Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2019/5720 E. , 2020/3554 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/5720
Karar No : 2020/3554
TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNAN TARAFLAR :
1- Davacı : …
VEKİLİ : Av. …
2- Davalı : … Bakanlığı …
(Kapatılan … Başkanlığı)
VEKİLİ : Av. …
3- Davalı : …Bankası A.Ş / …
VEKİLİ : Av…
İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Devlet Memurları Yerleştirme Sınavı sonucu …Bankası A.Ş Genel Müdürlüğüne yerleştirme işlemi yapılan ancak ataması yapılmayan davacı tarafından, atamasının yapılmamasına ilişkin işleme karşı açılan davada … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarihli E:…, K:… sayılı ısrar kararının Danıştay idari Dava Daireleri Kurulunun 17/10/2008 tarihli E:2005/98, K:2008/1795 sayılı kararı ile onanması, bu onama kararına karşı davalı idarenin karar düzeltme isteminin Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 03/06/2013 tarihli E:2009/715, K:2013/2204 sayılı kararıyla reddedilerek kesinleşmesi üzerine, ataması zamanında yapılmayarak yoksun kaldığı 206.114,00 TL maddi, 10.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 216.114,00 TL tazminatın hak ediş tarihlerinde itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacının Devlet Memurları Yerleştirme Sınavı sonucu yerleştirme belgesiyle 26/03/2001 tarihinde … Bankası A.Ş Genel Müdürlüğüne başvurduğu, ancak başvurusu kabul edilmeyerek atanması için gerekli evrakların teslim alınmadığı, atanmama işlemine karşı 18/06/2001 tarihinde … İdare Mahkemesi’nde iptal davası açtığı, iptal davası sonucu 14/10/2002 tarihinde … Bankası A.Ş Genel Müdürlüğünde güvenlik elemanı olarak işe başladığı, …. İdare Mahkemesi iptal kararı üzerine davalı idare tarafından yürütmenin durdurulması istemli temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay 12. Dairesi’nce yürütmenin durdurulması kararı verildiği, bu karar üzerine davacı 03/01/2003 tarihli onay ile 09/01/2003 tarihinde görevinden ayrıldığı, Danıştay 12. Dairesince temyiz incelemesi sonucu Ankara 6. İdare Mahkemesi kararını bozması üzerine … İdare Mahkemesince iptal kararında ısrar ettiği ve Danıştay İdari Dava Dairesince ısrar kararını kabul edildiği, bunun üzerine 12/01/2005 tarihli onay ile tekrar göreve atandığı, ancak davacının göreve başlamaması üzerine 03/03/2005 tarihli onay ile atama işlemi iptal edildiği, bunun üzerine çalışmadığı sürelerde hak kaybına uğradığı gerekçesiyle iş bu davanın açıldığı, bahsi geçen mahkeme kararları gereği davacının maddi yönden tazminata hak kazandığı yönünden duraksama bulunmadığı, Mahkemece … tarihinde ara kararla davalı idareden davacının … İdare Mahkemesi’nde iptal davasını açtığı 18/06/2001 tarihinden, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 03/06/2013 tarihli E:2009/715, K:2013/2204 sayılı karar düzeltme isteminin reddine İlişkin kararı üzerine davalı idarede nihai olarak işe başladığı tarihe kadar (2013 yılında) geçen sürenin aylar itibariyle, çalıştığı ve çalışmadığı ayları ve çalışmadığı aylar için de, çalışmış olması halinde kendisine ödenecek olan parasal haklarının (maaş ve varsa tazminatlar) ne kadar olduğu sorulmuş, 28/06/2015 tarihinde verilen cevapta çalışsaydı hak edeceği ücret toplamının 140.220,68 TLolduğunun bildirildiği, çalıştığı sürelere ilişkin aldığı 3.327,40 TL’nin mahsubu sonucu, davacının maddi kaybının 136.893,28 TL olduğu, davacının yargı kararıyla doğan maddi tazminat hakkının manevi tazminata yol açmayacağı gerekçesiyle dava konusu 206.114,00 TL maddi tazminatın 136.893,28 TL’lik kısmının kabulüne, 69.220,72 TL’lik kısmının reddine, 10.000,00 TL manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …İdari Dava Dairesince; İstinafa konu idare mahkemesi kararının dava konusu 206.114,00 TL maddi tazminatın 136.893,28 TL kısmının kabulü ile 69.220,72 TL lik kısmı ve 10.000,00 TL