12. Daire         1995/4317 E.  ,  1996/3220 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 1995/4317
Karar No: 1996/3220

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı): …
Vekili: …
Karşı Taraf: …
Vekili: …

İsteğin Özeti: … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi: …
Düşüncesi: … PTT Başmüdürlüğünde diş tabibi olarak görev yapan davacı, 657 sayılı Kanunun 103. maddesi uyarınca sağlık izninden yararlandırılması yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptalini istemektedir.
Dosyanın incelenmesinden davacının sağlık izni verilmesini gerektirecek oranda radyoaktif ışınlara maruz kalmadığını ve radyoaktif ışın gurubunda olmayan iyonizan ışın (röntgen ışını) ile çalıştığının anlaşılması ve bu konuda düzenleyen tüzük hükümleri karşısında işlemi iptal eden Mahkeme kararı hukuka aykırı bulunduğundan bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı: …
Düşüncesi: Davacının, 657 sayılı Yasanın 103. maddesi uyarınca sağlık izninden yararlandırılması yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
657 sayılı Devlet memurları Kanununun “Yıllık İzinlerin Kullanılışı” başlıklı 103. maddesinin üçüncü fıkrasında “hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izni verilir” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan 3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan 27.4.1939 tarihli “Radyoloji Radyum ve Elektrikli Tedavi Kurumları Hakkındaki Tüzüğün 21. maddesinde röntgen ve radyum ile daimi olarak günde beş saatten fazla çalışılmıyacağı” hükme bağlanmış, 19. maddesinde ise, diş muayenehanelerinde diş resmini almağa mahsus filimlerin bizzat hasta tarafından tutulacağı belirtilmiştir.
Bakılan davada mahkemede bilirkişi incelemesi yaptırılmamış ise de; aynı konuda açılan davalarda mahkemelerce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda bilirkişiler, diş hekimlerinin radyasyon ile devamlı olarak 5 saat çalışmadığını ve maruz kaldıkları radyasyon miktarının izin almalarını gerektirecek oranda olmadığı görüşünü belirtmiştir.
Bu durumda davacıya 657 sayılı Yasanın 103 ncü maddesine göre yıllık iznine ilaveten bir aylık sağlık izni verilmemesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından, işlemin iptali yolundaki kararın bozulması gerekeceği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
… PTT Başmüdürlüğünde Diş Tabibi olarak görev yapan davacı, 657 sayılı Kanunun 103. maddesi uyarınca sağlık izninden yararlandırılması yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; davalı idarenin süre itirazının yerinde görülmediği, 657 sayılı Kanunun 103. maddesinin son fıkrasında; hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlere ilaveten bir aylık sağlık izni verileceği belirtilmiş, 3153 sayılı Kanunun 3. maddesi uyarınca çıkarılan Radyoloji, Radyum ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Nizamnamenin 24. maddesinde de, “Bu gibi müesseselerde her röntgen mütehassısının röntgen ve radyum ile iştigal eden kimsenin senede dört hafta muntazaman devamlı tatil yapması mecburidir” hükmüne yer verildiği, mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, ilgilinin sağlık izninden yararlanabilmesi için idarenin işleme gerekçe olarak gösterdiği gibi günde 5 saat bilfiil radyasyona maruz kalmak şeklinde bir süre sınırlaması getirilmediği, sadece hizmet sırasında röntgen ile iştigal etmesi veya radyoaktif ışınlara maruz kalması gerekeceği sonucuna varıldığı, dosyanın incelenmesinden davacının diş röntgen cihazı kullandığı ve günde ortalama üç adet röntgen filmi çektiği bu durumda diş hekimi olan davacının mesleği itibariyle fiilen radyasyona maruz kaldığı, radyoaktif ışınlara sebebiyet veren cihazlarda çalıştığı anlaşıldığından dava konusu işlemin sağlık izninden yararlandırılmamasına ilişkin kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 32. maddesi “h” bendi, 33. ve 34. maddeleri 3153 sayılı Yasa, 3153 sayılı Yasa gereği çıkarılan tüzük hükümleri topluca değerlendirildiğinde; kendi bünyelerinde kanun ve tüzüğün aradığı röntgen teşhis, röntgen tedavi, nükleer tıp laboratuvarları gibi radyasyon kaynakları ile çalışan, bu işe ait olarak kurulmuş laboratuar ve müessese olmadığı ve diş tabibi olan davacının günde 5 saat röntgenle ilgilenmemesi nedeniyle bu yasa ve tüzük hükümlerinden faydalanamıyacağını öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Kanunun “yıllık izinlerin kullanılışı” başlıklı 103. maddesinin üçüncü fıkrasında “Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilaveten bir ay sağlık izni verilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan 3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan 27.4.1939 tarihli “Radyoloji, Radyum ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkındaki Tüzük”ün 21. maddesinde röntgen ve radyum ile daimi olarak günde beş saatten fazla çalışılamayacağı, 19. maddesinde, diş muayenehanelerinde diş resmi almağa mahsus filmlerin bizzat hasta tarafından tutulacağı, 23. maddesinde de Röntgen ve Radyum laboratuarlarında çalışan bütün mütehassıs ve müstahdemlerin senede iki defa muayene edilerek küreyuatlarını saydırmaya ve elvesair açık yerlerinin cildini muayene ettirmeye mecbur oldukları, 24. maddesinde ise, bu gibi müesseselerde, her röntgen mütehassısının veya röntgen ve radyum ile iştigal eden kimsenin senede dört hafta muntazaman devamlı tatil yapmasının mecburi olduğu hükümlerine yer verilmiştir.
Dairemizin 6.3.1996 günlü, E:1995/4317 sayılı ara kararına verilen cevabının incelenmesinden, diş hekimlerinin radyoaktif ışınlar (Alfa-Beta-Gama) ile çalışmayıp, iyonizan ışın olan X ışınları (röntgen ışını) ile film çektikleri, diğer yandan diş hekimlerinin radyasyondan korunmak için herhangi bir önlem alınmasa bile, maksimum dozu aşmadan yılda 5.000 adet diş filmi çekebileceği anlaşılmıştır.
Bu durumda röntgenle ortalama günde 3 adet diş filmi çekerek çalışan ve bu nedenle sağlık izni verilmesini gerektirecek oranda radyoaktif ışınlara maruz kalmayan ve ayrıca iyonizan ışınlarla çalıştığı anlaşılan davacıya, 657 sayılıYasanın 103. maddesine göre yıllık iznine ilaveten bir aylık sağlık izni verilmemesinde hukuka aykırılık bulunmayıp, bu yoldaki işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanunla değişik 3. fıkrası gereğince yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 15.10.1996 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

(X) KARŞI OY
Temyize konu İdare Mahkemesi kararının onanması gerekeceği görüşüyle çoğunluk kararına karşıyım.