11. Daire 1998/3560 E. , 1999/4197 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 1998/3560
Karar No : 1999/4197
Temyiz İsteminde Bulunan : Boğaziçi Kurumlar Vergi Dairesi Başkanlığı
İSTANBUL
Karşı Taraf : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Dava, 3418 sayılı Kanun ile düzenlenen eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisinin, katma değer vergisi matrahına dahil edilmemesi gerektiği görüşüyle ihtirazi kayıtla verilen 1997 yılı Ekim dönemi beyannamesi üzerinden tahakkuk ettirilen katma değer vergisinin red ve iadesi istemiyle açılmıştır. … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 3418 sayılı Eğitim, Gençlik, Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisinin İhdası Hakkında Kanunun 4306 sayılı Kanunla değişik 7. maddesinde, bu verginin katma değer vergisi ve diğer vergi, resim, harç, fon, pay ve benzerlerinin matrahına dahil edilmiyeceğinin hükme bağlandığı, buna göre davacı şirketin yaptığı teslimler için hesaplayacağı katma değer vergisinin matrahına, eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisini dahil etmemesi gerektiğinin açık olduğu, aksi takdirde vergiden vergi alınma gibi vergileme ilkelerine aykırı bir sonuç ile karşılaşılacağı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Vergi dairesi başkanlığı tarafından, yapılan tahakkukun kanuna uygun bulunduğu ileri sürülerek mahkeme kararının bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Savcısı …’un Düşüncesi : Uyuşmazlık; Vergi Dairesi Müdürlüğünün,ihtirazı kayıtla verilen beyanname üzerinden yükümlü kurum adına salınan katma değer vergisini terkin eden vergi mahkemesi kararının bozulması isteğinden ibarettir.
3418 sayılı Eğitim,Gençlik,Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisi Kanununun, Mükellef başlıklı 4 üncü maddesinde “Eğitim,Gençlik,Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisinin mükellefi,vergiye tabi mamülleri dahilde imal edenlerle ithalatçılarıdır”, 3418 sayılı Kanunun 7 nci maddesini değiştiren 4306 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin (b) bendinde “Eğitim,Gençlik,Spor Ve Sağlık Hizmetleri Vergisi, tütün mamulleri ile her türlü alkollü içkilerin katma değer vergisi hesabına esas alınan perakende satış fiatı üzerinden hesaplanır.Bu vergi,katma değer vergisi ve diğer vergi,resim harç,fon,pay ve benzerlerinin matrahına dahil edilmez.” hükümleri yer almıştır.
Dava dosyasının incelenmesi sonucunda; Yükümlü … Pazarlama ve Satış Anonim Şirketinin,… Anonim Şirketi tarafından üretilen …, …, … ve … Markalı Sigaralarının (Tütün mamüllerinin) dağıtımı ve pazarlanması işi ile iştigal ettiği,yükümlünün satın aldığı tütün mamullerinin bayiye satışı esnasında daha önce ödediği eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisini katma değer vergisi matrahından düşülmesi gerektiği yolundaki ihtirazı kaydı yerinde görülmeyerek salınan verginin, “eğitim, gençlik,sağlık ve spor hizmetleri vergisinin, katma değer vergisi matrahına dahil edilemeyeceği ve bu verginin davacı kurum tarafından üretici firmaya ödenmiş bulunduğundan, matraha dahil edilmesi halinde mükerrer vergilendirmeye yol açılacağı” gerekçesiyle vergi mahkemesince terkin edildiği, vergi dairesincede bu kararın bozulmasının istenildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu olayda; yukarıda açıklanan kanun hükümleri gözönünde bulundurulduğunda, eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisinin mükellefinin üretici firma … Anonim Şirketi olduğu ve bu şirketin ödeyeceği eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisini katma değer vergisi matrahından indireceği, davacı yükümlü … Pazarlama ve satış Anonim Şirketinin ise üretici firmadan satın aldığı tütün mamullerini bayiye satış anında hesaplanan katma değer vergisi matrahından eğitim, gençlik, spor, sağlık hizmetleri vergisini indirmesine hukuken olanak yoktur. Çünkü 213 sayılı Kanunun 8 inci maddesi uyarınca vergi mükellefinin şahsında değişiklik yapmak mümkün değildir.
Bu verginin sehven pazarlamacı firma tarafından üretici firmaya ödenmiş bulunması halinde ise düzeltme şikayet yolu açıktır. Bu nedenle tarhiyatı terkin eden vergi mahkemesi kararında vergi mevzuatına uyarlık görülmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenle, yerinde görülen vergi dairesi müdürlüğünün temyiz isteminin kabul edilerek temyiz konusu vergi mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmüştür.
Tetkik Hakimi …’un Düşüncesi : Uyuşmazlık, davacı şirketin, imalatçı … şirketinden yaptığı tütün mamülleri alışı sırasında ödediği eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisinin, aynı mamullerinin satışı sırasında hesaplayacağı katma değer vergisinin matrahına dahil edip etmeyeceğine ilişkin bulunmaktadır.
3418 sayılı Yasanın incelenmesinden, eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisinin mükellefinin, bu verginin kapsamına giren mamüllerin imalatçısı veya ithalatçıları olduğu ve bu verginin sadece bunların yaptıkları teslimler sırasında hesaplanacak katma değer vergisinin matrahına dahil edilmeyeceği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, söz konusu verginin, bir sonraki teslim aşamasında da katma değer vergisinin matrahına dahil edilmeyeceği öne sürülerek ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerinden yapılan tahakkukta kanuna aykırılık bulunmadığından, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince duruşma için önceden belirlenen 15.11.1999 gününde davacı kurum vekili Av. … ile Av. … ve davalı vergi dairesi başkanlığını temsilen hazine vekili Av….’un geldiği görülerek, Danıştay savcısının da katılımıyla yapılan duruşmada, taraf vekillerine usulüne uygun söz verilip dinlenildikten sonra işin gereği görüşüldü:
3418 sayılı Eğitim, Gençlik, Spor ve Sağlık Hizmetleri Vergisinin İhdası ile diğer bazı vergi kanunlarında değişiklik yapılmasına dair Kanunun 2. maddesinde, her türlü tütün ve tütün mamüllerinin teslimi ve ithalatının eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisine tabi olduğu, 4. maddesinde, bu verginin mükellefinin, vergiye tabi mamulleri dahilde imal edenlerle ithalatçılar olduğu hükme bağlanmış, 4306 sayılı Kanunla değişik 7. Maddesinde ise bu verginin, katma değer vergisi ve diğer vergi, resim, harç ve benzerlerinin matrahına dahil edilmeyeceği kuralına yer verilmiştir.
Yukarda değinilen yasa hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisinin, verginin konusunu oluşturan mamullerin imalatçısı ya da ithalatçıları tarafından teslimi sırasında doğduğu ve sadece bu aşamada ödendiğinin anlaşıldığı, dolayısıyla söz konusu verginin, katma değer vergisinin matrahına dahil edilmeyeceği yolundaki yasal düzenlemenin, bu verginin mükelleflerinin hesaplayacakları katma değer vergisi matrahları için geçerli olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Olayda ise, tütün mamullerinin dağıtım ve pazarlaması işi ile uğraşan davacı şirketin, söz konusu mamullerin alışı sırasında üretici … şirketine ödediği eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisini, aynı mamullerin bayilere teslimi sırasında hesapladığı katma değer vergisi matrahına dahil edilmeyeceği görüşüyle ihtirazi kayıtla beyanname verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, eğitim, gençlik, spor ve sağlık hizmetleri vergisi mükellefi olmayan davacı şirketin, yaptığı teslimlerde hesapladığı katma değer vergisi matrahına, anılan vergiyi dahil etmemesi kanunen mümkün bulunmadığından, ihtirazi kayıtla verilen beyanname üzerinden yapılan katma değer vergisi tahakkukunun iptali ile fazladan ödendiği ileri sürülen verginin red ve iadesi yolunda verilen mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle vergi dairesi temyiz isteminin kabulü ile … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …- lira vekalet ücretinin davacı kurumdan alınarak davalı idareye verilmesine 15.11.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.