Danıştay Kararı 12. Daire 2018/9664 E. 2023/1294 K. 16.03.2023 T.

Danıştay 12. Daire Başkanlığı         2018/9664 E.  ,  2023/1294 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/9664
Karar No : 2023/1294

TEMYİZ EDEN TARAFLAR :
1- DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …
2- DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ :…

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem :Türk Silahlı Kuvvetlerinde astsubay olarak görev yapmakta iken, işlediği eylem nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma cezası verilen davacı tarafından, bu işlemin iptali istemiyle açtığı davada, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi … Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın reddine dair kararının yargılamanın yenilenmesi ve dava konusu işlemin iptali ile yoksun kaldığı maaş ve özlük haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının yargılamanın yenilenmesi istemiyle verdiği dilekçede ileri sürdüğü nedenlerin, 2577 sayılı Kanun’un 53. maddesinde tek tek sayılan yargılamanın yenilenmesinin istenebileceği nedenler arasında bulunmadığı ve yargılamanın yenilenmesi için Kanun’un aradığı koşulların oluşmadığı anlaşıldığından, yargılamanın yenilenmesi isteminin kabulü hukuken mümkün olmadığı gerekçesiyle yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine, uyuşmazlıkta davalı idarenin vekil ile temsil edildiği görülmekte olup, davacının yargılamanın yenilenmesi isteminin de reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesi karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine, Kararın, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.090,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine ilişkin kısmına gelince; idare lehine avukatlık ücretine hükmedilmesinde hukuka, mevzuata ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından, istinafa konu kararın bu kısmında hukuki isabet görülmediği gerekçesiyle, anılan kararın karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 1.090,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine ilişkin kısmına yönelik davacının istinaf isteminin ise kabulü ile kararın davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının kaldırılmasına karar verilmiştir.

