12. Daire 1995/773 E. , 1995/1523 K.
Daire : ONİKİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 1523
Esas Yılı : 1995
Esas No : 773
Karar Tarihi : 19/06/995
DAVACININ GEREK TAHSİL DURUMU, GEREK BULUNDUĞU GÖREVLER İTİBARİYLE … A.Ş. YÖNETİM KURULU ÜYELİĞİNDEN SÜRESİ DOLMADAN ALINMASINDA KAMU YARARI VE HİZMET GEREKLERİNE AYKIRILIK BULUNMADIĞI HK.
Dava, … A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olan davacının bu görevden alınmasına ilişkin işlemin iptali ve bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı maddi haklarının ödenmesine hükmedilmesi istemiyle açılmıştır.
Davacı, şirket gerel kurulunca yönetim kurulu üyeliğine seçilmesi nedeniyle görev süresi dolmadan ya da genel kurulca verilmiş bir karar olmadan Başbakanca görevden alınamayacağını, işlemin keyfi ve hukuka aykırı olarak tesis edildiğini, görevinden alınmasını gerektiren bir nedenin bulunmadığını öne sürmektedir.
Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin “Bağlı Ortaklıkların Yönetim Kurulu Genel Müdürü ve Atamalar” başlığını taşıyan 24. maddesinin 2.fıkrasında bağlı ortaklıkların genel müdürleri ile kamu kesimini temsil eden yönetim kurulu üyelerinde teşebbüs genel müdürü ve yönetim kurulu üyeleri için öngörülen nitelik ve şartların aranacağı, 5.fıkrasında da Yönetim Kurulunun genel müdür ve özel kesim temsilcilerinin dışında kalan ve teşebbüsü temsil edecek üyeleri biri Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu bakan tarafından önerilmek kaydı ile kendi mensupları arasından veya dışardan ilgili bakan tarafından atanacağı hükmünü içermekte aynı kararnamenin 8. maddesinde ise, Yönetim Kurulu Üyelerinin görev süresinin 3 yıl olduğu görev süresi sona erenlerin tekrar atanabilecekleri ve atandıkları usule göre görevden alınabilecekleri, süre dolmadan üyeliğin boşalması veya üyelik için aranan niteliklerin ve şartların kaybedilmesi halinde, kalan süreyi tamamlamak üzere atama yapılacağı hususları düzenlenmiş bulunmaktadır.bu madde ile idareye, 3 yıl süre ile atanan yönetim kurulu üyelerinin bu süre dolmadan atandıkları usule uygun olarak görevden alınabilmeleri konusunda takdir yetkisi tanındığı açık olup, bu yetkinin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da İdari Yargı merciince saptanması halinde, dava konusu işlemin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalinin gerektiği yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiş bulunmaktadır.
Dava, dosyasının incelenmesinden, … Ticaret Lisesi mezunu olan davacının 1987 yılında … Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı, 1989 yılında İl Genel Meclisi Üyeliği görevlerinde bulunduktan sonra 18.2.1992 tarihinde … A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine atandığı, 28.12.1992 tarihinde tesis edilen dava konusu işlemle de bu görevden alındığı anlaşılmıştır.
233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname de, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin, ekonomik gereklere uygun olarak verimlilik ve karlılık ilkeleri doğrultusunda çalışarak Milli Ekonomiye katkıda bulunacağı belirtilmiş olup, bu amacın gerçekleştirilebilmesi için de Teşebbüs ve Bağlı Ortaklıkların Yönetim Kurulu Üyeliklerine atanacak kişilerin belli bir bilgi birikimi ve tahsil düzeyine sahip olmaları gerekmektedir. Davacının ise gerek tahsil durumu, gerekse müktesebatı itibariyle bu amaca hizmet edemeyeceği açık olduğundan, … A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğinden alınmasında kamu yararı ve hizmet gerekleri ve Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Kuruluş amaç ve ilkelerine aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, haklı dayanaktan yoksun bulunan davanın reddine karar verildi