaç ve sonuçları birbirlerinden farklıdır. Ceza yargılamasında suçun niteliği ve delillerin takdirinde uygulanan ilke ve kurallar ile disiplin hukuku açısından uygulanan ilke ve kurallar birbirinden farklı olduğundan, idarenin, kamu görevlisi hakkında disiplin cezası vermemesi, ceza mahkemelerince ceza verilmesine hukuki engel oluşturmayacağı gibi, aynı şekilde, ceza yargılaması sonucu beraat kararı verilmiş olmasının da, kural olarak, disiplin cezası verilmesine engel teşkil etmeyeceği de açıktır.
Ancak; ceza yargılaması neticesinde suçun unsurlarının oluşmadığı ya da suçun o kişi tarafından işlenmediği gerekçesiyle verilen beraat kararının, disiplin cezası bakımından da sadece aynı suç nev’i bakımından bağlayıcı olacağı; bir başka ifadeyle, ceza yargılamasının (beraat kararının) konusunu teşkil eden suç, disiplin hukuku yönünden de aynı suç kapsamında değerlendirilerek disiplin cezası verilemeyeceği kuşkusuzdur.
Bu durumda, davacının hakaret ettiği ileri sürülen kişinin beyanı dışında “görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek” suçunu işlediğine ilişkin, somut bilgi ve belge bulunmadığı anlaşıldığından, davacının anılan fiili işlediği hususunun hukuken kabul edilebilir, somut, şüpheden uzak yeterli delillerle ortaya konulamadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 13/02/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.