Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2020/4022 E. , 2020/4622 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/4022
Karar No : 2020/4622
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onikinci Dairesinin 04/02/2020 tarih ve E:2019/7710 K:2020/810 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem:TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü … Bölge Müdürlüğünde Mali İşler Müdür Yardımcısı olarak görev yapan davacı tarafından, TCDD Personel Yönetmeliğinin 97. maddesi uyarınca memuriyetten çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Yüksek Disiiplin Kurulu’nun 18.10.2011 tarihli ve … sayılı işlem ile bu işlemin onaylanmasına ilişkin TCDD İşletmesi Yönetim Kurulunun … tarihli ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare mahkemesince, Danıştay Onikinci Dairesinin 31/05/2018 tarih ve E:2016/8871, K:2018/2411 sayılı bozma kararına uyularak; TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğü … Bölge Müdürlüğü bünyesinde mali işler müdür yardımcısı olarak görev yapan davacının, 12.08.2017 tarihli ve 30152 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren TCDD Personel Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılan TCDD Personel Yönetmeliğinin 97. maddesi uyarınca cezalandırıldığı, TCDD personelinin disiplin suçları ve cezalarının kanunla düzenlenmesi öngörülen hususlar arasında yer almasına karşın, söz konusu yönetmeliğin 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve değişiklikleri hükümlerine dayanılarak hazırlandığı ve bu haliyle TCDD Personel Yönetmeliğinde düzenlenen disiplin cezalarının, Anayasa’nın 38. maddesinde düzenlenen “suçta ve cezada kanunilik” ilkesine ve Anayasa’nın 128. maddesinin ikinci fıkrasında hükme bağlanan “kanuni düzenleme” ilkesine aykırılık oluşturduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalı idarenin temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onikinci Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği, anılan yönetmelikte 399 sayılı KHK ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun sınırı genişletilerek yeni bir suç ve ceza ihdas edilmediği, Kanunda yer alan suçların karşılığı olarak yine Kanunda yer alan cezaların uygulandığı, kanunilik ilkesinin ihlal edilmediği ileri sürülerek Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun’un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesinin 04/02/2020 tarih ve E:2019/7710 K:2020/810 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… İnşaat Altyapı Taahhüt Hafriyat ve Ticaret Limited Şirketi ile davalı idare arasında 2008 yılı sonu (ilk) ile 2009 yılı içerisinde muhtelif tarihlerde imzalanan sözleşmeler gereğince usulüne uygun ödemeler yapılırken, 17.05.2010 tarihinden itibaren, hak edişsiz ve belgesiz ödemelere başlandığı ve 2010 yılı sonunda adı geçen firmaya toplam 301.767,68 TL tutarında haksız ödemede bulunulduğu… No.lu hesapta izlenen adı geçen firmaya yapılan 301.767,68 TL tutarındaki haksız ödemenin, yıl sonunda hesabın kapatılması amacıyla, 31.12.2010 tarihinde düzenlenen 4018 Model Hesap Tahakkuku ve Nakil Emri ile 232.077,90 TL’si 381 50 00 No.lu Diğer Gider Tahakkukları Hesabına, 69.689,78 TL’si de davalı idareden alacağı bulunan Ayazlar Hafriyat Şirketi hesabına atılmak suretiyle, fazla ödenen tutarın gizlenmeye çalışıldığı, adı geçen firmanın 2009 yılı ihalesi ile ilgili 1 adet geçici teminat tutarı ile sözleşmelere ait 3 ve 2010 yılına ait 1 adet kesin teminat tutarının yatırıldığına dair düzenlenen 4017 Model tahsil Fişlerinin kasa kayıtlarına girmemiş sahte belgeler olduğu, 04.02.2011 tarihinde 60.000 TL, 30.03.2011 tarihinde de 66.000 TL olmak üzere toplam 126.000 TL daha fazla ödeme yapıldığı, 22.06.2011 tarihinde 85.000 TL (el ile 80.000,00-TL olarak düzeltmeli) daha ödenmesi için 4105 Model Ödeme Talimatı düzenlenerek talimatın Halk Bankasına gönderildiği, ancak hesaba bakan H.A’nın bankalar hesabına bakan O.A’yı uyarması üzerine, O.A. tarafından banka aranarak talimatın iptal ettirildiği ve durumun Mali İşler Müdür Yardımcısı davacıya bildirildiği, buna rağmen, davacı tarafından ısrarla aynı gün, mesai bitimine yakın, memura ikinci bir ödeme emri hazırlattırılarak, adı geçen firmaya 80.000 TL’lik bir EFT gerçekleştirildiği, olayın ortaya çıkması ile birlikte … Bölge Mali İşler Müdürlüğünce gerekli girişimlerde bulunularak, firmanın Denizbank Yenişehir Şubesindeki … No.lu Hesabına en son gönderilen 80.000 TL tutarındaki paranın, EFT masrafı olan 2.095,50 TL’si kesildikten sonra, 77.904,50 TL’sinin davalı idare Halk Bankası hesabına alınmasının sağlandığı, Burak Tuzun İnşaat Şirketine genel toplamda 427.767,68 TL’nin hiçbir karşılığı olmadan haksız olarak ödendiği, ayrıca, 18.03.2011 tarihinde yapılan ödemenin, Vergi Dairesine ve SGK’na yapılması gereken 39.758,23 TL