manevi tazminat isteminin reddine ilişkin kısmının hukuka uygun olup kaldırılmasını gerektiren bir husus bulunmadığından bu kısımlara dönük tarafların istinaf başvurularının reddine, davacının mahkemece kabul edilen 136.893,78 TL lik maddi tazminatın hak ediş tarihinden itibaren faiz ödenmesi istemi yönünden istinaf başvurusunun, davanın açıldığı tarihinden itibaren yasal faiz hesaplanması gerektiği, Mahkemece, davacının alacağına faiz istemi yönünden hüküm kurulmamasında hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle, davalı idarelerin istinaf başvurusunun reddine, davacının istinaf başvurusunun ise maddi tazminatın 69.220.72 TL kısmı ile manevi tazminatın reddine ilişkin kısmına yönelik olarak reddine, maddi tazminata faiz hükmedilmemesi nedeniyle kabulüne ve mahkemece kabul edilen 136,893,78 TL tazminata davanın açıldığı 27.12.2013 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi davalı idarelerce ödenmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, maddi tazminat talebinin 69.220,72 TL kısmının reddine ilişkin kısmının ve manevi tazminat talebinin reddine ilişkin kısmının hukuka aykırı olduğu, hiçbir katsayı, derece, kademe yükselmesi hesaba katılmadan hesaplama yapıldığı, hükmedilen maddi tazminata hakediş tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken dava tarihi olan 27/12/2013 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
Davalı … Bakanlığı (Kapatılan … Başkanlığı) tarafından, bağlı yetki içinde hareket eden idarenin tazminat talebinden sorumluluğu bulunmadığı, her iptal edilen atamada sırf yasa gereği teklifte bulunduğu için mali açıdan sorumlu tutulması halinde görevini yapamaz hale geleceği ileri sürülmektedir.
Davalı … A.Ş tarafından, davacının bankada devlet memuru olarak çalışmak istediği, ancak davalı bankanın özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösterdiği, …İdare Mahkemesinin … tarihli E:…, K:… sayılı iptal kararı gereğince davacı ile özel hukuk hükümlerine göre sözleşme imzalandığı, anılan kararın bozulması üzerine ataması iptal edilen davacı hakkında bu defa …İdare Mahkemesinin … tarih E:…, K:.. sayılı kararı ile verilen iptal kararı uyarınca davacının atamasının yapıldığı, ancak davacının yurt dışında olduğundan göreve başlamadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :
Davacı tarafından, davalı idarelerin temyiz taleplerinin reddi gerektiği savunulmuştur.
Davalı … Başkanlığı tarafından, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarelerin temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, davalı … Başkanlığı hasım mevkiinden çıkarılarak 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 123. ve Geçici 3. maddeleri gereğince … Bakanlığı hasım mevkiine alındıktan, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının Devlet Memurları Yerleştirme Sınavı sonucu … Bankası A.Ş Genel Müdürlüğüne yerleştirildiği ve 26/03/2001 de başvurduğu, ancak başvurusu kabul edilmeyerek atanması için gerekli evrakların teslim alınmadığı, atanmama işlemine karşı 18/06/2001 tarihinde … İdare Mahkemesi’nde iptal davası açtığı, iptal davası sonucu 14/10/2002 tarihinde …Bankası A.Ş Genel Müdürlüğünde güvenlik elemanı olarak işe başladığı, … İdare Mahkemesi iptal kararı üzerine davalı idare tarafından yürütmenin durdurulması istemli temyize gidilmesi üzerine Danıştay 12. Dairesi’nce yürütmenin durdurulması kararı verildiği, bu karar üzerine davacı 03/01/2003 tarihli onay ile 09/01/2003 tarihinde görevinden ayrıldığı, Danıştay 12. Dairesince temyiz incelemesi sonucu … İdare Mahkemesi kararını bozması üzerine … İdare Mahkemesince iptal kararında ısrar ettiği ve Danıştay İdari Dava Dairesince ısrar kararının kabul edildiği, bunun üzerine 12/01/2005 tarihli onay ile tekrar göreve atandığı, ancak davacının göreve başlamaması üzerine 03/03/2005 tarihli onay ile atama işleminin iptal edildiği anlaşılmıştır.
