12. Daire         1996/3203 E.  ,  1999/1656 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/3203
Karar No: 1999/1656

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili: …
Karşı Taraf: …
Vekili: …

İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir neden de bulunmadığından anılan kararın onanması gerektiği düşünülmüştür.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacının 4045 sayılı Kanunun geçici 2. Maddesi uyarınca eski görevine veya eşdeğer bir göreve atanmak için yaptığı başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davanın reddi yolunda verilen kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
4045 sayılı Yasanın geçici 2. maddesi ile sıkıyönetim komutanlarının istemleri üzerine görevine son verilenlerin ilk kez kamu görevine girdikleri tarihte bu görev için belirlenen nitelikleri yitirmemiş olanların bu kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde müracatları halinde yaş koşulu aranmaksızın ve emeklilik yaş haddinin aşılmamış bulunması koşuluyla eski görevlerine veya eşdeğer bir göreve atanacakları hükme bağlanmış olup, bu hüküm ile madde kapsamına giren ve maddede belirtilen şartları taşıyan personelin göreve alınması zorunlu olup yeniden göreve alıp almama konusunda idareye takdir yetkisi tanınmamıştır.
Olayda, davacının eski göreve veya eşdeğer bir göreve atanması isteminin idarece daha önce verilen göreve atanma isteminde bulunmadığı gerekçesiyle reddedilmiş ise de; davacının daha önce idarece verilen göreve atanma isteminde bulunmamasının daha sonra yürürlüğe giren 4045 sayılı yasanın kendisine tanıdığı haktan yararlanmasına engel olamayacağından idarece davacının maddede belirtilen şartları taşıyıp taşımadığı konusunda bir inceleme ve değerlendirme yaparak sonucuna göre işlem tesis edilmesi gerekirken daha önce verilen görevi kabul etmediği gerekçesiyle istemin reddinde hukuka uyarlık bulunmadığından aynı gerekçelerle davanın reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle idare mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
… Demir ve Çelik Fabrikaları Müessesesinde Genel Elektrik Tesisleri Yapım Müdürü iken 1402 sayılı Yasa uyarınca 1.4.1981 tarihinde görevine son verilen davacı, 4045 sayılı Yasanın geçici 2.maddesi uyarınca eski görevine veya eşdeğer bir göreve atanmak için yaptığı başvurunun, daha önce Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu’nun 1402 sayılı Yasa ile ilgili içtihadı birleştirme kararı uyarınca Başmühendis olarak atandığı halde göreve başlamaması nedeniyle atamasının iptal edildiğinden bahisle reddine ilişkin işlemin iptali, açıkta kaldığı sürelere ait parasal haklarının hakediş tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, özlük haklarının tanınmasına hükmedilmesi istemiyle dava açmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; 4045 sayılı Kanunun geçici 2.maddesinde, 12.9.1980 tarihinden başlıyarak Sıkıyönetim Komutanlıklarının istemleri üzerine bölgelerinde genel güvenlik, asayiş veya kamu düzeni açısından çalışmaları sakıncalı görülenlerin, ilk kez kamu görevine girdikleri tarihte bu görev için ilgili mevzuatında veya toplu sözleşmelerinde öngörülen nitelikleri yitirmemiş olmaları ve Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde müracaatları halinde yaş koşulu aranmaksızın ve emeklilik yaş haddinin aşılmamış bulunması koşuluyla, görevlerine son verildikleri tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit derecenin aynı kademesinden, ayrıldıkları tarihteki eski görevlerine veya eşdeğer bir göreve başvurma tarihinden itibaren en geç 60 gün içinde iade edilecekleri hükme bağlanmak suretiyle idarelerin madde kapsamına giren kamu görevlilerini ve işçileri görevlerine iade etmekle yükümlü kılındığı ancak, Sıkıyönetim Komutanlığının emri ile görevine son verilen davacının sıkıyönetimin kalkması nedeniyle eski görevine iadesi için yaptığı başvuru