kesilmeden, tamamının firmaya yapılmasından dolayı 39.758,23 TL ve sözleşme hükümlerini yerine getirmediğinden irat kaydedilmesi gereken 4.900,00- TL tutarındaki kesin teminat yatırılmadığı için (4017 M. Tahsil Makbuzu sahte) irat kaydedilmediğinden, 4.900,00 TL ve en son ödenen 80.000,00- TL’nin geri alınması için ödenen 2.095,50 TL EFT masrafları da eklendiğinde toplam karşılıksız haksız ödeme ve usulsüzlük tutarının 474.521,41 TL’ye ulaştığı, 16/09/2011 tarihli ve 63212 sayılı soruşturma raporunda TCDD Personel Yönetmeliğinin 102/d. maddesi uyarınca davacının memuriyetten çıkarma cezasıyla cezalandırılmasının teklif edildiği, anılan teklifin kabulü ile Yüksek Disiiplin Kurulu’nun 18.10.2011 tarihli ve … sayılı kararı üzerine davacıınn memuriyetten çıkarma cezası ile cezalandırıldığı anlaşılmaktadır.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır,
İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa’nın 128. maddesinin ikinci fıkrasında, “Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.” denilmek suretiyle memurlar ve diğer kamu görevlileri, özlük hakları bakımından yasal güvenceye kavuşturulmuştur.
Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin ve bu kapsamda yer alan TCDD İşletmeleri personelinin statü haklarını doğrudan etkileyen disiplin işlemlerinin “diğer özlük işleri” kavramı kapsamına girdiğine kuşku bulunmamaktadır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin “Disiplin Cezaları” başlıklı 44. maddesinde ”Teşebbüs veya bağlı ortaklıklardaki hizmetlerin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacıyla sözleşmeli personelin görevleri ile ilgili kusurlu hareketleri, iş yerinde veya dışında teşebbüs ve bağlı ortaklıkla ilgili mevzuata aykırı davranışları nedeniyle kademe ilerlemesinin durdurulması hariç, verilmesi gereken disiplin cezaları ile disiplin cezası vermeye yetkili merciler ve disiplin kurulları hakkında bu Kanun Hükmünde Kararnamede hüküm bulunmayan hallerde teşebbüs veya bağlı ortaklık memurlarının tabi olduğu hükümler uygulanır. Ancak, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiiller için sözleşme ücretinden kesme cezası, aylıktan kesme cezası esaslarına göre uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan KHK’nın “Uygulamanın İzlenmesi” başlıklı 58. maddesinin ikinci fıkrasında; “Sözleşmeli personele ilişkin olarak bu Kanun Hükmünde Kararnamede hüküm bulunmayan hallerde, Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınmak kaydıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” kuralına yer verilmiştir.
22/06/1993 tarih ve 21615 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren TCDD Personel Yönetmeliği, 12/08/2017 tarihli ve 30152 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan TCDD Personel Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına dair Yönetmelik ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Mülga Yönetmeliğin “Amaç” başlıklı 1. maddesi; “Bu Yönetmeliğin amacı, TCDD’de 657 sayılı Kanuna göre çalışan kadrolu personelin hak ve yükümlülükleri ile çalışma şartlarını düzenlemektedir.”, “Memuriyetten Çıkarma Cezasını Gerektiren Fiil ve Haller” başlıklı 102. maddesinin d bendi, “Kuruluşa ait evrakı bilerek kendisine veya başkasına yarar sağlamak için yok etmek veya evrak ve defterler üzerinde değiştirme, bozma ve sahtelikler yapmak veya yaptırmak”, “Yönetmelikte Hüküm Bulunmayan Haller” başlıklı 162. maddesi; “Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan konularda Kuruluş personeli hakkında genel hükümler uygulanır.” olarak düzenlenmiştir.
Dava konusu disiplin cezasına dayanak mülga TCDD Personel Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmış olsa dahi, 399 sayılı KHK’nın 44. maddesi ve 58. maddesinin ikinci fıkrası birlikte değerlendirildiğinde, kuruluş personeline uygulanacak disiplin hükümleri yönünden 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na atıf yapıldığı, bu nedenle davalı idarece davacının fiillerinin 657 sayılı Kanun’un 125. maddesine uygun olup olmadığı yönünden değerlendirilerek işlem tesis edilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
İdare Mahkemesi kararının gerekçesi yerinde bulunmamakta ise de, sözü edilen husus sonucu itibarıyla hukuka uygun bulunan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte bulunmamıştır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesinin 04/02/2020 tarih ve E:2019/7710 K:2020/810 sayılı kararının kaldırılmasına,
2. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
3.Dava konusu işlemin iptaline ilişkin, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesi uyarınca SONUCU İTİBARIYLA ONANMASINA,
4. Davalı idare tarafından karar düzeltme aşamasında yapılan … TL yargılama giderinin davalı idare üzerine bırakılmasına, 23/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.