Bunun üzerine atamasının zamanında yapılmaması nedeniyle yoksun kaldığı 206.114,00 TL maddi tazminat ile 10.000 TL manevi tazminatın hak ediş tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 125. maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kuralına yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İptal ve Tam Yargı Davaları” başlıklı 12. maddesinde; “İlgililer haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştay’a ve idare ve vergi mahkemelerine doğrudan doğruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilirler. Bu halde de ilgililerin 11’inci madde uyarınca idareye başvurma hakları saklıdır.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
DMS ile … A.Ş’ye yerleştirme işlemi yapılan ancak atama işlemi yapılmayan davacının 18/06/2001 tarihinde … İdare Mahkemesi’nde açtığı iptal davası sonucunda verilen iptal kararı gereğince 14/10/2002 tarihinde … Bankası A.Ş Genel Müdürlüğünde güvenlik elemanı olarak işe başladığı, ancak söz konusu iptal kararına karşı davalı idarece yürütmenin durdurulması istemli temyize gidilmesi üzerine Danıştay 12. Dairesi’nce yürütmenin durdurulması kararı verildiği, bu karar üzerine davacının 03/01/2003 tarihli onay ile 09/01/2003 tarihinde görevinden ayrıldığı, Danıştay 12. Dairesince temyiz incelemesi sonucu … İdare Mahkemesi kararını bozması üzerine …İdare Mahkemesinin … tarihli E:…, K:… sayılı kararıyla iptal kararında ısrar ettiği, bunun üzerine 12/01/2005 tarihli onay ile tekrar göreve atandığı, ancak davacının göreve başlamaması üzerine 03/03/2005 tarihli onay ile atama işlemi iptal edildiği anlaşılmıştır.
Mahkemece … tarihli ara kararla davalı idareden davacının … İdare Mahkemesi’nde iptal davasını açtığı 18/06/2001 tarihinden, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 03/06/2013 tarih E:2009/715, K:2013/2204 sayılı karar düzeltme isteminin reddine ilişkin kararı üzerine davalı idarede nihai olarak işe başladığı tarihe kadar (2013 yılında) geçen sürenin aylar itibariyle, çalıştığı ve çalışmadığı ayları ve çalışmadığı aylar için de, çalışmış olması halinde kendisine ödenecek olan parasal haklarının (maaş ve varsa tazminatlar) ne kadar olduğu sorulmuş, 28/06/2015 tarihinde verilen cevapta çalışsaydı hak edeceği ücret toplamının 140.220,68 TL olduğunun bildirildiği, çalıştığı sürelere ilişkin aldığı 3.327,40 TL’nin mahsubu sonucu, davacının maddi kaybının 136.893,28 TL olduğu belirlenmişse de, davacının … İdare Mahkemesinin … tarihli E:…, K:… sayılı ısrar kararı üzerine 12/01/2005 tarihli onay ile tekrar göreve atandığı, ancak davacının iradesi ile göreve başlamaması üzerine 03/03/2005 tarihli onay ile atama işleminin iptal edildiği, bu tarihten itibaren davalı idarenin hukuka aykırı işlemi nedeniyle davacının yoksun kaldığı parasal haktan söz edilemeyeceği anlaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu 206.114,00 TL maddi tazminatın 136.893,28 TL’lik kısmının kabulü, 69.220,72 TL’lik kısmının reddi, 10.000,00 TL manevi tazminat isteminin reddi yolundaki … İdare Mahkemesi kararına karşı davalı idarelerce yapılan istinaf başvurusunun reddi, davacının istinaf başvurusunun ise maddi tazminatın 69.220.72 TL kısmı ile manevi tazminatın reddine ilişkin kısmına yönelik olarak kısmen reddine, maddi tazminata faiz hükmedilmemesi nedeniyle kısmen kabulüne ve mahkemece kabul edilen 136,893,78 TL tazminata davanın açıldığı 27.12.2013 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizin davalı idarelerce ödenmesi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarelerin temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen kabul, kısmen reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun kısmen kabul kısmen reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere) 05/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.