Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2019/2957 E. , 2023/900 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/2957
Karar No : 2023/900
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) Genel Müdürlüğü Su Tesisleri Daire Başkanlığında elektrik mühendisi olarak görev yapmakta iken hizmetine ihtiyaç duyulmadığı gerekçesiyle sözleşmesinin yenilenmemesine yönelik tesis edilen DİSKİ İnsan Kaynakları ve Eğitim Daire Başkanlığının … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; davacının hakkında yapılan güvenlik soruşturması nedeniyle yasal nitelikteki ve herkes için mutlak anlamda bağlayıcı olan Kanun Hükmünde Kararname uyarınca kamu görevinden çıkarılmak suretiyle kamu hizmetlerinden men edildiği dikkate alındığında; DİSKİ Genel Müdürlüğü bünyesindeki elektrik mühendisliği görevinde hizmetine ihtiyaç kalmadığından bahisle sözleşmesinin yenilenmemesine yönelik tesis edilen işlemin iptali istemiyle açılan işbu davanın konusuz kaldığı sonucuna varılarak, bu aşamadan sonra davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; dava konusu olayda davacının, 23/07/2016 tarih ve 29779 sayılı Resmi Gazete’de yayımlarak yürürlüğe giren 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarıldığı anlaşıldığından sözleşmenin yenilenmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmiş ise de; davacının milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olduğundan 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarıldığı, dava konusu sözleşmenin yenilenmemesine ilişkin işleminin ise, 2017 yılı içerisinde hizmetine ihtiyaç duyulmadığı gerekçesiyle tesis edildiği, dolayısıyla işlemlerin tesisindeki sebep unsurunun farklı olduğu dikkate alındığında kamu görevinden çıkarılmasının, dava konusu sözleşmesinin yenilenmemesine ilişkin işlemi konusuz bırakmayacağı, bu durumda, davanın esasının incelenmesi ve buna göre bir karar verilmesi gerekirken, davacının 667 sayılı KHK ile ihraç edildiğinden bahisle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolunda verilen idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına, uyuşmazlığın esasına geçilmek suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İdarenin hizmetine ihtiyaç duymadığı davacıyı yargı kararı ile istihdam etmeye zorlanamayacağı, süresi sona eren hizmet sözleşmesinin yenilenmemesi ile ilgili olarak idarenin kullanmış olduğu takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanıldığı, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek Bölge İdare Mahkemesince verilen kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) Genel Müdürlüğü Su Tesisleri Daire Başkanlığı bünyesinde elektrik mühendisi olarak görev yapan davacının hizmetine ihtiyaç duyulmadığı gerekçesiyle sözleşmesinin yenilenmemesine yönelik DİSKİ İnsan Kaynakları ve Eğitim Daire Başkanlığı tarafından … tarih ve … sayılı işlemin tesis edildiği, bu işlemin 31/01/2017 tarihinde davacıya tebliği üzerine de temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı görülmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanunun 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 2. fıkrasında, istinafın temyizin şekil ve usullerine tabi olduğu, “İstinaf” başlıklı 45. maddesinin 4. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vereceği, bu halde bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği, 5. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hâkim tarafından bakılmış olması hâllerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye göndereceği, bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verilen kararlarının kesin olduğu kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Belirtilen hükümlerin değerlendirilmesinden; ilk derece mahkemesince verilen kararda istinaf aşamasında tespit edilen maddi veya hukuki eksikliklerin Bölge İdare Mahkemesi tarafından tamamlanarak nihai kararın da Bölge İdare Mahkemesi tarafından verileceğinin genel kural olduğu; ancak, mahkemenin ilk inceleme üzerine vermiş olduğu kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunun haklı görüldüğü veya ilk derece mahkemesindeki davaya görevsiz ya da yetkisiz mahkeme tarafından yahut reddedilmiş ya da yasaklanmış hakim tarafından bakılmış olduğu hallerde, Bölge İdare Mahkemesince karar kaldırılmak suretiyle dosyanın ilgili mahkemeye gönderilmesine kesin olarak karar verileceği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulması durumunda istinaf başvurusunun reddine; hukuka uygun bulmaması durumunda ise istinaf başvurusunun kabulü ile kararı kaldırarak işin esası hakkında yeniden bir karar verecek olan Bölge İdare Mahkemelerince, istinaf incelemesine konu kararın ilk inceleme üzerine ya da görevsiz ya da yetkisiz mahkeme tarafından yahut reddedilmiş ya da yasaklanmış hakim tarafından bakılmış bir davada verilmiş bir karar olmadığı sürece tekrar bir karar verilmek üzere ilk derece mahkemesine gönderilemeyeceği açıktır.
Buna göre; davanın konusu kalmadığı gerekçesiyle verilen karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kararların, ilk inceleme üzerine verilen kararlardan olmadığı ve yukarıda alıntısı yapılan 2577 sayılı Kanun’un 45/5. maddesinde sayılan sınırlı haller arasında yer almaması nedeniyle, 2577 sayılı Kanun’un 45/4. madde hükmü uyarınca Bölge İdare Mahkemesince işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, Dava Dairesince 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 5. fıkrasında yer alan gönderme kararı gibi kabul edilerek dava dosyasının İlk derece Mahkemesine gönderilmesine ilişkin temyize konu kararda usule ve hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, uyuşmazlığın esasına geçilmek suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, kesin olarak, 07/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.