12. Daire         1997/1498 E.  ,  1997/2155 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 1997/1498
Karar No: 1997/2155

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili: …
Karşı Taraf: …
Vekili: …

İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

Savunmanın Özeti: Temyizi istenen kararın usul ve kanuna uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerekeceği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Kamu kurumu niteliğine haiz olan Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğü … Demir ve Çelik Fabrikaları Müessesesi Müdürlüğünde işçi statüsünde görev yapmakta iken, hizmet sözleşmesinin feshedilmek suretiyle görevine son verilen davacının, yeniden işe başlatılması yolundaki başvurusunun reddine dair dava konusu işlemin, usule ve hukuka uygunluğunun denetiminin idari yargının görev alanına girdiği açık olup; Mahkemece işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, davanın görev yönünden reddedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davacının temyiz isteminin kabulüyle İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmüştür.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava; … Demir ve Çelik Fabrikaları Müessesesi Müdürlüğünde 1475 sayılı İş Kanununa tabi işçi olarak görev yapmakta iken iş akdi feshedilen davacının, yeniden işe başlatılması için yaptığı başvurusunun reddine ilişkin 26.7.1993 günlü, 71.04.123/21950 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1.maddesinde, iş kanununa dayanan her türlü hak iddialardan doğan hukuk uyuşmazlıklarının İş Mahkemelerinde çözümleneceğinin hükme bağlandığı; davacının, davalı idarede işçi statüsünde çalışmakta iken 7 Eylül 1981 tarihinde T.C.K’nun 142/4.madesine aykırı davrandığı gerekçesiyle gözaltına alındığı, daha sonra tutuklandığı ve 3 Ocak 1983 tarihinde cezasının bittiği, bu arada davacının 9 aylık ücretsiz izin süresinin bitiminde iş akdinin feshedildiği; TCK’nun 142.maddesinin 3713 sayılı Yasa ile yürürlükten kaldırılması üzerine davacının yeniden göreve dönme isteğinde bulunduğu, başvurusunun reddi üzerine bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığının dosyanın incelenmesinden anlaşıldığı; dava konusu uyuşmazlığın, davacının yeniden işe alınmasına yönelik olması ve iş kanunu ile iş akdine dayanan hak iddiasından doğması nedeniyle görüm ve çözümünün adli yargının görev alanına girdiği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Davacı, Türk Ceza Kanununun 142.maddesinin 3713 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırıldığını, yeniden işe başlatılması için 7.7.1993 tarihinde yaptığı başvurusunun reddine dair işlemin hukuka uygunluğunun denetiminin idari yargı merciilerince yapılması gerektiğini ileri sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
12.4.1991 günlü, 20843 sayılı Resmi Gazetede (Mükerrer) yayımlanarak yürürlüğe giren 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 23/c. maddesi ile 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 140,141,142 ve 163 maddeleri yürürlükten kaldırılmış olduğundan; TCK’nun anılan maddelerini ihlal suçundan dolayı ceza almış kişilerin haklarında verilmiş olan cezaların tüm sonuçlarıyla birlikte ortadan kalktığı açık ise de; belirtilen durumdaki kişilerin memuriyetle doğrudan irtibatlarının kurulduğundan ve idarenin de bu durumdaki kişileri doğrudan göreve başlatma konusunda mutlak bir zorunluluk içinde bulunduğundan sözedilemeyeceği açıktır.
Olayda; Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı … Demir ve Çelik Fabrikaları Müessesesi Müdürlüğünde 1475 sayılı iş kanunu hükümlerine göre işçi olarak görev yapmakta iken, 6.9.1981 tarihinde gözaltına alınması nedeniyle 9. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 52. Maddesi uyarınca 28.10.1981 günlü, 50/28515 sayılı müessese müdürlüğünün oluru ile 9 ay ücretsiz izinli sayılan ve üzerine atılı bulunan suçtan dolayı yargılanması sonucu … Sıkıyönetim Askeri Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla TCK’nun 142/5. maddesine muhalefet suçundan neticeten bir yıl, dört ay süreyle ağır hapis cezası ile cezalandırılan davacının, daha sonra hakkında verilen cezanın 3713 sayılı Yasa ile bütün sonuçlarıyla birlikte ortadan kalktığından bahisle göreve iadesi için 7.7.1993 tarihinde yaptığı başvurusunun idarece, 1475 sayılı İş Kanununun 17/11-f maddesi uyarınca 6.6.1982 tarihinden geçerli (bildirimsiz olarak) iş akdi feshedildiğinden, eski işine yeniden iadesinin mümkün olmadığı nedeniyle reddi üzerine, bu işlemin iptali istemiyle 2.9.1993 tarihinde dava açtığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.
Belirtilen duruma göre; davacının, 3713 sayılı Yasa uyarınca yeniden işe başlatılması yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemin davalı idare ile davacı arasında henüz bir özel hukuk ilişkisinin kurulmamış olması nedeniyle kamu gücüne dayanılarak tesis edildiğinde ve bu işlemin de idari nitelikte bir işlem olduğunda kuşkuya yer bulunmadığından; İdare Mahkemesince uyuşmazlığın esasının incelenmesi gerekirken davanın görev yönünden reddedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3.fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 13.10.1997 tarihinde oybirliği ile karar verildi.