Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2018/6159 E. , 2020/3192 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/6159
Karar No : 2020/3192
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … ili, … ilçesi … İlköğretim Okulunda öğretmen olarak görev yapmakta iken 16/07/2010 tarihinde emekliye ayrılan davacı tarafından, emekliliğe esas derece ve kademesinin yanlış hesaplanması nedeniyle maddi kayıplarının oluştuğundan bahisle, anılan yanlışlığın düzeltilmesi istemiyle yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ile yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince, davacının toplam 20 yıl, 4 ay hizmet süresi esas alınarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. maddesinin “Ortak Hükümler” başlıklı bölümünün (A) bendi uyarınca 9. derecenin 1. kademesinden başlatılmak suretiyle, başarılı geçen her üç yılına bir derece, artan her yılına bir kademe, 458 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye göre verilen 1 derece, anılan Kanun’un 64. maddesi uyarınca verilecek iki kademe ilavesiyle birlikte, emekli olduğu tarih itibariyle intibakının 1. derecenin 1. kademesinden yapılması gerektiği, bu durumda, 657 sayılı Kanun’un 36/A-12/d maddesinde öngörülen ilkeler dikkate alındığında, davacının emekli olduğu tarih itibariyle emsalinin ulaştığı 1. derecenin 1. kademesine intibakının yapılarak, emekli ikramiyesi ödenmesi ve emekli aylığı bağlanması gerekmesine rağmen, davacının talebinin değerlendirilmeyerek 2. derecenin 2. kademesi üzerinden yapılan intibak işleminde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali ile eksik ödemelerin idareye başvuru tarihi olan 01/10/2010 tarihinden itibaren yürütülen yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ilgili mevzuata göre, Devlet memurlarına istekleri üzerine belirli sürelerde mazeretlerine göre aylıksız izin verilebileceği, ancak memurun aylıksız izine ayrıldığı süre içinde derece ve kademe ilerlemesinin yapılamayacağı, bu sürelere ait kesenek ve karşılıklarının, kendileri tarafından her ay veya 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’nun 102. maddesinde yazılı süreler içinde Sandığa defaaten yatırılması halinde aylıksız izin sürelerinin yalnızca ilgililerin emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirileceği, bu durumda, karşılığı Sandığa ödenen aylıksız 2 yıl izin süresinin, emekli aylığına tesir edeceği ancak derece ve kademe yönünden davacıya avantaj sağlamayacağı açık olduğundan, emeklilik intibakı ile aylık bağlanması işlemlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
17/05/1974 – 04/04/1980 tarihleri arasında fasılalı olarak 10 ay süreyle vekil öğretmenlik yapan davacı, 02/01/1991 tarihinde Emekli Sandığı’na tabi olarak göreve başlamıştır.
12/08/1991 – 15/08/1993 tarihleri arasında 2 yıl ücretsiz izne ayrılmış olup, anılan sürenin 1 yıl, 11 ay, 1 gününün borçlanılması ile kesenek ve karşılık tutarları kuruma yatırılmıştır.
16/07/2010 tarihinde isteğiyle emekliye sevki üzerine 28/07/2010 tarihli işlem ile toplam 20 yıl, 4 ay hizmetine karşılık 2. derecenin 2. kademesi intibakı ve (1600) ek gösterge rakamı esas alınarak 15/08/2010 tarihinden itibaren aylık bağlanarak, emekli ikramiyesi ödenmiştir.
01/11/2010 tarihli başvurusuyla, görevde iken en son kazanılmış hak aylığı yönünden 2. derecenin 2 kademesine, emekli keseneğine esas aylık yönünden ise 1. derecenin 1. kademesine yükseltilmesine rağmen, emeklilik işlemleri sırasında emekliliğe esas derece ve kademesi yönünden yanlışlık yapıldığı, bu durum sonucunda ek gösterge rakamının da hatalı olarak tespit edildiği belirtilerek, emekli aylığı ve ikramiyesindeki yanlışlığın düzeltilmesi ile yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi talep edilmiştir.
