11. Daire         2002/3016 E.  ,  2005/1658 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2002/3016
Karar No : 2005/1658

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü-ANKARA
Vekili : …
İsteğin Özeti : … SSK Hastanesinde hemşire olarak görev yapmakta iken emekliye ayrılan davacının, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçmeden önce Bulgaristan’da geçen hizmetlerinin intibakında değerlendirilmeyerek 2. derecenin 2. kademesinden yapılan intibakının iptali istemiyle açtığı davada, … İdare Mahkemesi … gün ve E:… K:… sayılı kararıyla; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun intibaka ilişkin hükümlerinde, sağlık hizmetleri sınıfında görev yapan devlet memurlarının, T.C vatandaşlığına geçmeden önce yurt dışında geçen hizmetlerinin intibaklarında değerlendirileceğine dair bir düzenlemenin bulunmadığı, diğer taraftan, 149 seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde de, Bulgaristan ile Türkiye arasında sosyal güvenlik anlaşması imzalanmadığından, muhacir belgelerine göre Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı gibi işlem görerek devlet memurluğuna atanan kişilerin Bulgaristan’da görev yapmak suretiyle geçen hizmetlerinin emekli keseneğine esas aylıklarının ve kazanılmış hak aylıklarının tespitinde değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle davayı reddetmiştir. Davacı tarafından, mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Hemşire olarak görev yapmakta iken emekliye ayrılan davacı tarafından, T.C vatandaşlığına geçmeden önce Bulgaristan’da yine hemşire olarak geçen hizmetlerinin intibakında değerlendirilmemek suretiyle tespit olunan emeklilik intibakının iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 5/1. maddesinde, bu madde kapsamında bulunan kişilerden Devlet memurluğuna alınmasında Türk vatandaşı olma şartı aranmayarak bu kişilerin yabancı uyruklu iken dahi Devlet memurluğuna girebilmelerinin kabul edilmiş olması karşısında, davacının Bulgaristan uyruğunda iken geçen ve 657 sayılı Yasanın 36/C-2 maddesi kapsamında bulunan hizmetlerinin, emekli aylığına esas derece ve kademesinin tespitinde değerlendirilmemesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Davacının, Bulgaristan’da geçen hizmet sürelerinin emeklilik intibakında değerlendirmemesine ilişkin işleme karşı açılan davayı reddeden İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının Bulgaristan’da hemşirelik alanında eğitim veren Yarı Yüksek Tıp Enstitüsünden mezun olarak geçirdiği hizmetlerin, Bulgaristan’dan Türkiye’ye göç ederek Türk Vatandaşlığını kazanması sonucu Sosyal Sigortalar Kurumunda Hemşire kadrosunda göreve başlatılarak intibakında değerlendirildiği, anılan kurumda geçen hizmetlerine mukabil 1. derecenin 4. kademesine yükseltilidiği ve kurumunca bu derece ve kademe üzerinden emekliliğe sevkedildiği, ancak Emekli Sandığı Genel müdürlüğünce Bulgaristan’da geçen hizmetlerinin intibakında değerlendirilmeyerek emeklilik işlemlerinin buna göre oluşturulduğu anlaşılmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek Geçici 59. maddesi ile atıfta bulunduğu Ek Geçici 2. maddesi uyarınca, Bulgaristan’dan zorunlu göçe tabi tutulmaları sonuca Türkiye’ye gelen soydaşlardan Türk vatandaşlığına geçmiş olanların Devlet Memurluğuna atanmaları üzerine, sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfında bulunanların yurt dışında geçen hizmetlerinin 3/4’ünün intibakında değerlendirilmesi gerekeceğinden, kurumunca bu durumu dikkate alınarak intibakı yapılan ve nihayet 1. derecenin 4. kademesi üzerinden emekliye sevkedilen davacının, emeklilik intibakının da buna göre yapılması gerektiğinde kuşku bulunmadığından, aksi yönde tesis edilen işlemde ve bu işleme karşı açılan davayı reddeden idare mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.
