12. Daire 1996/1500 E. , 1998/1069 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 1996/1500
Karar No: 1998/1069
Davacı: …
Davalı: …
İsteğin Özeti: 15.7.1967 tarihinde ortaokul mezunu olarak … Devlet Hastanesinde göreve başlayan ve 9.9.1993 tarihinde liseden mezun olan davacı, 657 sayılı Yasanın 243 sayılı KHK ile değişik 37.maddesi uyarınca bir derece yükseltilmesi yolundaki başvurusunun reddine ilişkin … il Sağlık Müdürlüğünün 5.12.1995 günlü ve 3973 sayılı işleminin ve bu işlemin dayanağı olan Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 11.10.1995 günlü ve 138219 sayılı Genelgesinin 4 (b) maddesini iptali ile 2.dereceye terfi ettirilmesini istemektedir.
Savunmanın Özeti: … Devlet Hastanesi memur kadrosunda görev yapan davacının 4.derecenin 9.kademesinden maaş aldığı, 190 sayılı KHK’nin eki olarak yayımlanan Bakanlığa ait kadro cetvellerinde memur ünvanlı kadrolardan en yüksek derecenin 5.derece olarak belirlendiği, davacının talebinin kabul edilmesinin fiilen mümkün olmadığı, bu durumda davacının 37.madde uyarınca “kadro şartı aranmaksızın” terfi edebileceği derecenin 4.derece olduğu, iptali istenen genelgenin Maliye Bakanlığının 118.Seri Nolu Genel Tebliği dikkate alınarak hazırlandığı, bu genelgenin münferiden iptalinde davacının menfaati bulunmadığı, davacı hakkında tesis olunan işlem ile bu işlemin dayanağı olan genelgenin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Yasal dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacı 2 derece kadroya terfi ettirilmemesine ilişkin işlemin ve işleme dayanak teşkil eden Sağlık Bakanlığının 11.10.1995 günlü, 138219 sayılı genelgesinin ilgili kısmının iptalini istemektedir.
Dava konusu genelgenin iptali istenen 4/b maddesinde, memur ünvanıyla görev yapan ve 5.derece kadroda olduğu halde 4.derecenin 4. ve ileri kademelerinden aylık alan personele 37.maddenin uygulanmayacağı dolayısıyla 3. ve daha yukarı derecelere yükseltilmesinin mümkün olmadığı belirtilmiştir.
657 sayılı Kanunun değişik 37.maddesinde, bu kanun hükümlerine göre öğrenim durumları hizmet sınıfları ve görev ünvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecenin 4.kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son altı yıllık sicil notu ortalaması 90 ve daha yukarı olanlardan son sicil notu olumlu bulunanların kazanılmış hak aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir” hükmü yer almış bulunmaktadır.
Görüldüğü gibi maddede kimlerin hangi koşullarda 37.maddeden yararlanacağı açık bir biçimde düzenlenmiş ve bir üst dereceye yükselmek için kadro şartı aranmamıştır.
Dava konusu genelge hükmü ile de 5.derece kadroda memur ünvanı ile görev yapan ve 4.derecenin 4. ve daha yukarı kademelerinden aylık alan personelin 37.maddeden yararlanamayacağı belirtilmiş ve sözkonusu düzenlemede 37.maddeden yararlanamayacak ilgililerin öğrenim durumları belirtilmediği gibi, bu durumda olanların hangi nedenle 37.maddeden yararlanamayacakları açıklanmamıştır.
Ancak idarece, kurumda 1. ve 4. derece memur kadrosunun bulunmaması nedeniyle 5. derece memur kadrosunda görev yapan ve 4 derecenin 4 ve daha yukarı kademelerinden aylık alanlarla kadrosuzluk nedeniyle 37.maddeden yararlanarak bir üst derece olan 3.dereceye yükseltilemiyecekleri savunulduğundan sözkonusu düzenlemenin kadrosuzluk nedeniyle tesis edildiği anlaşılmakta olup, yukarıda da açıklandığı gibi 37.maddedeki koşulları taşıyan ilgililerin bir üst dereceye yükseltilmelerinde kadro koşulu aranmayacağından sözkonusu düzenlemenin 37.maddenin kapsamını daraltıcı nitelik taşıdığı dolayısıyla dayanağı olan yasa hükmüne aykırı bulunduğundan iptali gerektiği düşünülmektedir.
