11. Daire 1996/685 E. , 1997/705 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBİRİNCİ DAİRE
Esas No : 1996/685
Karar No : 1997/705
Temyiz İsteminde Bulunan : … Kuru Temizleme San. ve Tic. Ltd.Şti.
Karşı Taraf : … Vergi Dairesi Başkanlığı
İstemin Özeti : El değiştirme suretiyle satın alınan ödeme kaydedici cihazlar için tescil yaptırmak ve levha almak üzere vergi dairesine süresinde başvurulmadığı ileri sürülerek yükümlü şirket adına 3100 sayılı Kanun uyarınca usulsüzlük cezası kesilmiştir. …. Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla, 3100 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak yürürlüğe konulan 27 sıra Nolu Genel Tebliğde, ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyetinde bulunan mükelleflerin, aldıkları cihazları alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine kayıt ettirerek bu cihazlara ait levhayı almaları gerektiğinin açıklandığı, olayda ödeme kaydedici cihazlar 31.12.1993 tarihli fatura ile alınmış olmasına karşın vergi dairesine bildirimin 15 günlük süre geçtikten sonra 19.1.1994 tarihinde yapılmış olması karşısında, yükümlü şirket adına kesilen usulsüzlük cezasında isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir. Yükümlü şirket tarafından, ikinci el olarak aldıkları ödeme kaydedici cihaz için mali hafızanın tespitinin geç yapıldığı, bu nedenle levha almak üzere yaptıkları başvurunun geciktiği, bu hususun dikkate alınması gerektiği ileri sürülerek mahkeme kararının bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Savcısı …’un Düşüncesi : İleri sürülen bozma nedenleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1 numaralı bendinde öngörülen nedenlerden hiçbirisine girmediğinden, temyiz isteğinin reddi ile hukuka ve usul hükümlerine uygun bulunan, vergi mahkemesi kararının onanması gerekeceği düşünülmektedir.
Tetkik Hakimi …’ın Düşüncesi : 3100 sayılı Yasa uyarınca yayımlanan 9 ve 27 sıra nolu Tebliğlerin birlikte incelenmesinden, el değiştirme suretiyle satın alınan ödeme kaydedici cihaz için tescil yaptırmak ve levha almak üzere yapılacak başvuru süresinin mali hafıza tespit tutanağının düzenlendiği tarihte başlayacağı anlaşılmaktadır.
Olayda, mali hafıza tespit tutanağı 17.1.1994 tarihinde düzenlendiğine ve yükümlü şirket tarafından 19.1.1994 tarihinde tescil yaptırılmak ve levha almak üzere başvurulduğuna göre onbeş günlük sürenin aşıldığından söz edilemez.
Bu durumda, fatura tarihi itibarıyla başvuru süresinin aşıldığı sonucuna varılarak kesilen usulsüzlük cezasını yazılı gerekçe ile onayan vergi mahkemesi kararında yasal isabet görülmediğinden, temyiz isteminin kabulü ile vergi mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, eldeğiştirme suretiyle satın alınan ödeme kaydedici cihazın onbeş gün içinde kaydı yaptırılıp, levhasının alınmaması nedeniyle yükümlü şirket adına 3100 sayılı Kanun uyarınca kesilen usulsüzlük cezasından doğmuştur.
3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanunun mükerrer 8/2. maddesinde, ödeme kaydedici cihazları kullanmak mecburiyetinde bulunan yükümlülerin Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara uymamaları halinde, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa bağlı “Usulsüzlük Cezalarına Ait Cetvelde” yer alan birinci derece usulsüzlük cezasının beş katı ile cezalandırılacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır.
Aynı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak yayınlanan 20 sıra nolu Genel Tebliğin, (2-d) bölümünde, alınan cihazların süresinde vergi dairesine kayıt ettirilip, ödeme kaydedici cihazlara ait levhanın alınmaması veya asılmaması fiilinin yukarıda anılan Kanun maddesi hükmü uyarınca birinci derecede usulsüzlük cezasını gerektirdiği belirtilmiştir.