TARAFLARIN İDDİALARININ ÖZETİ :
1- Davacı tarafından; Yargılamanın yenilenmesi talebine konu Kararın hakim sınıfından olmayan 2 sınıf kurmay üye bulunduğu, heyette bulunan üyelerden bazılarının FETÖ/PDY soruşturması kapsamında tutuklandığı, tahkikat aşamasında ifadesinin manevi cebirle alındığı, FETÖ/PDY soruşturmaları kapsamında tutuklananlar ve ihraç edilen hakimler olduğu, bu sebeple bu hakimlerin çekinmeye mecbur oldukları, hakimlerin bağımsız ve tarafsız olarak karar vermedikleri, mahkemenin kanuna aykırı oluştuğu, gerekli inceleme ve araştırma yapılmadan karar verildiği belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının yargılamanın yenilenmesi istemi yönünden bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
2- Davalı idare tarafından; Bölge İdare Mahkemesi kararının, idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesi yönündeki yerel mahkeme kararının kaldırılmasına ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMASININ ÖZETİ :
1- Davacı tarafından; Savunma verilmemiştir.
2- Davalı idare tarafından; Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Askeri Yüksek İdare Mahkemesi … Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı ilk kararın, 20/07/2016 tarihi öncesinde verilmiş bulunduğu ve 2577 sayılı Kanun’a göre temyize tabi bir karar olduğu ve bu nedenle, bahsi geçen karara karşı yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunulması üzerine verilen … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının da, doğrudan temyize tabi olduğu ve temyiz incelemesinin de yine doğrudan Danıştay’da yapılacak olması karşısında, Bölge İdare Mahkemesince görevsizlik kararı verilerek, dosyanın, Danıştay’a gönderilmesi gerekirken, davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun kısmen reddi, kısmen kabulü ile kaldırılmasına (vekalet ücreti yönünden) karar verilmesinde usul kurallarına uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan Bölge Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Türk Silahlı Kuvvetlerinde astsubay olarak görev yapmakta iken, işlediği eylem nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma cezası verilen davacının, bu işlemin iptali istemiyle açtığı davada, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi … Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın reddine ilişkin kararın, yargılamanın yenilenmesi yoluyla kaldırılarak yeniden bir karar verilmesi suretiyle dava konusu işlemin iptali ile yoksun kaldığı maaş ve özlük haklarının yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
11/02/2017 tarih ve 29976 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6771 sayılı T.C. Anayasası’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la Anayasa’ya eklenen Geçici 21. maddenin (E) bendinde, askeri yargının kaldırıldığı ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde görülmekte olan dosyalardan kanun yolu incelemesi aşamasında olanların Danıştay’a, diğer dosyaların ise görevli ve yetkili idari yargı mercilerine bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 ay içinde gönderileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere ilişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 203. maddesinde, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun yürürlükten kaldırıldığı, 36. maddesiyle eklenen 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun geçici 45. maddesinde ise, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde kanun yolu incelemesi aşamasında olanların Danıştay’a, diğerlerinin Ankara İdare Mahkemeleri’ne herhangi bir karara gerek kalmaksızın gönderileceği düzenlenmiştir.
Anılan düzenlemeler değerlendirildiğinde; askeri yargının kaldırıldığı, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun mülga olduğu, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde kanun yolu incelemesi aşamasında olan dava dosyalarının Danıştay’a, diğer dosyaların ise görevli ve yetkili idari yargı mercilerine gönderileceği anlaşılmakla; dava dosyalarının devrini müteakip “usul kurallarının derhal uygulanırlığı ilkesi” gereğince uyuşmazlığın çözümünde 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesiyle eklenen Geçici 8. maddesinde, bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümlerin, 2576 sayılı Kanun’un, bu Kanunla değişik 3. maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanacağı, 2577 sayılı Kanun’un 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun’un 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 1. bendinde ise, idare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabileceği kurala bağlanmıştır.
Anılan Kanun’un Geçici 8. maddesinde belirtilen bölge idare mahkemeleri İstanbul, Bursa, İzmir, Ankara, Konya, Samsun, Erzurum ve Gaziantep illerinde kurulmuş olup, anılan Bölge İdare Mahkemeleri, Adalet Bakanlığı tarafından 07/11/2015 günlü, 29525 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bölge Adliye Mahkemeleri ve Bölge İdare Mahkemeleri’nin Tüm Yurtta Göreve Başlayacakları Tarihe İlişkin Kararı uyarınca 20/07/2016 tarihinde göreve başlamışlardır.
2577 sayılı Kanun’un, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi … Dairesince kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan ve 6352 sayılı Yasa ile değişik “İtiraz” başlıklı 45. maddesinde sayılan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, idare ve vergi mahkemelerince verilen nihai kararlar ile tek hakimle verilen nihai kararlara, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemelerin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine itiraz edilebileceği hüküm altına alınmış olup, 46. maddesinde ise, itiraz yolu öngörülmeyen idare mahkemelerinin nihai kararlarının Danıştay’da temyiz edileceği belirtilmiştir.
Öte yandan; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun’un “Temyiz İncelemesi Üzerine Verilecek Kararlar” başlıklı 49. maddesi, 1. fıkrasında, “Temyiz incelemesi sonunda Danıştay;
a) Kararı hukuka uygun bulursa onar. Kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onar.
b) Kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onar.
2. fıkrasında Temyiz incelemesi sonunda Danıştay;
a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması, sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozar.
3. fıkrasında kararların kısmen onanması ve kısmen bozulması hâllerinde kesinleşen kısım Danıştay kararında belirtilir.
4. fıkrasında Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümleri kıyasen uygulanır.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıdaki açıklamalar ve yürürlükteki mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; Askeri Yüksek İdare Mahkemesi … Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı ilk kararın, 20/07/2016 tarihi öncesinde verilmiş ve 2577 sayılı Kanun’a göre temyize tabi bir karar olduğu ve bu nedenle, bahsi geçen karara karşı yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunulması üzerine verilen … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının da, doğrudan temyize tabi olduğu ve temyiz incelemesinin de yine doğrudan Danıştay’da yapılacak olması karşısında, Bölge İdare Mahkemesince görevsizlik kararı verilerek, dosyanın, Danıştay’a gönderilmesi gerekirken, davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun kısmen reddi, kısmen kabulü ile kaldırılmasına (vekalet ücreti yönünden) karar verilmesinde usul kurallarına uygunluk görülmemiştir.
Nitekim; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 20/01/2021 tarih ve E:2020/916, K:2021/67 sayılı kararı da bu yöndedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan tarafların temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kısmen reddi, kısmen kabulü ile kararın davacı aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının kaldırılması yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.