11. Daire         2007/9049 E.  ,  2008/9916 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2007/9049
Karar No: 2008/9916

Temyiz İsteminde Bulunan Taraflar:
1- (Davacı) : …
Vekili : …
2- (Davalı) : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı
Vekili : …
Diğer Davacı : …
Vekili : …
İsteğin Özeti : Vefat eden murislerinden dolayı dul ve yetim aylığı alan davacılardan, yetim aylığı alan … ‘nin … öğrencisi, dolayısıyla Sandık iştirakçisi olması ve bu nedenle 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 99. maddesi hükmü uyarınca “emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye tayin edilenler” kapsamında bulunması nedeniyle yersiz bağlandığı öne sürülen yetim aylığının kesilerek adına borç çıkarılmasına ve bu borcun dul aylığı alan anne …’nin aylığından kesilmesine ilişkin işlemin iptali ile ödenmeyen aylıklar ile istirdat edilen tutarın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 5434 sayılı Kanunun 99 ve 121. maddeleri uyarınca, Sandık iştirakçisi olduğu anlaşılan …’nin yetim aylığının kesilmesine ve geriye doğru 5 yıllık süre içinde yapılan ödemelerin adına borç çıkarılmasına ilişkin kısmı yönünden davanın reddine, dava konusu işlemin, geriye doğru 5 yıllık süreyi aşan ödemeler ile söz konusu borcun davacılardan … ‘nin aylığından kesilmesine ilişkin kısmının iptaline, adı geçenin aylıklarından yapılan kesintilerin yasal faiziyle birlikte ödenmesine (iadesine) hükmedilmiştir. Davacılardan … ve davalı idare tarafından mahkeme kararının, aleyhlerine ilişkin kısmı yönünden hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Taraflarca istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davalı idare temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulu Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerine uymadığından, temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının iptal ve kabule ilişkin kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacılar vekilinin temyiz istemine gelince;
Vefat eden babasından yetim aylığı alan davacı …’in … öğrencisi olması ve bu nedenle 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 12. maddesi hükmü gereğince Sandık iştirakçisi bulunması; aynı Kanunun 99. maddesi hükmü uyarınca, emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye tayin edilmiş biri konumunda olduğu sonucu çıkarılamıyacağından, yetim aylığının kesilerek adına borç çıkarılmasında hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, mahkeme kararının, davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçelerinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, taraflar temyiz istemlerinin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Davalı idare tarafından, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, mahkeme kararının; iptal ve kabule ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacı vekilinin temyiz istemine gelince;
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun, 12-II/j maddesinde, Harp Okulları ile fakülte ve yüksek okullarda Silahlı Kuvvetler hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanların Sandık iştirakçisi oldukları, 74. maddesinde, ölüm tarihinde (18) yaşını, yüksek öğrenim yapmakta ise (25) yaşını doldurmamış erkek çocuklara, vefat eden anne veya babalarından dolayı yetim aylığı bağlanacağının öngörüldüğü, aynı kanunun 99. maddesinin 1. fıkrasında ise, ” … yetim aylığı, … alanlardan; hiçbir şarta bağlı olmaksızın emeklilik hakkı tanınan vazifelere tayin edilenlerin, aylıklarının tamamı, bu vazifelere tayinleri tarihini takip eden ay başından itibaren kesilir …” hükmü yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, yetim aylığı alan davacı …’nin, babasının ölüm tarihi itibariyle … Fakültesi öğrencisi olması nedeniyle Sandık iştirakçisi olduğu ve bu nedenle 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 99. maddesi hükmü uyarınca “emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye tayin edilenler” kapsamında bulunduğu, dolayısıyla aylık bağlanamıyacak biri konumunda olduğundan bahisle, yersiz olarak bağlandığı öne sürülen yetim aylığı kesilerek adına borç çıkarılması ve bu borcun dul aylığı alan anne …’nin aylığından kesilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen kanun hükümlerinin birlikte incelenmesinden, yetim aylığı alan …’nin askeri öğrenci olması nedeniyle 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun 12-II/j maddesi uyarınca Sandık iştirakçisi olması, aynı Kanunun 99. maddesinde düzenlenen “emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye tayin edilenler” kapsamında değerlendirilmesine olanak tanımaz.
Bu durumda, yüksek öğrenim öğrencisi olan ve işlem tarihi itibariyle 25 yaşını doldurmadığı, dolayısıyla aylık bağlanma koşullarını taşıdığı anlaşılan davacının, “emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye tayin edilenler” kapsamında bulunduğundan bahisle yetim aylığının kesilerek adına borç çıkarılmasına ilişkin işlemde ve bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davalı idare temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; dava konusu işlemin kısmen iptali ile davacılardan … ‘nin aylıklarından yapılan kesintilerin yasal faiziyle birlikte ödenmesine ilişkin kısmının onanmasına, davacı vekili temyiz isteminin ise kabulü ile davacılardan …’in yetim aylığının kesilerek adına borç çıkarılmasına ilişkin kısmının bozulmasına, kararın bozulan kısmı yönüden yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, davalı idarece yapılan temyiz giderlerinin üzerinde bırakılmasına, kararın onamaya ilişkin kısmı yönünden oybirliği, bozmaya ilişkin kısmı yönünden ise oyçokluğu ile 2.12.2008 tarihinde karar verildi.

(X) KARŞI OY
Davacı vekili temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, mahkeme kararının davanın reddi ile davacılardan …’in yetim aylığının kesilerek adına borç çıkarılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile kararın bu kısmının da onanması gerektiği görüşüyle Daire kararının bozmaya ilişkin kısmına karşıyım.