12. Daire 2007/3802 E. , 2010/419 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2007/3802
Karar No: 2010/419
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı): …
Karşı Taraf: …
Vekili: …
İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesince verilen … günlü ve E: …, K: … sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi:21.7.2005 günlü, 25882 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İlköğretim Müfettişlerine ilişkin Yönetmeliğin 15. maddesi ile değişik 42/m maddesi dikkate alındığında ilköğretim müfettişlerinin yetkisizliğinden söz edilemeyeceği dolayısıyla da temyize konu kararın bu nedenle bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacının bir yıl kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işlemin, yetkili olmayan ilköğretim müfettişlerince yapılan soruşturma sonucu düzenlenen rapor esas alınarak tesis edilmesi nedeniyle hukuka aykırı olduğundan bahisle iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
13.8.1999 günlü, 23785 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müftettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği’nin 42/t maddesinde “Valilikçe denetimi uygun görülen diğer okul ve kurumlar” İlköğretim Müfettişlerinin görev alanları kapsamında yer almış, yönetmeliğin 43/d-1 maddesinde de , İl İdaresi Kanunu hükümlerine göre, valilikçe verilecek soruşturma emirleri gereğince resmi ve özel okul ile kurumlarda görevli öğretmen, yönetici ve diğer personel hakkında soruşturma yapmak, aynı maddenin d/8. bendinde, soruşturmalarda, muhbir, şikayetçi, sanık ve tanıkların celbi ve dinlenmesi gibi soruşturmanın gerektirdiği her türlü işlemlerin yerine getirilmesinde ilgili mevzuat hükümlerine göre hareket etmek, anılan Müfettişlerin görev ve yetkileri arasında sayılmıştır.
Bu durumda, Liselerde görev yapan yönetici ve eğitici konumundaki personelin işledikleri suçlar nedeniyle denetim konusunda uzmanlaşmış İlköğretim Müfettişlerinin statüleri bakımından soruşturma ya da inceleme yapabilecekleri sonucuna ulaşılmakla birlikte, Lise öğretmenlerinin branşlarındaki yeterliliklerinin tespiti ve bu konuyla ilgili olarak yapılacak soruşturmaların, branşlara yönelik ayrı bir uzmanlık bilgisini gerektirdiği gözönüne alındığında, branş yeterliliğinin tespiti ve soruşturulmasının, ilköğretim müfettişlerinin denetim alanının dışında tutulacağının da kabulü gerektiği açıktır. Dolayısıyla, Vali tarafından soruşturma yapmak üzere görevlendirilen İlköğretim Müfettişleri tarafından davacı hakkında yapılan ve branş yeterliliği ile ilgili olmayan soruşturmanın, soruşturmacının yetkisi açısından geçersizliğinden söz etmek mümkün değildir.
Bu itibarla, davacının branş yeterliliğinin tespitine yönelik olmayan, eylemlerinin incelenmesi sonucu belirlenen tespitlere dayalı olarak tesis edilen dava konusu işlemin esasının irdelenerek bir karar verilmesi gerekirken, yetkisiz İlköğretim Müfettişlerinin soruşturmasına dayalı olduğu gerekçesiyle, işlemi iptal eden Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü: dava, … İli … Lisesinde edebiyat öğretmeni olarak görev yapan davacının 657 sayılı Yasanın 125/D-ı maddesi uyarınca bir yıl süreyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü ve E: …, K: … sayılı kararıyla, ilköğretim müfettişlerince yapılan soruşturmaya dayalı olarak verilen disiplin cezasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare, Vali tarafından görevlendirilen müfettişin davacının soruşturmasını yapmasında hukuka aykırılık bulunmadığını öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
Olayda, ilköğretim müfettişlerinin liselerde görev yapan öğretmen ya da idareci konumundaki personel hakkında soruşturma yapma yetkilerinin bulunup bulunmadığının irdelenmesi gerekmektedir.
