11. Daire 2009/8474 E. , 2013/2906 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2009/8474
Karar No : 2013/2906
Davacı : Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası
Vekili : …
Davalı : Sağlık Bakanlığı
Davanın Özeti : Davacı Sendika tarafından, 24.4.2009 tarihli ve 27209 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2. maddesi ile değiştirilen Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin (II) bendinde ”muhasebe yetkilisi mutemetler”e yer verilmemesine ilişkin düzenlemeye yapılan 23.6.2009 tarihli itirazın reddine ilişkin işlemin; muhasebe yetkilisi mutemetlerine tanınan %10 oranında ek puandan yararlanma hakkının kazanılmış hak ve idari istikrar ilkesi uyarınca korunması gerekirken dava konusu düzenleme ile bu hakkın sona erdirilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun tam olarak yürürlüğe girmesi ve genel sağlık sigortalısı kapsamının genişletilmesiyle beraber vatandaşların sağlık hizmeti alabilmek için cepten yaptıkları ödeme miktarlarının azaldığı, kurumlarda tahsil işlemlerinin muhasebe yetkilisi mutemetleri tarafından yapıldığı düşünüldüğünde söz konusu personelin görev ve sorumluluklarının azalması sebebiyle %10 ek puan verilmesi uygulamasından vazgeçilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Döner sermaye muhasebe yetkilisi mutemedi olarak görev yapan personelin görev tanımının aynen devam etmesine ve görevi gereği aldığı sorumlulukta da bir değişiklik olmamasına rağmen Yönetmelik değişikliği ile ek puandan yararlandırılan personel kapsamından çıkarılmasında hukuka uygunluk görülmediğinden dava konusu işlemin iptali gerekeceği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Dava, davacı Sendika tarafından, 24.4.2009 tarih ve 27209 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum Ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2. maddesi ile değiştirilen Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum Ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin (II) bendinde ”muhasebe yetkilisi mutemetler”e yer verilmemesine ilişkin düzenlemeye yapılan 23.6.2009 tarihli itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, daha önceki düzenlemede, mutemetlerin ifa ettikleri görevin doğurduğu sorumluluk ve iş yükü dikkate alınarak mutemetlere hastane hizmet puan ortalamasının %10’u oranında ek puan verilmesi öngörülmüş iken, sağlık hizmetlerinden yararlananların katılım payı olarak ödedikleri sağlık harcamalarının azalış trendine girmesi ve muhasebe yetkilisi mutemetlerin işlerinin azalması nedeniyle bu grupta çalışan personele ek puan verilmemesi yoluna gidildiği anlaşılmıştır.
Buna göre ek ödemenin verilmesinde, personelin fiilen çalışması, ifa ettiği görevin önem ve sorumluluğu, döner sermaye gelirlerine sağladığı katkı dikkate alındığında, davalı Bakanlık tarafından yapılan ve iptali istenilen düzenlemede hukuka aykırı bir husus görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince Başkan … ‘in “davacı Sendikanın Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2. maddesi ile değiştirilen Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin (II) bendinde ”muhasebe yetkilisi mutemedler”e yer verilmemesine ilişkin düzenlemeye yapılan 23.6.2009 tarihli itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan” davanın ehliyet yönünden reddi gerektiği” yolundaki azlık oyuna karşı işin gereği görüşüldü:
Dava, davacı Sendika tarafından, 24.4.2009 tarihli ve 27209 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2. maddesi ile değiştirilen Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 5. maddesinin (II) bendinde ”muhasebe yetkilisi mutemedler”e yer verilmemesine ilişkin düzenlemeye yapılan 23.6.2009 tarihli itirazın reddine ilişkin işlemin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları İle Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun’un dava tarihinde yürürlükte bulunan haliyle 5’inci maddesinin 3. fıkrasında; personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinden, döner sermayeli sağlık kurum ve kuruluşlarında görevli sağlık personeline ek ödeme yapılabileceği, sağlık kurum ve kuruluşlarında Bakanlıkça belirlenen hizmet sunum şartları ve kriterleri de dikkate alınmak suretiyle, bu ödemenin oranı ile esas ve usûllerinin; personelin unvanı, görevi, çalışma şartları ve süresi, hizmete katkısı, performansı, tetkik, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ile muayene, ameliyat, anestezi, girişimsel işlemler ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi unsurlar esas alınarak Maliye Bakanlığı’nın uygun görüşü üzerine Sağlık Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği düzenlenmiş, ve bu yetkiye dayanılarak “Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik” hazırlanarak ve 12.5.2006 tarihli ve 26166 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 1.4.2006 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
209 sayılı Yasa’nın 5. maddesi incelendiğinde; personele ek ödeme verilip verilmemesi konusunda idareye takdir yetkisi tanındığı, bu takdir yetkisinin hangi kıstaslar kapsamında kullanılacağının ise yayımlanacak yönetmelik ile belirlenmesinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
24.4.2009 tarihli ve 27209 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2. maddesi ile; Yönetmeliğin 5. Maddesinin (II) bendi; “Kurumlarda ihale – satın alma komisyonu üyeleri, muayene komisyonu üyeleri, kurum performans ve kalite biriminde, hasta hakları kurulu ve birimlerinde, enfeksiyon kontrol komitesinde ve döner sermaye komisyonunda görevli personel ile o dönem eğitim faaliyetlerinde görevli eğiticilere, yanık merkezlerinde çalışanlara, madde bağımlılığı tedavi merkezlerinde görev yapan personele, o dönem beyin ölümü tespit edilmişse bu tespitte yer alan beyin ölümü kurulu, organ nakli koordinatörü ve yardımcısı ile donör bakımı yapan yoğun bakım çalışanlarına, o dönem organ çıkarım ekibi tarafından donörden organ alınmış ise bu ekibe hastane hizmet puan ortalamasının %10’u, bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (öö) bendi kapsamında çıkarılan Yönerge çerçevesinde Bakanlık tarafından görevlendirilen değerlendiricilere ve satın alma hizmetlerinden sorumlu baştabip yardımcısına hastane hizmet puan ortalamasının %20’si oranında ek puan verilir. Ancak, o dönem yukarıda sayılanlardan birden fazlasında görev yapan personele sadece bir kez ek puan verilir” şeklinde yeniden düzenlenmiş, döner sermaye muhasebe yetkilisi mutemetleri ek puan uygulamasından yararlandırılanlar kapsamından çıkartılmıştır.
01.05.2007 tarihli ve 26509 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Muhasebe Yetkilisi Mutemedleri” başlıklı 19. maddesinde; Muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, vermeye ve göndermeye yetkili olanlar muhasebe yetkilisi mutemedidir. Muhasebe yetkilisi mutemetleri, bu işlemlerle ilgili olarak doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumludur. Muhasebe yetkilisinin muvafakatı alınarak seçilecek personel, harcama yetkilisi tarafından muhasebe yetkilisi mutemedi olarak görevlendirilir. Muhasebe yetkilisi mutemetleri hakkında, 31/12/2005 tarihli ve 26040 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.” kuralı yer almış, atıf yapılan Yönetmeliğin 7. maddesinde muhasebe yetkilisi mutemedlerinin yetki ve sorumlulukları ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir.
İdareye yasalarla tanınan taktir yetkisi mutlak olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır. Hukuk devleti ilkesi uyarınca idare, takdir ettiği sebebi açıklamakla yükümlü olduğu gibi; idari işleme dayanak alınan sebebin hukuka ve gerçeğe uygun olması da zorunludur.
Yukarıda yer verilen Yönetmelik kuralları uyarınca döner sermayeli işletmelerde görev yapan muhasebe yetkilisi mutemedlerinin görevleri ve kullandıkları yetkiler gereği üstlendikleri sorumluluk açıktır.
Davalı idare tarafından, vatandaşların sağlık hizmeti alabilmek için cepten yaptıkları ödeme miktarlarının azaldığı bu nedenle döner sermaye muhasebe yetkilisi mutemedlerinin gerçekleştirdikleri mali işlemler ve mali sorumluluklarının da azaldığından bahisle ek puan uygulamasından vazgeçildiği öne sürülmekte ise de, döner sermaye gelirlerinin elde edilmesindeki katkısı devam eden muhasebe yetkilisi mutemedlerinin görev tanımında ve görevi gereği aldığı sorumlulukta bir değişiklik olmamasına rağmen Yönetmelik değişikliği ile ek puandan yararlandırılan personel kapsamından çıkarılmasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Diğer yandan, söz konusu Yönetmelikte 8.2.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürülüğe giren Yönetmelik değişikliği ile 5. maddenin (ll) bendi yeniden düzenlenmiş, taşınır kayıt kontrol yetkililerine hastane hizmet puan ortalamasının %10’u oranında ek puan verileceği kurala bağlanmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, ayrıntısı aşağıda gösterilen …-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, posta gideri avansından artan tutarın istemi halinde davacıya iadesine, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre …-TL. vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içinde İdari Dava Daireleri Kurulu’nda temyiz yolu açık olmak üzere, 22.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.