11. Daire 2000/955 E. , 2000/2511 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/955
Karar No : 2000/2511
Kararın Düzeltilmesini İsteyen Taraflar :
1- …
Vekili : …
2- Kaletepe Vergi Dairesi Müdürlüğü – KIRIKKALE
İstemin Özeti : Defter ve belgelerinin su baskını sonucu zayi olduğunu ileri sürerek incelemeye ibraz etmeyen yükümlü şirketin indirimleri kabul edilmeyerek adına 1992 yılının Şubat-Aralık dönemleri için tarhedilen katma değer vergisine karşı açılan davayı reddeden … Vergi Mahkemesi kararını; yükümlü şirket tarafından temyiz safhasında ibraz edilen alış belgelerindeki katma değer vergileri dikkate alınmak suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere bozan Danıştay Onbirinci Dairesinin 9.12.1999 gün ve E:1999/2578, K:1999/4855 sayılı kararının; yükümlü şirket tarafından, defter ve belgeleri su baskını sonucu zayi olduğundan alış belgelerini ibraz külfetinin bulunmadığı, aradan uzun zaman geçmiş olması nedeniyle mal aldıkları firmalardan fatura temin etmelerinin zor olduğu, bu hususlar dikkate alındığında tarhiyatın terkini gerektiği, vergi dairesi müdürlüğü tarafından ise, inceleme elemanına ibraz edilmeyip mahkemeye ibraz edilen faturaların gerçek olup olmadığı hususunun kuşkuya açık olduğu, tarhiyatı onayan mahkeme kararının yerinde olduğu ileri sürülerek taraflarca düzeltilmesi istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Taraflarca savunma verilmemiştir.
Danıştay Savcısı …’nun Düşüncesi : Karar düzeltilmesi dilekçelerinde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından istemlerinin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : Kararın düzeltilmesi istemine ait dilekçelerde ileri sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından istemlerin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Vergi dairesi müdürlüğünün düzeltme dilekçesinde ileri sürülen iddialar Dairemiz kararının lehlerine düzeltilmesini sağlayacak nitelikte görülmemiştir.
Yükümlü şirketin düzeltme dilekçesinde ileri sürdüğü hususlar 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 54. maddesinin (c) fıkrasına uygun görüldüğünden Danıştay Onbirinci Dairesince verilen 9.12.1999 gün ve E:1999/2578, K:1999/4855 sayılı kararı ortadan kaldırıldıktan sonra işin esası incelendi;
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 253. maddesinde, bu Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanlar, tuttukları defterlerle, bu Kanunun üçüncü kısmında yazılı vesikaları, ilgili bulundukları yılı takibeden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecbur oldukları hükme bağlanmış bulunmaktadır.
Defter ve belgelerin zayi olduğu hususu mahkeme kararı ile tespit ettirildiği takdirde, 5 yıllık muhafaza mecburiyetine ilişkin yukarıda anılan yasal düzenleme gözönünde bulundurularak alış belgelerinin temin edilebilmesi için mükelleflere makul bir süre verilmesi, 5 yıllık sürenin dolması halinde ise alış belgelerinin mükelleflerden istenilmemesi gerekir.
Olayda, 1992 yılına ilişkin defter ve belgelerinin zayi olduğu hususunu mahkeme kararı ile tespit ettiren yükümlü şirketten, mal veya hizmet alımlarına ilişkin fatura ve benzeri vesikaları temin ederek ibrazı istenilmişse de, yukarıda anılan Kanun hükmü karşısında söz konusu belgelerin yasada öngörülen muhafaza süresi aşıldıktan sonra temin edilip mahkemeye sunulması beklenilemeyeceği ve bu nedenle ibraz etmeme halinde yükümlünün ara kararı gereğini yerine getirmediğinden de sözedilemeyeceğinden 19.11.1998 tarihli ara kararı gereğinin yerine getirilmediği gerekçe gösterilerek davanın reddedilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına 6.6.2000 gününde esasda ve gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
(X) AZLIK OYU : Dosyanın incelenmesinden, 10-11.6.1997 tarihinde meydana gelen sel felaketinde defter ve belgelerinin zayi olduğunu mahkeme kararıyla tespit ettiren yükümlü şirket hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13. Maddesindeki mücbir sebep hali tahakkuk ettiğinden, bu tarihten önceki dönemler için yükümlü şirketçe beyan edilen indirilecek katma değer vergilerinin, yükümlü şirketten belge istenilme gereği duyulmadan kabulü gerekmektedir. Aksine mücbir sebep bulunduğu ve bu kabul edildiği halde, yükümlü şirketten belge istenilmesi durumunda mücbir sebebin hukuki sonuç doğurması mümkün değildir ve bunun idarece şeklen kabulü söz konusudur.
Su baskınında defterinin zayi olduğunu ispatlayan yükümlü şirket adına idarece inceleme yapılmadan (zayi olan belgelerle ilgili hususların aksini ispat külfeti idareye geçtiğinden) yasal defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle indirimlerin kabul edilmemesi suretiyle salınan vergide kanuna uyarlık görülmediğinden, yükümlü karar düzeltme isteğinin kabulü ile davanın reddine ilişkin vergi mahkemesi kararının bu gerekçeyle bozulması icap ettiği oyuyla verilen karara bu yönden karşıyım.
(XX) AZLIK OYU : Karar düzeltme dilekçelerinde ileri sürülen nedenler 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 54. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine girmediğinden karar düzeltme istemlerinin reddi gerektiği düşüncesi ile verilen karara katılmıyoruz.