Danıştay 12. Daire Başkanlığı 2016/6745 E. , 2019/4073 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/6745
Karar No : 2019/4073
DAVACI : …Sendikası /..
VEKİLİ : Av.
DAVALI : Milli Eğitim Bakanlığı / ANKARA
VEKİLİ : …
DAVANIN KONUSU : 30/03/2012 tarih ve 28249 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Uzmanlığı Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4/(h) maddesinde yer alan “… veya yalnızca sözlü sınavı …” ibaresinin, “Yarışma Sınavı” başlıklı 6. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… veya yalnızca sözlü …” ibaresi ile dördüncü fıkrasında yer alan “yetmiş puandan az olmamak kaydıyla en yüksek puandan başlanarak ilân edilen her KPSS puan türünde başvuran adaylardan veya … ” ibaresinin, “Sözlü Sınav” başlıklı 11. maddesinin birinci fıkrasının (b), (ç), (d), (e) bentleri ile üçüncü fıkrasının, “Yarışma Sınavının Değerlendirilmesi ve İlanı” başlıklı 12. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “… yalnızca sözlü sınav yapılması durumunda ise adayın KPSS puanı ile sözlü sınavının …” ibaresi ile ikinci fıkrasında yer alan “… yazılı sınav yapılmışsa …” ve “… yapılmamışsa …” ibarelerinin ve 24/04/2012 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığının resmi internet sitesinde yayımlanan 2012 Millî Eğitim Uzman Yardımcılığı Yarışma Sınavı Kılavuzu’nun iptali istenilmiştir.
DAVACININ İDDİALARI :
Dava konusu Yönetmeliğin ve bu Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanan sınav kılavuzunun, yalnızca sözlü sınav yöntemiyle uzman yardımcısı alımını öngörmesi nedeniyle öznel değerlendirmelere açık olduğu ve hukuk güvenliği ilkesini sarstığı ileri sürülmüştür.
DAVALININ SAVUNMASI :
Dava konusu Yönetmeliğin iptali istenen hükümlerinin ve 2012 Millî Eğitim Uzman Yardımcılığı Yarışma Sınavı Kılavuzu’nun, 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 40. maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Uzman istihdamı” başlıklı Ek 41. maddesine uygun olarak hazırlandığı ileri sürülerek anılan düzenlemelerin hukuka uygun olduğu savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ :
Dava konusu Yönetmeliğin iptali istenen hükümlerinin ve 2012 Millî Eğitim Uzman Yardımcılığı Yarışma Sınavı Kılavuzu’nun, 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 40. maddesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Uzman istihdamı” başlıklı Ek 41. maddesine uygun olarak hazırlandığı görüldüğünden davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI …’IN DÜŞÜNCESİ :
30.03.2012 tarihli 28249 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Uzmanlığı Yönetmeliğinin 4/h maddesinde geçen “…veya yalnızca sözlü sınavı…” ibaresinin, 6/1 maddesinde geçen “…veya yalnızca sözlü..” ibaresi ile 6/4 maddesinde geçen “…yetmiş puandan az olmamak kaydıyla en yüksek puandan başlanarak ilân edilen her KPSS puan türünde başvuran adaylardan veya… ” ifadesinin, 11. Maddenin 1. fıkrasının b,ç,d,e bentleri ile 3. fıkrasının, 12/1 maddesinde geçen “… yalnızca sözlü sınav yapılması durumunda ise adayın KPSS puanı ile sözlü sınavının…” ifadesi ile 12/2 maddesinde yer alan “…yazılı sınav yapılmışsa…”, “…yapılmamışsa…” ibarelerinin ve sadece sözlü sınavını öngören 2012 Millî Eğitim Uzman Yardımcılığı Yarışma Sınavı Kılavuzunun iptali istenilmektedir.
