Danıştay 10. Daire Başkanlığı 2022/8347 E. , 2022/6217 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2022/8347
Karar No : 2022/6217
YETKİLİ YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ KARARI
Davacı … vekili Av. … tarafından, halihazırda Bolu 2. Komando Tugayı … Komutanlığı’nda astsubay olarak görev yapmakta olan müvekkilinin Isparta ilinde bulunan Terörizmle Mücadele Eğitim ve Tatbikat Merkezi Komutanlığı’nda temel komando eğitimi aldığı sırada 05/07/2022 tarihinde testis bölgesinden rahatsızlanması üzerine sevk edildiği Isparta Şehir Hastanesi ile Terörizmle Mücadele Eğitim ve Tatbikat Merkezi Komutanlığı Birinci Basamak Askeri Sağlık Biriminde yapılan eksik tetkik ve muayene sebebiyle sağ testisini kaybettiğinden bahisle 1.000,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi zararın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle … Bakanlığı’na karşı açılan davada, Ankara 16. İdare Mahkemesince verilen, uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Isparta İdare Mahkemesinin yetkili olduğuna ilişkin 19/10/2022 tarih ve E:2022/2224, K:2022/2039 sayılı karar ile Isparta 2. İdare Mahkemesi’nin uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Ankara İdare Mahkemesinin yetkili olduğuna ilişkin 24/11/2022 tarih ve E:2022/1023, K:2022/1040 sayılı kararı üzerine ortaya çıkan yetki uyuşmazlığına ilişkin dosya, 2577 sayılı Kanun’un 43. maddesi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü:
30/06/2021 tarih ve 31527 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7329 sayılı Kanun’un 16. maddesi ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na eklenen “Askerî hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıklara dair hükümler” başlıklı 20/C maddesinin 1. fıkrasında, “Bu madde; Millî Savunma Bakanlığı kadrolarında çalışan kamu görevlileri ile 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanunu kapsamında askerlik hizmetini yerine getiren yedek subaylar ve yedek astsubaylar ile erbaş ve erleri ilgilendiren ve askerî hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıklar hakkında uygulanır.” hükmüne yer verilmiş; 13/07/2022 tarih ve 31892 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7415 sayılı Kanun’un 8. maddesi ile de anılan fıkraya, “Bu uyuşmazlıkların çözümünde ilgilinin görev yaptığı yerin idari yargı yetkisi yönünden bağlı olduğu bölge idare mahkemesinin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi yetkilidir.” hükmü eklenmiştir.
Anılan düzenlemenin taslak gerekçesinde “Askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan davalar Türkiye genelinde idari yargı mercilerinde görülmektedir. Verilen kararlara ilişkin istinaf mercileri de yetkili bölge idare mahkemeleridir. Bu durum aynı olay veya aynı nitelikteki eylem ve işlemlere ilişkin Türkiye’nin çeşitli yerlerindeki mahkemelerden farklı kararlar verilmesine yol açmakta, askeri hizmetin sürekliliğini, askeri disiplinin tesis ve idamesini olumsuz yönde etkilemektedir. Madde ile; Millî Savunma Bakanlığı kadro ve kuruluşunda görev yapan personelin askeri hizmete ilişkin işlem ve eylemlerinden doğan uyuşmazlıklar hakkında verilen kararlarda yeknesaklığın sağlanması ve uygulama birliğinin tesisi amacıyla anılan davaların Ankara, İstanbul, İzmir, Konya, Adana, Erzurum, Bursa, Gaziantep ve Samsun Bölge İdare Mahkemelerinin bulunduğu idare mahkemelerinde görülmesi amaçlanmaktadır.” ifadelerine yer verilmiştir.
13/07/2022 tarih ve 31892 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7415 sayılı Kanun’un 8. maddesi ile 2577 sayılı Kanun’un 20/C maddesinin 1. fıkrasına eklenen özel yetki kuralına ilişkin düzenlemenin madde gerekçesiyle birlikte değerlendirilmesinden, yurtiçinde askeri hizmete ilişkin bir eylem nedeniyle oluşan zararlarda, ilgilinin kadrosunun bulunduğu yer ile zararın meydana geldiği geldiği yerin farklı olduğu hallerde, aynı olay nedeniyle doğacak zararların tazmini istemiyle açılacak olan davalarda yeknesaklık ve uygulama birliğinin sağlanması amacı gözetilerek “ilgilinin görev yaptığı yer” ibaresinden, “ilgilinin fiili olarak görev yaptığı yer”in; yurtdışında meydana gelen zararlarda ise, “ilgilinin kadrosunun bulunduğu yer”in anlaşılması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; halihazırda Bolu 2. Komando Tugayı … Komutanlığı’nda astsubay olarak görev yapmakta olan davacının Balıkesir Bakım Mühimmat Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı emrinde astsubay olarak görev yaptığı dönemde Isparta ilinde bulunan Terörizmle Mücadele Eğitim ve Tatbikat Merkezi Komutanlığı’nda temel komando eğitimi aldığı sırada 05/07/2022 tarihinde rahatsızlanması üzerine sevk edildiği Isparta Şehir Hastanesi ile Terörizmle Mücadele Eğitim ve Tatbikat Merkezi Komutanlığı Birinci Basamak Askeri Sağlık Biriminde yapılan eksik tetkik ve muayene sebebiyle sağ testisini kaybettiğinden bahisle 1.000,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bakılan davada, 2577 sayılı Kanun’un 20/C maddesinin 1. fıkrasına eklenen düzenleme ile Millî Savunma Bakanlığı kadrolarında çalışan kamu görevlileri ile 25/6/2019 tarihli ve 7179 sayılı Askeralma Kanunu kapsamında askerlik hizmetini yerine getiren yedek subaylar ve yedek astsubaylar ile erbaş ve erleri ilgilendiren ve askerî hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların çözümünde ilgilinin görev yaptığı yerin idari yargı yetkisi yönünden bağlı olduğu bölge idare mahkemesinin bulunduğu yerdeki idare mahkemesinin yetkili kılındığı anlaşılmış olup, bu durumda davacının Balıkesir Bakım Mühimmat Okulu ve Eğitim Merkezi Komutanlığı emrinde astsubay olarak görev yaptığı dönemde Isparta ilinde bulunan Terörizmle Mücadele Eğitim ve Tatbikat Merkezi Komutanlığı’nda temel komando eğitimi aldığı sırada meydana gelen rahatsızlığı nedeniyle uğranıldığı iddia edilen zararlara karşılık açılan işbu tam yargı davasının görüm ve çözümünde ilgilinin zararın doğumu sırasında fiili olarak görev yaptığı ve olayın meydana geldiği Isparta ilinin idari yargı yetkisi yönünden bağlı olduğu Konya Bölge İdare Mahkemesi’nin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi olan Konya İdare Mahkemesi’nin yetkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde Konya İdare Mahkemesinin yetkili olduğuna, dosyanın Konya İdare Mahkemesine gönderilmesine, kararın Ankara 16. İdare Mahkemesi ile Isparta 2. İdare Mahkemesine ve taraflara bildirilmesine, 20/12/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.