Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2017/2276 E. , 2020/3813 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/2276
Karar No : 2020/3813
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : (Kapatılan) … İdare Mahkemesi … Dairesi Başkanlığı’nın … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararının, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kendi isteği ile 03.05.1984 tarihinde emekli olduktan sonra 13.08.1997 tarihinde yaşanan bir olay nedeniyle … Ağır Ceza Mahkemesinin … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararı ile “adam öldürmek” suçundan cezalandırılan ve bu nedenle hakkında Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayırma işlemi tesis edilen davacının, infazın tamamlanmasından sonra Türk Ceza Kanununun 53.maddesi uyarınca hak yoksunluğunun ortadan kalktığı gerekçesiyle çıkarma cezasının kaldırılması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmektedir.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi kararının özeti: (…) … İdare Mahkemesi …Dairesi Başkanlığı’nın … tarihli ve E:…, K:… sayılı karar ile, 03.05.1984 tarihinde istekle emekliye ayrılan davacının ‘adam öldürmek’ suçundan yapılan yargılama neticesinde ‘on yıl ağır hapis cezası ile mahkumiyetine’ karar verildiği, işbu mahkumiyet hükmünün 27.05.1998 tarihinden geçerli olmak üzere 27.10.2000 tarihinde kesinleştiği, bu karara istinaden mahkumiyet hükmüne dayalı bağlı yetki kapsamında Askeri Ceza Kanunu’nun 30/A ve 926 sayılı TSK Personel Kanunu’nun 107. Maddesi uyarınca Milli Savunma Bakanlığı’nın 11.11.2001 tarihli onayı ile TSK’dan ilişiğinin kesildiği; ancak aradan uzun bir süre geçtikten sonra 09.02.2016 tarihinde bu davanın açıldığı, buna göre davacının 11.11.2001 tarihli işlemi öğrendiği tarihten itibaren 1602 sayılı Kanun’un 40. maddesi gereğince 60 gün içinde işlemin iptali için dava açması ya da 1602 sayılı Kanun’un 35/a madde ve fıkrası gereğince 60 gün içinde bu işlemin kaldırılması ya da değiştirilmesi için ihtiyari başvuruda bulunması gerekirken; yasal dava açma süresi geçirildikten çok sonra davasını açtığı gerekçesiyle davanın süre aşımından reddine karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, açtığı davanın 11.11.2001 tarihli ayırma işleminin iptaline ilişkin olmadığı, memnu haklarının iadesini içeren talebine olumsuz yanıt verilen 23.12.2015 tarihli işlemin iptaline ilişkin olduğu, bu davayı da süresinde açtığı ileri sürülerek … İdare Mahkemesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun 66. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabul edilerek, Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun’un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile (…) … İdare Mahkemesi … Dairesi Başkanlığı’nın … tarihli ve E:…, K:… sayılı karar kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : 03.05.1984 tarihinde istekle emekliye ayrılan davacının ‘adam öldürmek’ suçundan yapılan yargılama neticesinde ‘on yıl ağır hapis cezası ile mahkumiyetine’ karar verildiği, işbu mahkumiyet hükmünün 27.05.1998 tarihinden geçerli olmak üzere 27.10.2000 tarihinde kesinleştiği, bu karara istinaden mahkumiyet hükmüne dayalı bağlı yetki kapsamında Askeri Ceza Kanunu’nun 30/A ve 926 sayılı TSK Personel Kanunu’nun 107. Maddesi uyarınca Milli Savunma Bakanlığı’nın 11.11.2001 tarihli onayı ile TSK’dan ilişiğinin kesildiği, infazının tamamlanmasından sonra idareye müracaat ederek, Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesi uyarınca hak yoksunluğunun ortadan kalkması nedeniyle TSK’dan çıkarma cezasının kaldırılmasını, birtakım parasal ve özlük haklarının geri verilmesini isteyen 13.11.2015 tarihli dilekçesi ile talep ettiği ve bu talebin idarece … tarih ve … sayılı işlemle reddi üzerine 09.02.2016 tarihinde dava açtığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu’nun 40. maddesinde; “Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde dava açma süresi her çeşit işlemlerde yazılı bildirim tarihinden itibaren kanunlarda ayrı süre gösterilmeyen hallerde altmış gündür.”
Aynı Kanun’un 35/b maddesinde; “İlgililer, haklarında idari davaya konu olabilecek bir eylem veya işlemin yapılması için idari makamlara başvurabilirler. Bu halde yetkili makamlar en çok altmış gün içinde bir cevap verirler. Bu süre içinde cevap verilmez ise, istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bitiminden itibaren idari dava açma süresi içinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde dava açabilirler. Dava açılmayan haller ile davanın altmış günlük süre geçtikten sonra açılması sebebiyle dilekçenin reddi halinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra cevap verilirse, bunun tebliğinden itibaren dava açma süresi yeniden işlemeye başlar.” hükmü yer almaktadır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; davacının Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılmasına neden olan ceza hükmünün infazının tamamlanmasından sonra oluşan bu yeni durum nedeniyle yukarıda bahsedilen madde kapsamında idareye müracaat ederek, Türk Ceza Kanunu’nun 53. maddesi uyarınca hak yoksunluğunun ortadan kalkması nedeniyle TSK’dan çıkarma cezasının kaldırılmasını, birtakım parasal ve özlük haklarının geri verilmesini isteyen 13.11.2015 tarihli dilekçesi ile talep ettiği ve bu talebin idarece … tarih ve … sayılı işlemle reddi üzerine 09.02.2016 tarihinde davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; iptali istenilen işlem yeni bir hukuki durum nedeniyle idareye yapılan başvurunun reddine ilişkin işlem olduğundan, davanın bu işlem yönünden incelenerek karara bağlanması gerekirken … İdare Mahkemesi … Dairesince davacının ayırma işlemini öğrendiği 11.11.2001 tarihinden itibaren 60 gün içerisinde dava açmadığı ya da 60 gün içerisinde bu işlemin kaldırılması ve değiştirilmesi için başvuruda bulunmadığı gerekçesiyle davanın süreaşımı nedeniyle reddi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacı isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin, (…) … İdare Mahkemesi … Dairesi Başkanlığı’nın … tarihli ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, 2577 sayılı Kanun’un 36/(a) maddesine göre uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili ve görevli olan … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 19/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.