11. Daire 2002/2860 E. , 2005/415 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2002/2860
Karar No : 2005/415
Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü – ANKARA
Vekilleri : …
İsteğin Özeti : … DSİ … Bölge Müdürlüğünde mühendis olarak görev yapan davacıya yersiz ödendiği ileri sürülen 4.600.000.000.- TL: maaş farkının geri ödenmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesince, istirdada konu maaş farklarının davacıya açık hata sonucu ödendiğinin anlaşıldığı, bu nedenle her zaman geri istenilebileceği gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dosyanın incelenmesinden, … Nakliyat Türk Anonim Şirketinde görev yapmakta iken, kurumun özelleştirme kapsamına alınması nedeniyle 4046 sayılı Yasanın 22. maddesi uyarınca Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne naklen geçen davacının, ayrıldığı kurumda aldığı en son sözleşme ücretinin 1.300.000.000.- TL. olduğunun bildirilmesi üzerine, davalı idarece, bu miktar esas alınarak davacının aylığının hesaplandığı, ancak daha sonra … Nakliyat T.A.Ş’nin, 2000 yılı sözleşmeli personel ücretlerini, ilgili yasa ve tebliğlerde öngörülen prosedüre uymadan artırdığı, bu nedenle 2000 yılı ücret artışları geçersiz sayılarak 1999 yılı sözleşmeli personel ücret tutarı olan 840.000.000.- TL’nın baz alınarak davacının ücretinin hesaplanması gerektiğinin Devlet Personel Başkanlığı tarafından davalı idareye bildirilmesi üzerine, davacının 2000 yılı Ağustos döneminden 2001 yılı Mayıs dönemine kadar fazladan aldığı ileri sürülen toplam 4.600.000.000.- TL. aylık farkının istirdadı yoluna gidildiği anlaşılmaktadır.
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 22.12.1973 gün ve E:1968/8, K:1973/14 sayılı kararında; idarenin yokluk, açık hata, memurun gerçek dışı beyanı veya hilesi hallerinde süre aranmaksızın hatalı ödediği meblağı her zaman geri alabileceği, bunun dışında kalan hallerde hatalı ödemelerin istirdadının ise, hatalı ödemenin yapıldığı tarihten başlamak üzere dava açma süresi içinde olanaklı olduğu ve bu süre geçtikten sonra istirdat edilemeyeceği belirtilmiş olup; anılan kararın gerekçesinde iyi niyet kuralı üzerinde de durularak idarenin sakat ve dolayısıyla hukuka aykırı işlemine, idare edilenlerin gerçek dışı beyanı veya hilesi neden olmuşsa ya da geri alınan idari işlem yok denilecek kadar sakatlık taşımakta ise, hatalı işlemde idare edilenin kolayca anlayabileceği kadar açık bir hata bulunmaktaysa ve idareyi bu konuda haberdar etmemişse, memurun iyi niyetinden söz etmeye olanak bulunmadığı ve bu işlemlere dayanılarak yapılan ödemeler için süre düşünülemeyeceği, bu ödemelerin her zaman geri alınabileceği; ancak bunun dışındaki hatalı ödemeler için memurun iyi niyetinin istikrar ve kanunilik kadar önemli bir kural olduğu ve bu nedenle yukarıda belirtilen istisnalar dışındaki hatalı ödemelerin ancak dava süresi içinde geri alınabileceği vurgulanmıştır.
Olayda, … Nakliyat Türk Anonim Şirketinin, 2000 yılı sözleşmeli personel ücretlerini usule uygun olarak artırmamış olması nedeniyle, davacının bu kurumda aldığı en son sözleşme ücreti, bir önceki yılda aldığı ücret tutarına çekilerek 2000 yılı Ağustos döneminden, 2001 yılı Mayıs dönemine kadar haksız yere aldığı ücret farklarının 14.6.2001 günlü işlemle davacıdan tahsili yoluna gidildiği görülmektedir.
Bu durum karşısında, yukarıda yer verilen Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu Kararında yer verilen ilkeler ve olayın gelişimi gözetildiğinde, söz konusu ödemelerin yapılmasında açık hata bulunmadığı gibi, davacının herhangi bir gerçek dışı beyanı ve hilesi de bulunmadığından, bu şekilde yapılan ödemelerin istirdadının, ancak en son yapılan hatalı ödeme tarihinden geriye doğru 60 gün içinde kalan sürede gerçekleşen yersiz ödemelerle sınırlı olacağı, bu süreyi aşan dönemlerde yapılan ödemelerin geri alınmasının ise mümkün olmadığı, bu itibarla mahkeme kararının, bu süreyi aşan dönemlere ilişkin hüküm fıkrasında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle davacı temyiz isteminin kısmen kabulüyle … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; en son yapılan hatalı ödeme tarihinden geriye doğru 60 gün içinde kalan sürede yapılan yersiz ödemelerin geri alınmasına ilişkin kısmında usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından, davacının bu kısma yönelik temyiz isteminin reddiyle kararın bu kısmının onanmasına, bu süreyi aşan dönemlerde yapılan ödemelerin geri alınmasına ilişkin kısma yönelik temyiz isteminin ise kabulüyle kararın bu kısmının bozulmasına 7.2.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.