12. Daire 1995/892 E. , 1995/1750 K.
Daire : ONİKİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 1750
Esas Yılı : 1995
Esas No : 892
Karar Tarihi : 13/09/995
İLKOKUL ÖĞRETMENİ İKEN T.C.K.’NUN 141/1.MADDESİ UYARINCA 8 YIL AĞIR
HAPİS CEZASI İLE CEZALANDIRILMASI NEDENİYLE GÖREVİNE SON VERİLMİŞ OLAN VE 3713 SAYILI TERÖRLE MÜCADELE KANUNUNUN 23/C MADDESİ İLE T.C.K.’NUN 140, 141, 142 VE 163.MADDELERİNİN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASI VE HAKKINDAKİ MAHKUMİYET KAYDININ ASLİYE CEZA MAHKEMESİNCE SİLİNMESİ ÜZERİNE 13.1.1992 TARİHİNDE GÖRECE BAŞLATILAN DAVACININ, AÇIKTAN ATAMA NİTELİĞİNDEKİ BAŞVURUSUNUN DEĞERLENDİRİLEREK MEMURİYETE ENGEL BİR HALİNİN SAPTANMAMASI HALİNDE GÖREV İADESİ GEREKİRKEN 6 AYI AŞAN BİR SÜRE GEÇTİKTEN SONRA GÖREVE BAŞLATILMASI SEBEBİYLE DOĞAN MADDİ ZARARLARIN GÖREVE İADE EDİLMESİ İSTEMİYLE YAPTIĞI BAŞVURU TARİHİNDEN İTİBAREN YASAL FAİZİYLE BİRLİKTE ÖDENMESİ VE ÖZLÜK HAKLARININ VERİLMESİ GEREKTİĞİ HK.
TCK’nun mülga 141. maddesi uyarınca yargılandığından bahisle görevine son verilen ve hakkındaki cezanın 3713 sayılı Yasa gereğince kaldırılması üzerine göreve iade edilen davacı, görevine son verildiği 30.3.1984 tarihi ile göreve iade edildiği 13.1.1992 tarihleri arasında açıkta geçen sürelere ilişkin maddi haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi ve özlük haklarının tanınması istemiyle dava açmıştır.
İdare Mahkemesi kararıyla; davacının 1981 yılında … Askeri Mahkemesince verilen kararla tutuklanıp, TCK’nun 141/1. maddesi uyarınca 8 yıl ağır hapis cezası ile cezalandırıldığından bahisle görevine son verildiğinin, daha sonra hakkındaki cezanın 3713 sayılı Yasa gereğince kaldırılması üzerine göreve iade isteminde bulunduğunun ve idarece istemi kabul edilerek göreve başlatıldığının bu kez adı geçen tarafından açıkta geçen sürelere ilişkin maddi haklarının ödenmesi ve özlük haklarının tanınması yolunda karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığının dosyanın incelenmesinden anlaşıldığı, her ne kadar Anayasanın 125. maddesinde, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğuna işaret edilmiş ise de, olayda, belli bir dönemde yürürlükte bulunan Yasanın suç saydığı fiili nedeniyle mahkum olan ve yürürlükteki mevzuat gereği görevine son verilen davacının, görevine son verilmesi yolunda tesis edilen işlem sebebiyle davalı idareye yüklenilebilecek bir kusur bulunmadığı açık olduğundan, davacının maddi haklarının ödenmesi ve özlük haklarının tanınması istemiyle yaptığı başvurunun reddine dair işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığında kuşkuya yer olmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Davacı, görevine son verilmesine dayanak teşkil eden ve mahkumiyetine sebep olan TCK’nun 141. maddesinin demokratik ilkelere aykırı bulunduğunun anlaşılması nedeniyle yürürlükten kaldırılmış bulunduğunu, dolayısıyla anılan işlem sebebiyle uğradığı zararların tazmin edilmesi gerektiğini öne sürmekte ve İdare Mahkemesince verilen kararın temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
Anayasanın 125. maddesinde, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden kaynaklanan zararları tazmin etmekle yükümlü bulunduğuna işaret edilmiştir.
Olayda davacının … İli … Kasabası merkez ilkokulunda öğretmen olarak görev yapmakta iken 18.5.1981 tarihinde tutuklandığı ve … Askeri Mahkemesinin … gün ve E: …, K: … sayılı kararıyla TCK’nun 141/1. maddesi uyarınca 8 yıl ağır hapis cezası ile cezalandırıldığından bahisle 30.3.1984 tarihinde görevine son verildiği, daha sonra 12.4.1991 gün ve 20843 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 23/c. maddesi ile TCK’nun 140, 141,142. ve 163. maddelerinin yürürlükten kaldırılması üzerine, davacının hakkındaki mahkumiyet kayıtlarının, … Asliye Ceza Mahkemesinin … gün ve müteferrik K: … sayılı kararı ile adli sicilden silindiği bunun üzerine davacının 7.6.1991 tarihinde göreve iade istemiyle başvurduğu ve başvurusu kabul edilmek suretiyle göreve atanarak 13.1.1992 tarihinde göreve başladığı, bu kez davacının açıkta geçen sürelere ilişkin parasal haklarının ödenmesi ve özlük haklarının tanınması istemiyle başvurduğu ve isteminin zımnen reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmış bulunmaktadır.
Bu durumda, davacının göreve iade edilmesi istemiyle 7.6.1991 tarihinde yaptığı başvuru üzerine, davacının açıktan atama niteliğindeki başvurusu davalı idarece değerlendirilerek memuriyete engel bir halinin saptanmaması halinde göreve iade edilmesi gerekirken, adı ge-
çenin başvurusundan 6 ayı aşan bir süre geçtikten sonra 13.1.1992 tarihinde göreve başlatılması sebebiyle doğan maddi zararlarının göreve iade edilmesi isteğiyle yaptığı başvuru tarihinden itibaren yasal faiziyle tazmin edilmesi ve özlük haklarının tanınması hususu yukarıda işaret edilen Anayasanın 125. maddesinden kaynaklanan bir zorunluluk olduğundan, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesinin … günlü … sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b. fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adıgeçen Mahkemeye gönderilmesine karar verildi.