Anayasanın 123. maddesinde “ Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmü yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 40. maddesinde; Mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alınan ve bu Kanunun 36 nci maddesinin Ortak Hükümler Bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde sayılan kadrolara atanmak amacıyla kurumlarca yapılacak olan özel yarışma sınavlarına başvurularda üst yaş sınırı; özel mevzuatında yer alan yaş şartına ilişkin hükümlere bağlı kalınmaksızın sınavın yapıldığı tarihte otuzbeş yaşını doldurmamış olmak şeklinde uygulanacağı, ek 41. maddesinde ise, Uzman yardımcılığına atanabilmek için; 48 inci maddede sayılan şartlara ek olarak, yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak gerektiği, uzman yardımcılarının mesleğe özel yarışma sınavı ile alınacağı, uzman yardımcılığı giriş sınavının merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşacağı kuralına yer verilmiştir.
652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 40. maddesinde; Bakanlık merkez teşkilatında; Millî Eğitim Uzmanları ve Uzman Yardımcıları ile Millî Eğitim Denetçileri ve Denetçi Yardımcıları istihdam edileceği, uzman yardımcıları ve denetçi yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yarışma sınavı, tez hazırlama ve yeterlik sınavı ile diğer hususların yönetmelikle düzenleneceği öngörülmüştür.
Normlar hiyerarşisinde yasalardan sonra gelen yönetmelikler bir yasa hükmüne dayalı olarak hazırlanır ve yasa hükümlerine açıklık getirilmesi suretiyle bu yasa hükümlerinin uygulamaya geçirilmesi amaçlanmasının yanı sıra idarelerin Yasayla kendisine verilmiş olan görevleri idari metinlerle düzenlerken, bu görevlerin gerektirdiği teknik detayların belirlenmesi noktasında da, takdir hakkına sahip olduğu ancak bu takdir hakkının keyfiyeti ifade etmediği açık olup, kamu yararı ve hukuk düzenine uygun olarak kullanılması gerektiği tartışmasızdır.
Dava konusu yapılan 30.03.2012 günlü, 28249 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Uzmanlığı Yönetmeliğinin ihtilafa konu maddelerinin ve 2012 Millî Eğitim Uzman Yardımcılığı Yarışma Sınavı Kılavuzunun dayanağını teşkil eden yasa hükümlerine uygun olduğu, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Dairemizin 16/11/2012 tarih ve E:2012/5098, K:2012/8690 sayılı ehliyet ret kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01/12/2014 tarih ve E:2013/1810, K:2014/4584 sayılı kararı ile bozulması üzerine, bozma kararına uyularak uyuşmazlığın esası hakkında işin gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na, 11/10/2011 tarih ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesi ile eklenen Ek 41. maddenin üçüncü fıkrasında, uzman yardımcılarının mesleğe özel yarışma sınavı ile alınacağı ve uzman yardımcılığı giriş sınavının, merkezi sınav sonuçlarına göre yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşacağı düzenlemesine yer verilmesinin ardından 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 40. maddesine dayanılarak dava konusu Yönetmelik hazırlanmış, bu Yönetmelikte uzman yardımcılığına giriş için yapılacak yarışma sınavının, yazılı ve sözlü veya yalnızca sözlü sınav şeklinde yapılması öngörülmüş, Yönetmelikte idareye tanınan seçim hakkını yalnızca sözlü sınav yapılması yönünde kullanan davalı idare tarafından hazırlanan 2012 Millî Eğitim Uzman Yardımcılığı Yarışma Sınavı Kılavuzu ile de uzman yardımcılığı yarışma sınavının yalnızca sözlü sınav şeklinde yapılacağı duyurulmuştur.
Bakılan dava, dava konusu Yönetmeliğin, yalnızca sözlü sınav yapılmasına, sözlü sınava çağrılacak adayların belirlenmesine, sözlü sınavda adayların değerlendirilme kriterlerine, sözlü sınavda herhangi bir kayıt sistemi kullanılmamasına ve yarışma sınavı sonucunun değerlendirilmesine ilişkin bölümleri ile birlikte bu hükümlere dayanılarak hazırlanan ve uzman yardımcılığına girişte yalnızca sözlü sınav yapılmasını öngören kılavuzun hukuka aykırı olduğu iddiasıyla açılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
Anayasanın 124. maddesinde, “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmü yer almaktadır.
