Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2020/4629 E. , 2023/570 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/4629
Karar No : 2023/570
DAVACI : … Derneği
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLLERİ : Hukuk Müşaviri Av. …,
Hukuk Müşaviri Av. …
DAVANIN KONUSU : 02/04/2020 tarih ve 269 sayılı Tıbbi İşlemler Yönergesi ekindeki Girişimsel İşlemler Listesi’nin 568 nolu satırında yer alan 520.035 kodlu işlemin yeniden düzenlenmesi talebiyle 30/06/2020 tarihinde yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI : … Araştırma ve Eğitim Derneğine, iç hastalıkları ana bilim dalına bağlı romatoloji bilim dalında yan dal ihtisası yapmış ya da yapmakta olan hekimlerin üye olduğu; Tıbbi İşlemler Yönergesinin, Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık tesislerinde görev yapan personelin gerçekleştirdikleri tıbbi işlemlere göre performans puanlarını ve bu puanlar doğrultusunda ek ödeme tutarlarını belirleyen bir düzenleme olduğu; Yönergenin ekinde yer alan “EK-1 Girişimsel İşlemler Listesi”nde ise hekimler tarafından gün içerisinde gerçekleştirdikleri genel tıbbi işlemler sonucunda kazanılabilecek puanlara yer verildiği; diğer bir anlatımla, Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerde çalışan hekimlerin gün içerisinde yaptıkları tüm işlemler bu liste esas alınarak ay bazında puanlandırıldığı, ay sonunda hak kazanabilecekleri döner sermaye vb. ek ödemelerin işbu davaya konuyu Yönerge doğrultusunda hesaplandığı; …tarih ve …sayılı makam onayı ile yürürlüğe konulan Tıbbi İşlemler Yönergesinin 568. satırında yan dal uzmanınca (çocuk sağlığı ve hastalıkları yan dal uzmanları hariç) aynı gün yapılan ilk 35 muayene için 40 puan verilmesinin öngörüldüğü; bu Yönergenin … tarih ve …sayılı makam onayı ile yürürlüğe konulan Tıbbi İşlemler Yönergesi ile yürürlükten kaldırıldığı; yeni Yönerge’de ise ilk 35 muayene için verilen 40 puanın 35 puana düşürüldüğü, böylece romatoloji yan dal uzmanlarının alabilecekleri performans puanlarının her muayene için 5 puan olmak üzere günlük toplam 175 puan azaltıldığı; çocuk sağlığı ve hastalıkları yan dal uzmanlarının ise bu düzenlemenin kapsamı dışında bırakıldığı; ayrıca romatoloji bilim dalında, tıbbi işlemlerin büyük çoğunluğunun poliklinik muayeneleri oluşturduğu; diğer bilim dallarında poliklinik muayenelerinin elle veya gözle yapılması esas olmakla birlikte, romatoloji bilim dalında diğer branşlardan farklı olarak hastanın hikayesinin özenle dinlenilmesi, laboratuar analizleri ve görüntüleme yöntemlerinin birlikte değerlendirilmesi gerektiği, bu durumun hasta muayene sürelerinin uzattığı ve tek muayene ile teşhis konulabilmesini güçleştirdiği, dolayısıyla romatoloji uzmanlarının diğer bilim dallarındaki hekimlerin poliklinik muayene sayılarına ulaşmasının mümkün olmadığı; Yönerge’nin, hekimler arasında özlük hakları bakımından eşitsizliğe yol açtığı, çocuk hastalıkları uzmanı ile romatoloji uzmanı hekimler arasında aylık 11.000-12.000 performans puan farkı oluştuğu; aynı hastanede farklı bilim dalında görev yapan hekimlerin, gün içerisinde aynı sürede mesai yapmasına karşın, aynı geliri elde edemediği, bu durumun hakkaniyete ve hukuka aykırı olduğu; ayrıca, poliklinik muayenelerde ilk 35 hasta ile sonraki hastaların puanlarının aynı olmamasının ve ilk 35 hasta için verilen 40 puanın 35 puana düşürülmesinin, sağlık kuruluşlarındaki işleyişi olumsuz etkileyeceği, iş barışını bozacağı, bu durumun da kamu yararına aykırı olacağı belirtilerek, dava konusu düzenlemenin iptali gerektiği ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI : Usul yönünden; davanın, Tıbbi İşlemler Yönergesi’nin ekinde yer alan Girişimsel İşlemler Listesi’nin 568 numaralı satırındaki 520035 kodlu işleminin yeniden düzenlenmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açıldığı, Yönerge hükümlerinin ise iptalinin talep edilmediği; davacının başvurusunun zımnen reddine ilişkin işlemin uygulama işlemi mahiyetinde bir işlem olmayıp, kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem mahiyetinde de olmadığı; uygulama işleminin mevcut olmaması ve Yönerge hükümlerinin de dava konusu edilmemesi nedeniyle, ortada idari davaya konu olabilecek bir işlemden söz edilemeyeceğinden, işbu davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği, esas yönünden;209 sayılı Kanun’un 5. maddesinde, sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, kaliteli ve verimli hizmet sunumunun teşvik edilmesinin sağlanması amacıyla, sağlık kuruluşlarında görevli personele performansa dayalı ek ödeme yapılmasının öngörüldüğü; ayrıca Bakanlıkça belirlenen hizmet sunum şartları ve kriterleri de dikkate alınmak suretiyle, bu ödemenin oranı ile esas ve usûllerinin; personelin unvanı, görevi, çalışma şartları ve süresi, hizmete katkısı, performansı, tetkik, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile muayene, ameliyat, anestezi, girişimsel işlemler ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi unsurlar esas alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirleneceğinin hüküm altına alındığı; bu kapsamda, 04/03/2020 tarih ve 31058 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01/04/2020 tarihinde yürürlüğe konulan Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Tesislerinde Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik ile ek ödemeye ilişkin oran, usul ve esasların belirlendiği; bu Yönetmeliğin 4. maddesinin birinci fıkrasının (ıı) bendi uyarınca hazırlanan Tıbbi İşlemler Yönergesi’nin, … tarih ve… sayılı Bakan oluru ile 01/04/2020 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe konulduğu; genel tıbbi işlemler puanının hesaplanmasına esas alınmak üzere Girişimsel İşlemler Listesi, özellikli tıbbi işlemler puanının hesaplanmasına esas alınmak üzere Özellikli Tıbbi İşlemler Listesi’nin ilgili Yönerge ekinde belirlendiği; bu listelerde işlemlerin sırası, kodu, işlemin adı, açıklama (hangi uzmanlık dallarınca yapılabileceği ve nasıl puanlandırılacağı vs.), işlemin puanı ve ameliyat gruplarının gösterildiği; Girişimsel İşlemler Listesi’nde yer alan tıbbi işlemlerin, emek, risk, işlem süresi, maharet gereksinimi gibi unsurlar ile Sağlık Uygulama Tebliği’ne eklenen ve çıkarılan işlemler ile fatura edilebilirlik ve geri ödeme sistemi gözetilerek yeniden puanlandırıldığı; ayrıca puanlandırmada bir çok faktörün dikkate alındığı, ihtiyaca ve hizmet gereksinimine göre güncelleme yapıldığı; bu kapsamda Girişimsel İşlemler Listesi’ne 214 adet yeni işlem eklendiği, 53 adet işlemin puanlandırılmasına son verildiği, 502 adet işlemin puanının arttırıldığı, 257 adet işlemin puanının azaltıldığı; davacının iddiasının aksine muayene işlem puanlarının düşürülmediği, muayenelerin merkezi hekim randevu sistemi ile planlanması, hastanın geçmiş sağlık verilerinin sistem üzerinden kontrol edilerek mükerrer tetkikin önlenmesi ve tıbbi geçmişinin de görülmesi şartı ile mevcut puanlarının aynen korunduğu; genel olarak branş ayrımı yapılmaksızın ayaktan hasta muayenesinin bir parçası olan veya bizzat hekim tarafından gerçekleştirilmeyen işlemlerin puanlandırılmasına son verildiği; tıbbi işlem puanları belirlenirken, branş ayrımı yapılmaksızın yukarıda belirtilen kriterler dikkate alınarak, sağlık hizmetinin kaliteli ve verimli şekilde sunulabilmesi için takdir yetkisi çerçevesinde Yönerge’nin hazırlandığı; Yönerge ekindeki Girişimsel İşlemler Listesi’nde yer alan düzenlemelerin hizmetin gereklerine, üst hukuk normlarına ve hukuka uygun olduğu belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu Yönerge’nin, işbu dava açıldıktan sonra yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle, iptali istenen düzenlemeler yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, davacı Dernek tarafından, …tarih ve …sayılı Makam Onayı ile 01/04/2020 tarihinde yürürlüğe giren Tıbbi İşlemler Yönergesinin Girişimsel İşlemler Listesinin 568 nolu satırında yer verilen 520.035 kodlu işlemin yeniden düzenlenmesi yolunda yapılan başvurunun zımnen reddine dair işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyada mevcut bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, 209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun ile ek ödemenin oranı ile esas ve usullerinin belirlenmesi konusunda takdir yetkisi bulunan idarece Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine hazırlanarak yürürlüğe konulan Yönerge ve eki Girişimsel İşlemler Listesinin uyuşmazlığa konu 568 nolu satırında yer verilen 520.035 kodlu işlemin yeniden düzenlenmesi yolunda yapılan başvurunun zımnen reddine dair iptali istenilen işlemin esasını teşkil eden kodun karşılığındaki işlem puanının, yasada belirtilen kıstaslar dikkate alınarak, idareye verilen takdir yetkisi çerçevesinde ve ek ödemenin amacına uygun olarak düzenlenmesi karşısında, yapılan düzenlemenin 209 sayılı Yasa hükmüne ve ilgili diğer mevzuata aykırılık teşkil etmediği, dolayısıyla üst hukuk normlarına uygun olduğu anlaşıldığından, iptali istenilen Tıbbi İşlemler Yönergesinin Girişimsel İşlemler Listesinin 568 nolu satırında yer verilen 520.035 kodlu işlemin yeniden düzenlenmesi yolunda yapılan başvurunun zımnen reddine dair davalı idare işleminde hukuka, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davalı idarenin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek, işin gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
04/03/2020 tarih ve 31058 sayılı Resmi Gazete’de Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Tesislerinde Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.
Anılan Yönetmeliğin 4. maddesinin birinci fıkrasının (ıı) bendine istinaden Sağlık Bakanı onayı ile 02/04/2020 tarih ve 269 sayılı Tıbbi İşlemler Yönergesi yürürlüğe konulmuş, Yönerge’nin ekinde de Girişimsel İşlemler Listesi’ne yer verilmiştir.
Davacı Dernek tarafından, Girişimsel İşlemler Listesinin 568 nolu satırında yer alan 520.035 kodlu işlemde; önceki Yönerge’de verilen 40 puanının 35 puana düşürülmesinin ve aynı gün yapılan ilk 35 muayeneyle sınırlandırılmasının hukuka aykırı olduğundan bahisle, romatoloji bilim dalına bağlı yan dal hekimlerinin hasta muayenelerinin tamamının çocuk sağlığı ve hastalıkları ana bilim dalına bağlı yan dal uzman hekimlerine uygulandığı şekilde, gün içerisinde gerçekleştirilen tüm muayenelere aynı puan verilmesi yönünde yeniden düzenlenmesi talebiyle 30/06/2020 tarihinde yapılan başvurunun zımnen reddi üzerine bakılan dava açılmıştır.
Öte yandan, işbu dava açıldıktan sonra, Sağlık Bakanının onayı ile yürürlüğe konulan 09/03/2022 tarih ve 234 sayılı Tıbbi İşlemler Yönergesi’nin 6. maddesiyle, dava konusu Yönerge bütünüyle yürürlükten kaldırılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Sağlık Bakanı onayı ile 02/04/2020 tarih ve 269 sayılı Tıbbi İşlemler Yönergesi’nin, 09/03/2022 tarih ve 234 sayılı Tıbbi İşlemler Yönergesi’nin 6. maddesiyle yürürlükten kaldırılması nedeniyle işbu davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından, davanın esası hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 02/04/2020 tarih ve 269 sayılı Tıbbi İşlemler Yönergesi ekindeki Girişimsel İşlemler Listesi’nin 568 nolu satırında yer alan 520.035 kodlu işlemin yeniden düzenlenmesi talebiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …TL yargılama gideri ile karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 14/02/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.