5442 sayılı İl İdaresi Kanununun “Valilerin Hukuki Durumları, Görev ve Yetkileri” başlıklı 9.maddesinin (D) bendinde, Valinin, dördüncü maddenin son fıkrasında belirtilen adli ve askeri teşkilat dışında kalan bütün Devlet daire, müessese ve işletmesini denetleyip teftiş edeceği belirtilmiş, 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 53.maddesinin 3. fıkrasına dayanılarak hazırlanan ve 13.8.1999 günlü 23785 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin müfettiş ve müfettiş yardımcılarının görev alanlarını düzenleyen 42/m maddesinde; Valilikçe denetimi uygun görülen diğer okul ve kurumların görev alanlarını oluşturacağı belirtilmişken, ilköğretim müfettişlerinin soruşturma yaptıkları ve soruşturmayı sonuçlandırdıkları tarihte yürürlükte bulunan ve 21.7.2005 günlü, 25882 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmeliğin 15.maddesi ile değişik 42/g maddesinde; Valilikçe uygun görülen Bakanlığın gözetim ve denetimine tabi diğer okul ve kurumlarla ilgili inceleme ve soruşturma işlerinin ilköğretim müfettişlerinin görev alanlarını oluşturduğu hükmü getirilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliğinin 43. maddesinin soruşturma tarihindeki hali uyarınca ilköğretim müfettişleri; Valilikçe verilecek soruşturma emirleri gereğince Bakanlığın gözetim ve denetimine tabi resmi ve özel okullar ile kurumlarda görevli öğretmen, yönetici ve diğer personel hakkındaki soruşturmaları yapmak ve soruşturmanın gerektirdiği her türlü işlemlerin yerine getirilmesinde ilgili mevzuat hükümlerine göre hareket etmek görev ve yetkisine sahiptir.
Bir diğer ifade ile; yukarıda anılan maddede belirtilmemiş ancak Bakanlığın gözetim ve denetimine tabi olan tüm eğitim kurumlarında inceleme ve soruşturma konusunda kurumsal açıdan ilköğretim müfettişlerinin Valilikçe uygun görülmesi halinde yetkili oldukları açıktır.
Anılan Yönetmelikle; ilköğretim müfettişlerinin yarışma sınavı ile müfettiş yardımcılığına atandıkları, müfettiş yandımcılarının hizmet içi eğitim ve görev başında eğitim olmak üzere 3 yıllık bir eğitim sürecinden geçtikleri, yeterlilik sınavında başarılı olanların ilköğretim müfettişi olarak göreve atandıkları hususları gözönüne alındığında ilköğretim müfettişliğinin kariyer bir meslek olduğu kuşkusuzdur.
Ayrıca; bakılan uyuşmazlıkta, ilköğretim müfettişleri yanında soruşturmanın başına … İl Milli Eğitim Müdürlüğünden bir şube müdürünün de görevlendirilmiş olması, bahsedilen yönetmelik değişikliği yapılmamış olsa idi dahi yapılan soruşturmanın hukuken geçerli olması sonucunu doğuracaktır.
Yukarıda sözü edilen yönetmelik değişikliği ile getirilen düzenleme sonucunda müfettişlerin yetkilerinin genişletildiği anlaşıldığından, kariyer bir meslek haline gelen ve liselerde görev yapan öğretmen ya da idareci konumundaki personel hakkında, denetim konusunda uzmanlaşmış bulunan ilköğretim müfettişlerinin soruşturma ve inceleme yapamayacakları düşünülemez.
Olayda; vali tarafından soruşturma yapmak üzere görevlendirilen ilköğretim müfettişleri ve bir şube müdürü tarafından davacı hakkında yapılan soruşturmanın, soruşturmacıların yetkisiz olduğundan bahisle geçersizliğinden söz etmeye hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, dava konusu işlemin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, soruşturmanın yetkisiz ilköğretim müfettişlerince yapıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda hüküm kurulmasında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesince verilen … günlü ve E: …, K: … sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen nedenler gözetilmek suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 02.02.2010 tarihinde oy birliği ile karar verildi.