Öte yandan, 9 sıra nolu Genel Tebliğin, “Ödeme Kaydedici Cihazların Eldeğiştirmesi” başlıklı 2. bölümünde, ödeme kaydedici cihazlarda kayıt altına alınan mali bilgilerin, silinemez ve değiştirilemez özellikte olması sebebiyle, bir süre kullanıldıktan sonra eldeğiştiren, diğer bir ifade ile mali hafızalarında hasılat kayıtlı iken satışı yapılan cihazlarda yer alan bilgilerin cihazı satan mükellefin ödeyeceği vergilerin takibi, satınalanın da kendine ait olmayan hasılattan sorumlu duruma düşmemesi bakımından satış ve teslim işlemlerinin tekemmülünün önce ilgili vergi dairesince mutlaka tespit edilmesi gerektiği, bu hususlarla ilgili olarak; ödeme kaydedici cihazı satan mükellef veya satış işlemini gerçekleştiren kurum tarafından devir ve teslimden önce, ilgili vergi dairesine müracaat edilerek cihazda kayıtlı mali bilgilerin tespitinin talep edileceği, başvuruyu alan vergi dairesinin, cihazı satan mükellefin satış tarihine kadar cihazı kullanmak suretiyle elde ettiği hasılatı, tahsil olunan katma değer vergisini, son sıfırlama sayısını, en son verilen müteselsil fiş numarasını ve tarihini, cihaza yapılan teknik müdahaleleri ve mali bakımdan gerekli olabilecek diğer tüm bilgileri tutanakla tespit edeceği, cihazı satınalan mükellef ise, fatura, ruhsatname, kullanma kılavuzu, vergi dairesince mali bilgilerin tespiti için tutulan tutanak ile birlikte cihazı teslim alacağı ve bağlı bulunduğu vergi dairesine müracaat ederek cihazın adına kaydının yapılmasını ve ödeme kaydedici cihaza ait levhanın verilmesini talep edeceği belirtilmiş olup, 27 sıra nolu Tebliğin “Ödeme Kaydedici Cihazlara İlişkin Kayıt ve Tasdik İşlemleri” başlıklı 1. bölümünün 2. parağrafında ise, gerek mecburiyetin başlaması nedeniyle, gerekse kendi istekleri ile kullanmak üzere ödeme kaydedici cihaz alanların, alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren onbeş gün içerisinde bağlı bulundukları vergi dairesine başvurarak ödeme kaydedici cihazı adlarına kaydettirecekleri ve levhayı alarak işyerinde görünür bir yere asacakları açıklanmıştır.
Yukarıda yer alan ve ödeme kaydedici cihazlarla ilgili uygulamayı düzenleyen tebliğ hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, eldeğiştirme suretiyle satın alınan ödeme kaydedici cihazlarda tescil yaptırmak ve levha almak üzere vergi dairesine yapılacak başvuruyla ilgili öngörülen onbeş günlük sürenin mali hafıza tespit tutanağının düzenlendiği tarihte başlayacağı sonucuna ulaşılmaktadır.
Olayda, yükümlü şirketin ortağı olan…’e ait iki adet ödeme kaydedici cihazın 31.12.1993 tarihli fatura ile satın alındığı, adı geçen satıcı tarafından davalı idareye 13.1.1994 tarihli dilekçe ile başvurulmasını takiben idarece 17.1.1994 tarihinde tebliğde öngörülen tespitler yapılarak mali hafıza tespit tutanağının düzenlendiği, yükümlü şirket tarafından 19.1.1994 tarihinde ödeme kaydedici cihazlara levha almak üzere başvurulduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, mali hafıza tespit tutanağının düzenlendiği tarih itibarıyla öngörülen onbeş günlük başvuru süresinin aşıldığından söz edilemeyeceğinden fatura tarihi itibarıyla başvuru süresinin geçirildiği sonucuna varılarak kesilen usulsüzlük cezasını tasdik eden vergi mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, … Vergi Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının yeniden karar verilmek üzere bozulmasına 7.3.1997 gününde oybirliği ile karar verildi.