Danıştay 12. Daire Başkanlığı         2019/1775 E.  ,  2023/386 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1775
Karar No : 2023/386

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Burdur İli, Çeltikçi İlçesi’nde Malmüdürü olarak görev yapan davacının, emekli edilmesine ilişkin 29/06/2016 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; emekliliğin Devlet memurlarına bir hak olarak tanınmış olduğu, isteğe bağlı olarak bu hakkın kullanılması durumunda, gerekli şartları taşımak kaydıyla, emekli olma zamanını saptama yetkisi, bu hakkı kullananın iradesine bırakıldığı, dolayısıyla emeklilik hakkına sahip Devlet memurunun emeklilik işlemlerinin yürürlüğe gireceği tarihi kendisinin tayin edebileceği, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun Ek 26. maddesi hükmü karşısında, emeklilik işlemlerinin kurum amirinin onayı ile tekemmülünden sonra, emeklilik isteğinden vazgeçmek mümkün değilse de, idarenin Devlet memurunun sahip olduğu emeklilik hakkını istediği zaman kullanmasına imkan tanıması ve belli bir tarih belirtmek suretiyle isteğe bağlı olarak emeklilik talebinde bulunan Devlet memurunun, bu tarihten önce emeklilik hakkını kullanmaktan vazgeçebileceğini gözetmesi, bu nedenle kişinin emekli olmak için belirttiği tarihten önce emeklilik işlemlerini tekemmül ettirmemesi gerektiği, buna göre, 5434 sayılı kanun’un Ek 26. maddesi hükmü uyarınca, emeklilik onayından sonra emeklilik isteğinden vazgeçmek mümkün değilse de, aynı Kanun’un 39/b maddesi hükmü ile iştirakçilere, istek üzerine emekliye ayrılabilme bir hak olarak tanındığından, makul bir tarih belirtilmek suretiyle yapılan isteğe bağlı emeklilik talepleri yönünden, ilgililerin emekli olmak istedikleri tarihten önce bu taleplerinden vazgeçebileceklerinin kabulünün gerektiği, bu durumda emekli olmak istediği 16/07/2016 tarihinden önce emeklilik isteminden vazgeçtiğini davalı idareye bildiren (01/07/2016) davacının, vazgeçme talebinin kabul edilerek emeklilik onayının geri alınması gerekirken, aksi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediğinden bahisle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun Ek 26. maddesi uyarınca, istek üzerine emekliliğin kurumun en yüksek amirinin onayı ile tekemmül etmesinden sonra emeklilik isteğinden vazgeçmenin mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davalı idarede malmüdürü olarak görev yapan davacı, 12/03/2015 tarihinde davalı idareye başvurarak 16/07/2016 tarihinden itibaren emekliye ayrılma isteğinde bulunmuş ve davalı idarenin 29/06/2016 tarihli işlemiyle, davacının 15/08/2016 tarihi itibarıyla emekliye ayrılması istemi uygun görülmüştür.
Davacı tarafından, 01/07/2016 tarihinde davalı idareye başvurularak, emeklilik isteğinden vazgeçildiği bildirilmiş ancak davalı idarece emeklilik isteğinin uygun görülerek, emekliye sevkinin yapıldığı hususunun … tarih ve … sayılı işlemle davacıya bildirilmesi üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 19. maddesinde, “Devlet memurlarının, özel kanununda yazılı belirli şartlar içinde, emeklilik hakları vardır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na 5754 sayılı Kanun’un 68. maddesiyle eklenen “5434 sayılı Kanuna İlişkin Geçiş Hükümleri” başlıklı geçici 4. maddenin dördüncü fıkrasında; “Bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde; iştirakçi iken, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamına alınanlar … hakkında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır…” beşinci fıkrasında ise; “Bu madde kapsamına girenlerin aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması, kesilmesi, yeniden bağlanması, toptan ödemeleri, ilgi devamı, ihya ve borçlanmaları, diğer ödemeler ve yardımlar ile emeklilik ikramiyeleri hakkında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır…” hükmü öngörülmüştür.
5434 sayılı (mülga) Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nun Ek 26. Maddesinde ise; 5434 sayılı Kanun ve ona ek kanunlara göre Sandıkla ilgilendirilenlerin emeklilik işlemlerinin, istek üzerine veya yaş haddi veya malüllük (adi ve vazife malüllüğü) hallerinde, iştirakçinin mensup olduğu kurumun en yüksek amirinin onayı ile tekemmül edeceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda metnine yer verilen yasal düzenlemelerin değerlendirilmesinden, emekliye sevk işleminin, yaş haddi, sicil, disiplin, re’sen emeklilik gibi istisnai hükümler haricinde, esas itibarıyla kamu görevlisinin iradesine bırakıldığı; isteğe bağlı emeklilik uygulamasının özelliği nedeniyle, emekliye sevk onayıyla birlikte ilgilinin emekli statüsüne girdiği, istek üzerine tesis edilen emekliye sevk işleminin, ilgilinin isteğindeki değişiklik nedeniyle geri alınmasının statü hukuku ile bağdaşmayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
Bu durumda, emeklilik talebinin kurumun en yüksek amirince onaylandığı 29/06/2016 tarihinden sonra verilen 01/07/2016 tarihli emeklilikten vazgeçme dilekçesi, emeklilik statüsünün sona erdirilmesi ve tekrar Devlet memuru statüsünü kazanması sonucunu doğurmayacağından, davacının emeklilikten vazgeçme talebinin reddi yolunda tesis edilen işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 08/02/2023 tarihinde kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.