üzerine, görev yaptığı ünitenin kaldırılmış olması nedeniyle müdürlük görevine değil aynı seviyede ve mali haklara sahip Başmühendis kadrosuna atanmasına rağmen bu görevi tenzili rütbe sayarak kabul etmediği tartışmasız olduğundan 4045 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden öncede olsa bu yasa ile tanınan haklardan aynen yararlanma olanağını sağlayan idarede çalışmak istemeyen davacının durumunun artık 4045 sayılı Yasa kapsamı dışında değerlendirilmesi gerektiği bu nedenle de davacının 4045 sayılı Yasa uyarınca eski görevine veya eşdeğer bir göreve atanma isteminin reddine ilişkin işlemde yasaya aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Davacı, Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu kararı üzerine yapılan ataması sonrası göreve başlamamış olmasının 4045 sayılı Yasa uyarınca eski görevine veya eşdeğer bir göreve atanmasına engel teşkil etmediğini, 4045 sayılı Yasanın geçici 2.maddesinde öngörülen koşulları taşıdığını öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
4045 sayılı Yasanın geçici 2.maddesiyle, 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu ile ek ve değişikliklerine göre 12.9.1980 tarihinden başlıyarak sıkıyönetim komutanlıklarının istemleri üzerine bölgelerinde genel güvenlik, asayiş veya kamu düzeni açısından çalışmaları sakıncalı görülen veya hizmetlerine son verilenlerin, ilk kez kamu görevine girdikleri tarihte bu görev için ilgili mevzuatında veya toplu iş sözleşmelerinde öngörülen nitelikleri yitirmemiş olmaları ve bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde müracaatları halinde yaş koşulu aranmaksızın ve emeklilik yaş haddinin aşılmamış bulunması koşuluyla, görevlerine son verildikleri tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit derecenin aynı kademesinden, ayrıldıkları tarihteki eski görevlerine veya eşdeğer bir göreve, başvurma tarihinden itibaren en geç 60 gün içinde iade edilecekleri bu suretle göreve ve işe alınanlarla iade edilenlere, geçmişe yönelik olarak aylık ve diğer özlük haklarının verilmeyeceği, açıkta geçen sürelerinin değerlendirilmeyeceği hükme bağlanmıştır.
Bu nedenle, madde kapsamına giren ve maddede belirtilen şartları taşıyan personelin yasada belirtilen sürede başvurmaları halinde idarece göreve alınması zorunlu olup, bu konuda idareye takdir yetkisi tanınmamıştır.
Bu durumda, … Demir ve Çelik Fabrikaları Müessesesinde Genel Elektrik Tesisleri Yapım Müdürü iken 1402 sayılı Yasa uyarınca 1.4.1981 tarihinde görevine son verilen davacının, 4045 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesi üzerine bu Yasanın geçici 2.maddesi uyarınca eski görevine veya eşdeğer bir göreve atanmak için 3.4.1995 tarihinde yaptığı başvuru üzerine durumunun bu madde hükmü çerçevesinde incelenip değerlendirilerek buna göre bir işlem tesis edilmesi gerekirken daha önce Danıştayın 1402 sayılı Yasa uyarınca görevine son verilenlerin göreve iadeleriyle ilgili İçtihadı Birleştirme Kurulu kararı ve bu karara dayanarak yaptığı başvuru üzerine Başmühendislik kadrosuna atandığı halde görevine başlamadığından bahisle talebinin reddedilmesine ilişkin işlemde ve aynı gerekçelerle davanın reddi yolunda verilen kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Çünkü davacının İçtihadı Birleştirme Kurulu kararı üzerine göreve atandığı halde görevine başlamamış olması hususu 4045 sayılı Yasa ile tanınan haktan yararlanmasına engel teşkil etmemektedir. 4045 sayılı Yasada da bu konuya ilişkin koşul yer almamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle, … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3.fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine 28.9.1999 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

(X)KARŞI OY
Temyize konu İdare Mahkemesi kararı hukuk ve usule uygun bulunduğundan onanması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına karşıyım.