12. Daire         1995/8729 E.  ,  1997/1858 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 1995/8729
Karar No: 1997/1858

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili: …
Karşı Taraf: …

İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibaretir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davanın yasal süresi içinde açıldığı anlaşılmış olup, aksi yönde verilen temyize konu kararın bozulması gerektiği düşünülmüştür.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacının,3.11.1992 tarihinde yapılan kamu personeli yabancı dil seviye tespit sınavında başarılı olması ve (B) düzeyini tutturmasına karşın yabancı dil tazminatı ödenmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın süreden reddine ilişkin kararın bozulması istenilmektedir.
Davacının,25.8.1994 tarihinde idareye başvurduğu ve idarenin 26.9.1994 tarihli işlemle isteğini reddettiği bu işlemin 15.11.1994 tarihinde davacıya tebliğ edildiği açık olduğundan dava açma süresinin bu tarihler esas alınarak hesaplanması gerekirken idare mahkemesince isteğin zımnen reddedildiğinden bahisle davanın süreden reddedilmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Ancak son icra tarihinden itibaren geçen süre de hesaba katıldığında davanın en geç 4.1.1995 tarihinde açılması gerekirken 6.1.1995 tarihinde açılan davanın süreden reddedilmesi yolundaki mahkeme kararının sonuç olarak yerinde olduğu anlaşıldığından kararının onanması gerekeceği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Davacı, 3.11.l992 günününde yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil Sınavında 85 puan alarak başarılı olması ve (B) düzeyini tutturmasına karşın yabancı dil tazminatından yararlandırılmaması üzerine yabancı dil tazminatının ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ve yabancı dil tazminatının 1992 yılı Kasım ayından itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle dava açmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla, olayda, davacının yabancı dil tazminatından yararlandırılması talebiyle 25.8.1994 günlü dilekçe ile başvurduğu, bu başvurudan önceki son icra tarihinin son aylık aldığı tarih olan 15.8.1994 olduğu, idarenin 25.8.1994 tarihli başvuruya en son 24.10.1994 gününde cevap vermesi gerektiği, idarenin 26.9.1994 tarihinde işlem tesis ettiği ancak bu işlemi davacıya 15.11.1994 günü tebliğ ettiğinin anlaşıldığı, davacının 25.8.1994 günlü başvurusundan sonra altmış gün içinde cevap gelmemesi üzerine isteğinin en geç 24.10.1994 günü zımnen reddedildiğini kabul edip bu tarihten sonra ek ücret ödenmemesine ilişkin işlemin son icra tarihinden (15.8.1994) başvuru tarihine kadar geçen süreyi de hesaba katarak altmış gün içinde en geç 14.12.1994 tarihinde dava açması gerekirken 6.1.1995 tarihinde açtığı davanın 2577 sayılı yasanın 7.ll. ve 12. maddeleri gereğince süresinde olmadığı gerekçesiyle dava süre aşımı yönünden reddedilmiştir.
Davacı, yabancı dil tazmminatından yararlandırılmak için 25.8.1994 tarihinde başvuruda bulunduğunu, başvurusunun reddine ilişkin işlemin 15.11.1994 tarihinde tebliğ olunduğunu buna göre 6.1.1995 tarihinde açılan davanın süresinde olduğunu öne sürmekte ve idare mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesinde, Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerine yabancı dil tazminatı ödeneceği, anılan maddenin 433 sayılı KHK.nin 12. maddesiyle değişik (8.7.1991 günlü,20923 R.G) 5.fıkrasında; yapılan sınavın beş yıl süreyle geçerli olduğu, 399 sayılı Kamu iktisadiTeşebbüsleri ve Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin 30/b maddesinde de; 375 sayılı KHK.nin 2 nci maddesi uyarınca yapılacak yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavı esas alınarak, yabancı dil bilgisi seviyeleri (A) olanlara temel ücretlerinin %10’u, (B) olanlara %5’i ve (C) olanlara %2’si oranında bilinen her yabancı dil için ödemede bulunulacağı hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 7. maddesinde dava açma süresinin, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay’da ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğuna işaret edilmiş, olay tarihinde yürürlükte bulunan 10. maddesinde ise, “1-İlgililer, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilirler. 2-Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştay’a, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler.
Altmış günlük süre içinde idare verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilirler.” hükmüne yer verilmiştir.
Bilindiği üzere, idareye belli konuda işlem tesisi için yükümlülük getiren yasa kuralına karşılık, idarenin bu yükümlülüğünü yerine getirmeyerek hareketsiz kaldığı durumlarda ilgililerin, ileriye dönük şekilde hukuki sonuçlarından yararlanmak üzere 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesi uyarınca haklarında yasanın öngördüğü işlemin yapılması için her zaman idareye başvurmaları ve isteklerinin reddedilmesi halinde de 10. Maddede öngörülen usule uygun olarak idari yargıda dava açmaları mümkün bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 3.11.1992 tarihinde yapılan Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına girdiği, 85 puan alarak yabancı dil seviyesinin (B) düzeyinde olduğu, 25.8.1994 tarihinde İdaresine başvurarak temel ücretinin %5’i oranında yabancı dil tazminatının ücretine yansıtılmasını talep ettiği, idarenin istemin reddine ilişkin 26.9.1994 tarih ve 3620 sayılı işlemi davacıya 15.11.1994 tarihinde tebliğ ettiği davacının bu işleme karşı 6.1.1995 tarihinde dava açtığı, davaya bakan … İdare Mahkemesince davacının idaresine başvurusu 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun üst makamlara başvuruyu düzenleyen 11. madde kapsamında bir başvuru olarak değerlendirilerek davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavına girerek başarılı olanların yabancı dil tazminatından yararlanacakları 375 sayılı KHK.nin 2. maddesinde, bu tazminattan hangi oranda yararlanacakları da 399 sayılı KHK.nin 30.maddesinin b fıkrasında hükme bağlanmış, 433 sayılı KHK.nin 12. maddesiyle değişik 375 sayılı KHK.nin 2. maddesinde ayrıca yapılan sınavların beş yıl süreyle geçerli olacağı hükme bağlanmıştır.
Bu durumda 3.11.1992 tarihinde sınava giren davacının sınav tarihinden itibaren beş yıl içinde ileriye dönük şekilde hukuki sonuçlarından yararlanmak üzere 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesi uyarınca hakkında anılan Kanun Hükmünde Kararnemelerin öngördüğü işlemin yapılması için idaresine başvurması ve isteğinin reddedilmesi halinde de 10.maddede öngörülen usule uygun olarak idari yargıda dava açma olanağı bulunması karşısında, davanın süresinde olduğu anlaşıldığından esas hakkında bir karar verilmesi gerekirken, İdare Mahkemesince belirtilen hususlar dikkate alınmadan davanın süre aşımı nedeniyle reddedilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davacının temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 24.9.1997 tarihinde esasta oybirliği gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.

(X) AZLIK OYU
Davacının 25.8.1994 günlü dilekçesinin Mahkemece davalı idareden getirtilerek incelenmesi ve daha evvel kazandı belgesini idareye sunarak işlem tesisi isteyip istemediğinin sorularak, alınacak cevap üzerine karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucu verilen kararın bu nedenle bozulması görüşüyle çoğunluk kararının gerekçesine karşıyız.