Davacının anılan başvurusunun zımnen reddi üzerine, bu işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT VE HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ”Tesis edilen sınıflar” başlıklı 36. maddesinin birinci fıkrasında, ”Bu Kanun’a tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.” hükmüne yer verilmiş olup; ”Ortak Hükümler” bölümünün A) bendinde, Sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselebilecek derece ve kademeleri belirlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 02/01/1991-12/08/1991 tarihleri arasında 7 ay, 10 gün; 15/08/1993-16/07/2010 tarihleri arasında 16 yıl, 11 ay, 1 gün olmak üzere toplam 17 yıl, 6 ay, 11 gün kuruma tabi hizmetinin 2 yıllık yüksekokul mezuniyeti nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36. maddesinin (A) bendi uyarınca 10. derecenin 2 kademesinden başlatılarak her üç yılına bir derece, artan her yılına bir kademe ve 458 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca 15/10/1991 tarihi itibarıyla verilen bir üst derece; anılan Kanun’un 64. maddesine göre, 01/01/2004 ve 01/01/2010 tarihlerinde birer kademe verilmek suretiyle emekliye sevk edildiği 16/07/2010 tarihi itibarıyla kazanılmış hak aylığı intibakının 3. derecenin 3. kademesine ulaştığı, emekli keseneğine esas aylık yönünden ise, davacının kazanılmış hak aylığı intibakında değerlendirilen 17 yıl, 6 ay, 11 gün hizmeti, 12/08/1991-15/08/1993 tarihleri arasındaki 2 yıl ücretsiz izni ile 17/05/1974 – 04/04/1980 tarihleri arasında fasılalı olarak geçen 10 ay hizmeti olmak üzere toplam 20 yıl, 4 ay, 11 gün hizmet süresinin bulunduğu ve bu kapsamda emekliye ayrıldığı 16/07/2010 tarihi itibarıyla 2. derecenin 3. kademesine ulaştığı davalı idarece bildirilmiştir.
Davacı tarafından dosyaya sunulan … Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün 27/04/2010 tarihli işlemi ile hizmet belgesi örneğinde ise, lisans mezunu olarak kabul edilen davacının, emekli keseneğine esas aylık yönünden yapılan intibakında, 02/01/1991 tarihi itibarıyla 9. derecenin 1. kademesinden göreve başlatıldığı belirtilerek, 30/01/2010 tarihi itibarıyla 1. derecenin 1. kademesinde bulunduğu belirtilmiş olup; ayrıca, … Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün 09/08/2010 tarihli yazısı ile 2. derecenin 2. kademesi ve (1600) ek gösterge rakamı üzerinden aylık bağlanan davacıya, 1. derecenin 1. kademesi ile (3000) ek gösterge rakamı üzerinden emekli aylığı bağlanması gerektiği hususu Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü’ne iletilmiştir.
Bu kapsamda davacının üst öğrenim mezuniyet durumunun netleştirilmesi amacıyla Dairemizce verilen 12/09/2019 ve 14/01/2020 tarihli ara kararları ile taraflardan önlisans veya lisans mezuniyetine ilişkin diploma örneğinin ile davalı idareden, davacıya ait hizmet belgesinin istenilmesine karar verilmiştir.
Taraflarca dosya kapsamına sunulan diploma örneği incelendiğinde, davacının Milli Eğitim Bakanlığı iki yıl süreli … Yabancı Diller Yüksekokulundan mezun olduğu, ayrıca davalı tarafından sunulan hizmet belgesi örneğinde ise, ön lisans/yüksekokul mezunu olduğu belirtilen davacının, 02/01/1991 tarihinde 10. derecenin 2. kademesinden göreve başlatılmasıyla emekliye ayrıldığı 16/07/2010 tarihi itibarıyla emekli keseneğine esas aylık yönünden 2. derecenin 2. kademesinde bulunduğu görülmektedir.
Bu durumda, davacının önlisans mezuniyeti dikkate alınarak emekli keseneğine esas aylık yönünden intibakının yeniden değerlendirilmesi suretiyle hüküm kurulması gerektiği dikkate alındığında, davacının lisans mezunu olduğu kabul edilerek 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36. maddesinin birinci fıkrasının “Ortak Hükümler” bölümünün (A) bendi uyarınca 9. derecenin 1. kademesinden başlatılmak suretiyle yapılmış olan intibak hesabında hukuka uygunluk bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali ile eksik ödemelerin idareye başvuru tarihi olan 01/10/2010 tarihinden itibaren yürütülen yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali ile eksik ödemelerin idareye başvuru tarihi olan 01/10/2010 tarihinden itibaren yürütülen yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 14/10/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.