Davanın, davacının 37.maddeden yararlanamayacağına ilişkin işlemin iptaline gelince;
Lise mezunu olan ve öğrenim durumu itibariyle 3.derecenin son kademesine kadar yükselebilecek olan davacının 4.derecenin 9.kademesinden aylık aldığı ve öğrenim durumu itibariyle henüz azami yükselebileceği derecenin dördüncü kademesine gelmediği ve bu aşamada 37.maddeden yararlanarak bir üst dereceye yükseltilmesine hukuken olanak bulunmadığı anlaşıldığından davanın bu kısmının reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava; 15.7.1967 tarihinde ortaokul mezunu olarak … Devlet Hastanesinde göreve başlayan ve 9.9.1993 tarihinde liseden mezun olan davacının, 657 sayılı Yasanın 243 sayılı KHK ile değişik 37.maddesi uyarınca bir derece yükseltilmesi için yaptığı başvurunun reddine ilişkin … İl Sağlık Müdürlüğünün 5.12.1995 günlü, 3973 sayılı işleminin ve bu işlemin dayanağı olan Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 11.10.1995 günlü 138219 sayılı Genelgesinin 4.maddesinin (b) fıkrasının iptali ile 2.dereceye terfi ettirilmesi istemiyle açılmıştır.
657 sayılı Yasanın 243 sayılı KHK ile değişik 37.maddesinde; “Bu Kanun hükümlerine göre öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev ünvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan veya daha yukarı olanlardan son sicil notu olumlu bulunanların kazanılmış hak aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 11.10.1995 günlü ve 138219 sayılı Genelgesinin dava konusu edilen 4.maddesinin (b) fıkrasında, “memur ünvanıyla görev yapan ve 5.derece kadroda olduğu halde 4.derecenin 4 ve daha ileri kademelerinden aylık alan personele 37.madde hükmü uygulanmayacaktır. Yani bu personelin anılan madde hükmü uygulanarak 3 ve daha yukarı derecelere yükseltilmesi mümkün değildir.” şeklinde düzenleme getirilmiştir.
Olayda, davacının 15.7.1967 tarihinde ortaokul mezunu olarak … Devlet Hastanesinde göreve başladığı, 6.6.1991 tarihinde 657 sayılı Yasanın 64.maddesi uyarınca 5.derecenin 4.kademesinden, 5.derecenin 5.kademesine getirildiği, 9.9.1993 tarihinde liseden mezun olduğu, 29.9.1995 tarihinde 657 sayılı Yasanın 65.maddesi uyarınca 5.derece kadroda 4.derecenin 9.kademesine getirildiği, 15.11.1995 tarihli dilekçesiyle 657 sayılı Yasanın 37.maddesinden yararlandırılarak bir üst dereceye yükseltilmesi istemiyle davalı idareye başvurduğu, Sağlık Bakanlığının 11.10.1995 günlü Genelgesi uyarınca terfiinin yapılamayacağı bildirilerek başvurusunun 5.12.1995 günlü işlemle reddedilmesi üzerine bu işlemin ve Sağlık Bakanlığının 11.10.1995 günlü genelgesinin 4 (b) maddesinin iptali ile 2.dereceye terfiinin yapılması istemiyle bakılan davayı açtığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.
657 sayılı Yasanın 37.maddesi ilgililere kazanılmış hak aylıklarının kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilmesine imkan tanıyan istisnai bir hükümdür. Bu hüküm, öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev ünvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazananları, sicilleri de olumlu olmak kaydıyla, kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltmeyi amaçlamaktadır.
Buna göre, davacının davalı idarede ünvansız memur olarak çalıştığı, davalı idarede memurlara en fazla 5.derece kadronun tahsis edildiği, 1-4 dereceli kadroların ünvanlı kadrolar olduğu, bu nedenle davacının 657 sayılı Yasanın 37.maddesinden yararlandırılarak 3. veya 2.dereceye terfiinin yapılması isteğinin reddedildiği açık olduğundan, esasen davacının da çeşitli intibak hükümlerinden yararlanarak 5.derece kadroda 4.derecenin 4.kademesinden maaş aldığı ve böylece 37.maddenin belirtilen amacının gerçekleşmiş olduğu anlaşıldığından, davacının 2.dereceye terfii ettirilmesi yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemde ve bu işlemin dayanağı olan Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 11.10.1995 günlü 138219 sayılı Genelgesinin 4.maddesinin (b) fıkrasında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle yasal dayanaktan yoksun olan davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, … TL eksik yatırılan posta ücretinin davacıya tamamlattırılmasına 22.4.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.