14/09/2011 tarih ve 28054 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 40. maddesinde, Bakanlık merkez teşkilatında; millî eğitim uzmanları ve uzman yardımcıları ile millî eğitim denetçileri ve denetçi yardımcılarının istihdam edileceği, uzman yardımcıları ve denetçi yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yarışma sınavı, tez hazırlama ve yeterlik sınavı ile diğer hususların yönetmelikle düzenleneceği öngörülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na, 11/10/2011 tarih ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesi ile eklenen Ek 41. maddenin üçüncü fıkrasında, uzman yardımcılarının mesleğe özel yarışma sınavı ile alınacağı ve uzman yardımcılığı giriş sınavının, merkezi sınav sonuçlarına göre yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşacağı hükmüne yer verilmiştir.
30/03/2012 tarih ve 28249 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Uzmanlığı Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4/(h) maddesinde, “Yarışma sınavı: Millî Eğitim Uzman Yardımcısı kadrolarına atanacakların seçimi için yapılacak yazılı ve sözlü veya yalnızca sözlü sınavı, ifade eder” hükmüne; “Yarışma Sınavı” başlıklı 6. maddesinin birinci fıkrasında, “Yarışma sınavı, yazılı ve sözlü veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur.” hükmüne; dördüncü fıkrasında, “Sözlü sınava, yetmiş puandan az olmamak kaydıyla en yüksek puandan başlanarak ilân edilen her KPSS puan türünde başvuran adaylardan veya yazılı sınavda başarılı olanlardan, atama yapılacak kadro sayısının en fazla dört katı kadar aday çağrılır. Sınavlarda son sıradaki aday ile eşit puan alan diğer adayların da başvuruları kabul edilir.” hükmüne; “Sözlü Sınav” başlıklı 11. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, “Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü”, (ç) bendinde, “Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı”, (d) bendinde, “Genel yetenek ve genel kültürü”, (e) bendinde, “Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı” hükmüne; üçüncü fıkrasında, “Sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz.” hükmüne; “Yarışma Sınavının Değerlendirilmesi ve İlanı” başlıklı 12. maddesinin birinci fıkrasında, “Yarışma sınavı sonucu; yazılı ve sözlü sınav puanlarının, yalnızca sözlü sınav yapılması durumunda ise adayın KPSS puanı ile sözlü sınavının aritmetik ortalaması alınarak puanı en yüksek adaydan başlanarak atama yapılacak kadro sayısı kadar asıl, asıl aday sayısının yarısı kadar da yedek aday belirlenir. Yedek listede yer alan adayların hakları, ilân tarihini takip eden üç ay için geçerlidir ve daha sonraki sınavlar için müktesep hak veya herhangi bir öncelik teşkil etmez.” hükmüne; ikinci fıkrasında, “Sınav puanlarının eşitliği halinde sırasıyla yazılı sınav yapılmışsa yazılı sınav puanı, yapılmamışsa sözlü sınav puanı, KPSS puanı, diploma notu yüksek olan aday sıralamada üstte yer alır.” hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava Konusu Yönetmeliğin İptali İstenilen Hükümleri ile Bu Yönetmeliğe Dayanılarak Hazırlanan 2012 Millî Eğitim Uzman Yardımcılığı Yarışma Sınavı Kılavuzu’nun İncelenmesi:
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde alt düzeydeki normların, dayanağını üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen kanunlar dayanağını anayasadan, yönetmelikler ise dayanağını kanunlardan almaktadır. Bir normun kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün değildir. Nitekim Anayasanın 124. maddesi de “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.” şeklindeki hükmüyle bunu ifade etmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na, 11/10/2011 tarih ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesi ile eklenen Ek 41. maddenin üçüncü fıkrasındaki, uzman yardımcılarının mesleğe özel yarışma sınavı ile alınacağı ve uzman yardımcılığı giriş sınavının merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşacağı yönündeki hükme uygun olarak hazırlanan dava konusu Yönetmelik ve Kılavuz hükümlerinde üst normlara ve hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL ilk derece yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, …TL temyiz yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, … TL karar düzeltme yargılama giderinin davalı idare üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 29/05/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.