Belirtilen nedenlerden dolayı, temyiz isteminin kabulü ile idare mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek Geçici 59. maddesinde, bu kanuna tabi kurumlarda halen sürekli işçi statüsü veya sözleşmeli statüde çalışmakta olan Ahıska Türkleri ve Bulgaristan’dan zorunlu göçe tabi tutulan soydaşlardan, Türk vatandaşlığına geçmiş olanlardan yazılı olarak başvuranların, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri tavanı aşmamak kaydıyla, bu kanunun Ek geçici 1, 2 ve 3 üncü maddeleri hükümlerine göre, 458 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri de dikkate alınmak suretiyle tespit olunacak derece ve kademeleri üzerinden sınav şartı aranmaksızın boş memur kadrolarına intibak ettirilebileceği, aynı yasanın Ek geçici 2. maddesinin (C/e) alt bendinde de, teknik hizmetler sınıfı, sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfında bulunanlar ile bu sınıflara girecek nitelikte olanların yurt içinde veya yurt dışında geçen hizmetlerinin 12 yılı geçmemek üzere 2/3’ünün intibaklarında değerlendirileceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yer verilen yasa hükümlerinin birlikte incelenmesinden, Bulgaristan’da zorunlu göçe tabi tutulmaları nedeniyle Türkiye’ye gelen soydaşlardan, Türk vatandaşlığına geçmiş olup, istekleri üzerine devlet memurluğuna atananların, Bulgaristan’da geçen aynı nitelikteki hizmetlerinin belirli bir kısmının intibaklarında değerlendirileceği anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan, 27.6.1989 günlü, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 5. maddesinde “Bulgaristan’dan Türkiye’ye mecburi göçe zorlanan ve Türkiye’de ikamet eden bu ülke uyruğuna mensup Türk soyundan olan kişilerin Devlet memuriyetine alınmalarında Türk vatandaşı olma şartı aranmaz” hükmüne yer verilmek suretiyle, Devlet memurluğuna alınmada aranan genel şartlar yönünden istisnai bir düzenlemeye gidilmiştir.
Kanun koyucu tarafından, 375 sayılı KHK’nin Geçici 5. maddesi kapsamında bulunan kişilerin Devlet memurluğuna alınmasında Türk vatandaşı olma şartı aranmayarak bu kişilerin yabancı uyruklu iken dahi Devlet memurluğuna girebilmeleri kabul edildiğine göre, bunların Bulgaristan uyruğunda iken geçen ve 657 sayılı Kanunun 36/C-2 maddesi kapsamında bulunan hizmetlerinin kazanılmış hak aylık derece/kademelerinde değerlendirilmesi belirtilen yasal düzenlemelerin amacı ve hak ve nesafet ilkelerine uygun düşmektedir.
Dosyanın incelemesinden, Bulgaristan’da hemşire olarak görev yapmakta iken, zorunlu göçe tabi tutulması nedeniyle Türkiye’ye gelen davacının 31.3.1980 tarihinde … SSK Hastanesinde 657 sayılı Yasaya tabi hemşire olarak göreve başladığı, 16.5.2000 tarihinde emekliye ayrılması üzerine, Bulgaristan’da geçen aynı nitelikteki hizmetlerinin emeklilik intibakında değerlendirilmemesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, Türk soydaşı olan ve Bulgaristan’da hemşire olarak görev yapmakta iken zorunlu göç kapsamında Türkiye’ye gelip Türk vatandaşlığına geçen ve 657 sayılı Yasaya tabi hemşire kadrosundan emekliye ayrılan davacının, Bulgaristan’da hemşire olarak geçen hizmet sürelerinin yukarıda yer verilen yasa hükümleri karşısında emeklilik intibakında değerlendirilmemesine ilişkin işlemde ve bu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüyle … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 30.3.2005 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

(X) KARŞI OY : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, aksi yönde verilen karara katılmıyorum.