11. Daire 2004/1236 E. , 2004/2781 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2004/1236
Karar No : 2004/2781
Kararın Düzeltilmesinin İsteyen Taraflar :
1-(Davalı) : T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü – ANKARA
Vekili : …
2-(Davacı) : …
İsteğin Özeti : Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapmakta iken kadrosuzluk nedeniyle emekli olan davacının, Danıştay üyeliğine seçilerek göreve başlaması nedeniyle kesilen kadrosuzluk ve makam tazminatının ödenmesi için yaptığı başvurunun reddine dair işlemin iptali ile tazminatların ödemenin durdurulduğu tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılan davada; davalı idarece, 30.10.2002 tarihli işlemle makam ve kadrosuzluk tazminatının, kesildiği 15.2.1996 tarihinden itibaren davacıya toplu ödendiği görüldüğünden, dava konusu işlem hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacıya yapılan toplu tazminat ödemeleri için uygulanacak yasal faizin ise idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanarak ödenmesine, fazlaya ait faiz isteminin ise reddine hükmeden … İdare Mahkemesi kararını; vekalet ücreti yönünden bozan Danıştay Onbirinci Dairesinin 7.11.2003 gün ve E:2003/3105, K:2003/4829 sayılı kararının; davalı idare tarafından, 5434 sayılı Kanunda ilgililere alacaklarından dolayı yasal faiz ödeneceğine dair bir hükmün bulunmadığı, davacı tarafından ise, 15.2.1996 tarihinden itibaren yapılan toptan ödemeler için bu tarihten itibaren faize hükmedilmesi gerektiği ileri sürülerek aleyhlerine olan kısmının düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Davalı idarece, davacı karar düzeltme isteminin reddi gerekeceği savunulmuş olup, davacı tarafından savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Davalı İdarece karar düzeltilme dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, davalı idare isteminin reddi gerekmektedir.
Davacının karar düzeltme istemine gelince;
Faiz, konusu para olan borçlarda, alacaklının bu paradan mahrum kaldığı süre içinde uğrayacağı kayıpların, başka bir anlatımla bu paranın kullanılamamasından dolayı yoksun kalınan kazancın karşılığıdır. Bu kaybın veya yoksun kalınan kazancın idareden istenebilmesi için idarenin doğrudan veya dolaylı bir kusurunun bulunması kural olarak gerekmez.
Olayda, davacıya ödenmesi gereken kadrosuzluk ve makam tazminatı tutarlarının kesildiği tarihten itibaren başlamak ve yasal olarak ödenmesi gereken tarihler esas alınmak suretiyle yasal faiz yürütülmesi gerekirken, mahkemece aksi yönde verilen kararda hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, davalı idare karar düzeltme istemininde reddine, davacı karar düzeltme isteminin ise kabulüyle Danıştay Onbirinci Dairesinin, davacının yasal faiz ile ilgili temyiz talebinin reddine ilişkin kısmının kaldırılarak idare mahkemesi kararının yasal faiz yürütülmesine başlangıç alınan tarih yönünden bozulmasına karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Davalı İdarece karar düzeltilme dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54 üncü maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin anılan taraf yönünden reddi gerekmektedir.
Davacının karar düzeltme istemine gelince;
Konusu parayla ifade edilen alacağın, borçlusu tarafından zamanında ödenmemesi nedeniyle kullanım yoksunluğunun karşılığı olarak alacaklıya ödenmesi gereken faizin; uyuşmazlığın konusunu teşkil eden ve tazmini gereken tutarın, ödenmesi gerektiği halde, ödenmediği tarihten itibaren işletilmesi ve böylece tarafların yoksunluk veya kullanım bedeli kazanımlarının karşılıklı olarak dengelenmesi gerekmektedir.
Olayda, davacıya ödenmesi gereken kadrosuzluk ve makam tazminatı tutarlarının kesildiği tarihten itibaren başlamak ve yasal olarak ödenmesi gereken tarihler esas alınmak suretiyle yasal faiz yürütülmesi gerekirken, mahkemece aksi yönde verilen kararda hukuka uyarlık görülmemiştir.
Belirtilen nedenlerden dolayı davacı karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onbirinci Dairesinin davacının yasal faiz ile ilgili temyiz talebinin reddine ilişkin kısmının kaldırılarak idare mahkemesi kararının yasal faiz yürütülmesine başlangıç alınan tarih yönünden bozulmasına, davalı idare karar düzeltme istemininde reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Davalı idarenin karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen hususlar Daire kararının lehlerine düzeltilmesinin gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davacı karar düzeltme istemine gelince;
Davacı karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen sebepler 2577 sayılı Kanunun 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, düzeltme isteğinin kabulüyle Danıştay Onbirinci Dairesinin 7.11.2003 günlü, E:2003/3105, K:2003/4829 sayılı kararı kaldırıldıktan sonra işin esası görüşüldü:
Faiz, konusu para olan borçlarda, alacaklının bu paradan mahrum kaldığı süre içinde uğrayacağı kayıpların, başka bir anlatımla bu paranın kullanılamamasından dolayı yoksun kalınan kazancın karşılığıdır. Bu kaybın veya yoksun kalınan kazancın idareden istenebilmesi için idarenin doğrudan veya dolaylı bir kusurunun bulunması kural olarak gerekmez.
Olayda, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapmakta iken kadrosuzluk nedeniyle emekli olan davacının, Danıştay üyeliğine seçilerek göreve başlaması nedeniyle 15.2.1996 tarihinden itibaren kesilen kadrosuzluk ve makam tazminatının, davalı idarenin 30.10.2002 tarih ve 658.059 sayılı işlemi davacıya ödendiğinden, Danıştay üyeliğine seçilme tarihinden itibaren kesilen kadrosuzluk ve makam tazminatının davacıya süresinde ödenmemesi suretiyle maddi zararların meydana gelmesine yol açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yasal olarak alması gereken kadrosuzluk ve makam tazminatı farklarının davacıya zamanında ödenmemesi nedeniyle davacının zarara uğradığı ve zararın doğuşunda idarenin kusurlu davrandığı açık olup, söz konusu geç ödeme sebebiyle davacının uğradığı zararların karşılığı olarak davacıya yapılan ödemelerin tahakkuk ettiği ödeme dönemlerinden itibaren ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için yasal faiz işletilmesi gerekirken, mahkemece, davacıya yapılan toplu tazminat ödemeleri için uygulanacak yasal faizin idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanarak ödenmesine karar verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davalı idare temyiz isteminin reddine, davacı temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının faizin başvuru tarihinden itibaren hesaplanması gerektiğine ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, 11.6.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi.