11. Daire 1997/3205 E. , 1999/701 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 1997/3205
Karar No: 1999/701
Temyiz İsteminde Bulunan : Ulus Vergi Dairesi Müdürlüğü – ANKARA
Karşı Taraf : …
İstemin Özeti : Ödeme kaydedici cihaza ait levhanın işyerinde asılı olmadığının tespiti üzerine yükümlü şirket adına 3100 sayılı Kanun uyarınca usulsüzlük cezası kesilmiştir. … Vergi Mahkemesi … gün ve E:.., K:… sayılı kararıyla; 213 sayılı Kanunun 131. Maddesi hükmüne göre, tutanakları imza etmekten imtina eden mükellefleri, hukuken bağlayan bir yoklama fişinden söz edebilmek için tutanağa sadece “imzadan imtina edildiği” ifadesinin yazılması yeterli olmayıp niçin imtina edildiğinin de tutanakta açıkca gösterilmesinin şart olduğu, bu durumda, kesilen cezanın dayanağını teşkil eden 23.12.1994 gün ve 310493 sayılı tutanağın, imzadan imtina gerekçesi gösterilmeden düzenlenmesi karşısında, usulune uygun olarak düzenlenmiş bir tutanaktan söz edilemeyeceği, dolayısıyla bu tutanağa istinaden kesilen cezada isabet görülmediği gerekçesiyle ceza kaldırılmıştır. Vergi dairesince, levha asılmaması nedeniyle kesilen cezanın yasal olduğu, ayrıca Vergi Usul Kanununun 131. maddesinde imzadan imtina edilmesi halinde gerekçesinin yoklama fişine yazılacağına dair yasal zorunluluğun bulunmadığı ileri sürülerek mahkeme kararının bozulması istenilmiştir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Savcısı …’ın Düşüncesi : Uyuşmazlık, ödeme kaydedici cihaz levhasının işyerine asılmadığından bahisle yükümlü şirket adına kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması isteğiyle açılan davayı, düzenlenen tespit tutanağına imzadan imtina nedenlerinin yazılmadığı, bu hali ile usulüne uygun olarak düzenlenmiş sayılamıyacağı gerekçesiyle kabul eden vergi mahkemesi kararının, vergi dairesince temyizen incelenerek bozulması istemine ilişkindir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 131. maddesinde, yoklama ve tespit tutanaklarının nasıl düzenleneceği belirtilmiştir.
Bir örneği dosyada mevcut tutanağın yasada öngörülen şekle uygun olduğu görülmektedir. Sözü edilen maddede imzadan imtina etme gerekçelerinin yazılacağına dair bir hüküm yoktur. Yükümlünün soyut veya somut olarak çeşitli nedenleri olabilir. Görevli memurların her zaman bunları bilmelerine de olanak yoktur. Sonuç olarak imzadan imtina etmenin tutanak içeriğinin kabul edilmediği şeklinde anlaşılması gerekir.
Açıklanan nedenlerle vergi dairesi temyiz isteminin kabulüne ve davanın esastan incelenip sonucuna göre yeniden bir karar verilmek üzere vergi mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’in Düşüncesi : Olayda vergi mahkemesince, cezanın dayanağı tutanağın usulüne uygun düzenlenmediği, dolayısıyla usulüne uygun düzenlenmeyen tutanağa istinaden kesilen cezada isabet bulunmadığı gerekçesiyle ceza kaldırılmışsa da, söz konusu tutanağın 213 sayılı Kanunun 131. maddesi hükmüne uygun şekilde düzenlendiği anlaşıldığından, mahkemece işin esasına girilerek yeniden bir karar verilmek üzere anılan kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, ödeme kaydedici cihaza ait levhanın işyerinde asılı olmadığının tespit edilmesi üzerine yükümlü şirket adına 3100 sayılı Kanun uyarınca kesilen usulsüzlük cezasını terkin eden vergi mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkindir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 127. maddesinde, yoklamadan maksadın, mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmek olduğu, aynı Kanunun 131. maddesinde de, yoklama neticelerinin tutanak mahiyetinde olan “yoklama fişine” geçirileceği, bu fişlerin yoklama yerinde iki nüsha tanzim olunarak tarihleneceği, bulunursa nezdinde yoklama yapılana veya yetkili adamına imza ettirileceği, bunlar bulunmaz veya imzadan çekinirlerse keyfiyetin fişe yazılacağı ve yoklama fişinin polis, jandarma, muhtar ve ihtiyar meclisi üyelerinden birine imzalatılacağı hükme bağlanmıştır.
Olayda, vergi mahkemesince, kesilen cezaya dayanak olan 23.12.1994 günlü yoklama tutanağında sadece imzadan imtina edildiğinin yazıldığı, oysa imtina sebebinin tutanakta açıkca belirtilmesi gerektiği gerekçesiyle ceza kaldırılmış ise de, yukarıda anılan Kanunun 131. maddesinde yükümlülerin imzadan imtina etme gerekçelerinin yazılacağına ilişkin bir hüküm bulunmadığı gibi anılan madde hükmünün bu şekilde yorumlanması yasada açıkça öngörülmeyen bir hususun idareye görev olarak yükletilmesi sonucunu doğurur.
Bu durumda vergi mahkemesince, uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmeksizin düzenlenen tutanağın geçerli olmadığından bahisle cezanın kaldırılması yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen husus gözönüne alınmak suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere bozulmasına 17.2.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.